Ticari faaliyetlere adım atmışsanız ve şirket kurma süreçleri hakkında yeterli bilgiye sahip değilseniz, karşınıza çıkan “sermaye şirketi”, “anonim şirket” ve “limited şirket” kavramlarına yabancılık duyabilirsiniz. Bu yazımızda, “Sermaye Şirketi Nedir?”, “Sermaye Şirketi Nasıl Kurulur?” ve “Sermaye Şirket Türleri Nelerdir?” gibi başlıkları açıklayarak, bu konularda aydınlatıcı bilgiler sunacağız.
Sermaye şirketi ile ilgili detaylı bir bilgiye sahip olmak istiyor musunuz? O halde Hazırsanız, başlayalım!
Sermaye Şirketi Nedir?
Sermaye şirketi, sermayesi hisselere bölünmüş, ticari kâr amacı olan kuruluşlardır. Her türlü sektör üzerine sermaye şirketi kurulabilmektedir. En önemli özelliklerinden biri ortakların koymuş oldukları sermaye kadar sorumluluk almaları ve söz sahibi olmalarıdır. Sermaye ortakları paylarını başkalarına satabilir veya devredebilirler. Sermaye şirket türleri bulunmaktadır.
Sermaye şirketleri genel itibariyle:
- Ortakları gerçek ve tüzel kişiler olabilir.
- Ortakların sorumlulukları şirket için verdikleri sermaye kadardır.
- Her türlü iktisadi amaç için kurulabilir.
- Sermaye şirketleri kurumlar vergisinden mükelleftir.
- Oy hakkı, ortakların şirketteki payı ile orantılıdır.
- Şirket sözleşmeleri, oy çokluğuyla değiştirilebilir.
- Ticari ünvanında ortaklardan birinin adının yer alması zorunlu değildir.
- Şirketin imzası niteliğinde olan mühür ve damgaya sahiptirler.
- Şirketin mührü ve damasının üzerinde isim ve adres bulunmaktadır.
Sermaye Şirketi Nasıl Kurulur?
Sermaye şirket kuruluşunda bazı belgeler istenmektedir. Gerekli evrakların hazırlanmasının ardından ana sözleşme belirlenir. İlgili kurumların belirlediği şartlarla hazırlanan kayıt beyannamesi, şirket kuruluş dilekçe formu ve taahhütnamesi Ticaret Sicili Memurluğu’na teslim edilir. Kurulmak istenen şirketin hangi faaliyetlerde bulunacağına bağlı olarak ilgili ticaret odasına kayıt yaptırılır. Şirket ve şirket ünvanının tescili Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi‘nde yayımlanır.
Sermaye Şirketi Kurmak İçin Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?
“Sermaye Şirketi Nedir?” başlığında cevapladığımız gibi sermaye şirket türleri bulunmaktadır. Sermaye şirket türlerinden Anonim, Limited ve Paylı Komandit şirketlerin kuruluşları için ilgili kurumlara iletilmesi için bazı belgeler hazırlanmalıdır. Sermaye şirketleri kurmak için gerekli belgeler aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Sermaye miktarı
- Ortak sermaye oranları
- Şirket Tescili
- Şirket Ünvanı
- Ortakların kimlik fotokopisi
- Ortakların ikametgah belgeleri
- Şirkete ait adres bilgileri
- İşyerinin tapu ve kira sözleşmeleri
Gerekli evraklar hazırlandıktan sonra şirket ana sözleşmesi düzenlemektedir. Ana sözleşmede;
- Şirketin ünvanı, sermayesi, adresi,
- Kurucu ve yönetim kuruluna tanınan haklar ve görevler,
- Sermaye hisse türleri,
yer almaktadır.
Sermaye Şirketi Türleri Nelerdir?
Sermaye şirketlerinin; Anonim, Limited ve Paylı Komandit şirketler olarak 3 türü bulunmaktadır. Bu şirketlerin özelliklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Limited Şirket
Limited Şirketi kurmak için Türk Ticaret Kanunu’na göre en az bir en fazla elli ortak sayısı ile kurulabilir. Limited şirketi kurmak için gerekli şartlar:
- Sermaye alt sınırı 10 bin TL’dir.
- Pay sahibi olacak kişiler 25 TL’den daha fazla yatırmaları gerekmektedir.
- Ortaklık payının tutarı fark etmeksizin her ortağın bir payı bulunmaktadır.
- Ortakların sorumlulukları taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır.
- Ortakların paylarını devredebilmesi için diğer ortakların izni gerekmektedir.
- Limited şirket kurmak için; dilekçe, kuruluş bildirim formu, ikâmetgah belgesi, sermayenin yatırıldığına dair dekont kira kontratı gibi belgeler gereklidir.
Türkiye’de yabancı bir yatırımcı limited şirket kurmak istediği durumda, çalışma izni için yabancı yatırımcı girişimiyle kurulabilir. Limited şirketin sermayesinin en az 100 bin TL olması gerekmektedir. Limited şirketleri, kârının %20’si oranında devlete vergi vermekle yükümlüdür.
Anonim Şirket
Sermaye Şirketlerinin bir diğer türü olan anonim şirket diğer türler arasında en çok tercih edilen ikinci şirket modelidir. Anonim şirket kurulması için limited şirket de olduğu gibi belli şartların yerine getirilmesi gerekir. Anonim şirket kurmak için uygulamanız gereken adımlar aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Tek bir kişi tarafından kurulabilir.
- An az 50 bin TL sermaye sağlanması gerekiyor.
- Şirket ortakları gerçek veya tüzel kişi olabilir.
- Ortakların şirket üzerindeki sorumluluğu, sermayedeki paylar ile doğru orantılıdır.
- Kanunen yasak olmadıkça her türlü ticari faaliyet için anonim şirket kurulabilir.
- Şirketin ticari ünvanı bulunmalı ve çalışma konusu belli olmalıdır.
- Anonim şirketlerde her ay KDV Beyannamesi ve Damga Vergisi Beyannamesi gösterilmek zorundadır. Üç ayda bir ise Geçici Kurumlar Vergisi Beyannamesi verilmektedir.
- Anonim şirket kurmak için; dilekçe, ana sözleşme onayı, her ortak için imza beyannamesi ve nüfus cüzdanı örneği, müdür için imza sirküleri, sermayenin yatırıldığına dair belgelere ihtiyaç vardır.
Paylı Komandit Şirket
Paylı komandit şirket kurucu sayısının beş kişiden az olmadığı sermaye şirket türüdür. Paylı komandit şirket kurmak için gerekli adımlar aşağıdaki gibidir:
- Kolektif bir ortaklık yapısı söz konusudur.
- En az bir kişinin komandite, yani bir başka deyişle sınırsız sorumluluğa sahip ortak olması gerekiyor.
- Bu şirket türünde sermaye anonim şirketlerde olduğu gibi paylara bölünür ve ortakların bir kısmı şirket alacaklarına karşı bir kolektif şirket ortağı, diğerleri ise bir anonim şirket pay sahibi gibi sorumlu olur.
- Bu tür şirkette kollektif şirket ortakları gibi sorumlu olan ortaklara “komandite”, anonim şirket ortakları gibi sorumlulara da “komanditer” ortak denir.
Sermaye Şirketi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Birçok kişi “Sermaye Şirketi Nedir?, Sermaye Şirketi Nasıl Kurulur?” sorularının yanı sıra daha fazla detayı merak etmektedir. Merak edilen detaylar, aşağıda belirtmiş olduklarımız gibi nitelendirilebilir.
Bedelli Sermaye Artırımı Nasıl Yapılır?
Bedelli sermaye artırımı bir büyüme yöntemidir. Şirketler hisselerini artırmak, ek finansman kaynağı oluşturmak ve değerlendirmek için başvurmaktadırlar. Bedelli sermaye artırımı, bir şirketin ana sermayesine karşılık gelen hisse senet bedellerinin ödenmesi ve genel kurul kararıyla yeni hisse senetlerinin çıkarılmasıyla yapılır. Bu yöntem ile şirket sermayesinin artırılması amaçlanır.
Bölünme yoluyla büyüme sağlayan bu yöntemde halihazırda hisse sahiplerinin elindeki hissenin değeri azalır. Şirket daha fazla hisseye bölünür. Yeni oluşturulan hisselerden eski hisse sahipleri de satın alabilir. Bu satın alma hakkına “rüçhan hakkı” denir. Rüçhan hakkı olan ortaklar, yeni oluşturulmuş hisseleri piyasaya sürülmeden satın alabilir ve şirketteki yerini koruyabilir. Bedelli sermaye artırımına katılmayan ortaklar rüçhan haklarını piyasada satışa çıkarma hakkına sahiptir.
Bedelsiz Sermaye Artırımı Nasıl Yapılır?
Bedelsiz sermaye artırımı, bir şirketin iç kaynaklarından yaptığı yani dışarıdan para girişi olmadan yapılan değerlendirmeye verilen addır. Bu bölünme yönteminde şirket yeni hisse senetlerini bedelsiz olarak ortaklarına dağıtır. Böylece sayısı artan hisselerin değerinin düşmesini hedefler. Değeri düşen hisse borsada daha hızlı işlem görür, alınır ve satılır. Bu şekilde hisseler daha hızlı satın alındığı için kısa süre içerisinde değerleri artar.
Kısaca bedelsiz sermaye artırımında toplam piyasa değeri aynı olan ancak fiyatı düşük olan hisselere ilgiyi artırarak fiyatlarını yükseltilmesi amaçlanır. Bu içeriğimizde “Sermaye Şirket Nedir?” sorusunu detaylı ele aldık. Bir sonraki içeriğimizde görüşmek üzere.
Sonuç
Sermaye şirketlerinin, ekonomik faaliyetlerin sürdürülmesi ve iş dünyasında etkin bir şekilde yer alınması için önemli bir yapı taşı olduğunu söylemek mümkündür. Bu tür şirketler, sermaye yapısı, yönetim organizasyonu ve hukuki statüsü ile birçok avantaj sunmaktadır. Özellikle büyüme ve genişleme hedefleyen girişimciler için sermaye şirketi kurmak, sürdürülebilir bir iş modeli oluşturmanın yanı sıra riskleri minimize etme potansiyeline de sahiptir. Sonuç olarak, doğru planlama ve strateji ile şirket kurmak isteyenler için sermaye şirketleri, güçlü bir temel oluşturarak başarılı bir iş yolculuğuna kapı aralamaktadır.
İlginizi Çekebilecek İçerikler:
