Marka Tescili Nedir? Nasıl ve Nereden Yapılır?

Günümüzün rekabetçi iş dünyasında, işletmelerin kalıcı bir marka kimliği oluşturması ve tüketici zihninde farklılaşması büyük bir önem taşımaktadır. Ancak, bu süreçte markanın hukuki koruma altına alınmaması, taklit ve haksız kullanım risklerini beraberinde getirmektedir. Bu durum, markaların itibar kaybına uğramasına ve ticari değerlerinin zarar görmesine yol açmaktadır. İşte bu noktada, marka tescili, işletmelere yasal güvence sağlayarak markalarını koruma altına almayı mümkün kılmaktadır.

Bu içeriğimizde, marka tescilinin ne olduğunu, nasıl ve nereden yapılabileceğini adım adım anlattık. Keyifli okumalar dileriz!

Marka Nedir?

Marka, bir ürün veya hizmeti diğerlerinden ayırt etmeyi sağlayan ad, logo, sembol, renk, şekil veya bir kombinasyonunu ifade eden tanıtıcı bir unsurdur.

Marka Tescili Nedir?

Marka tescili, bir markanın hukuki olarak korunmasını sağlayan resmi bir kayıt işlemidir. Yetkili kurum tarafından verilen bu tescil belgesi, markanın sahibine yasal haklar tanıyarak, üçüncü kişilerin izinsiz kullanımlarını engellemektedir. Tescil edilen marka, sahibine münhasır kullanım hakkı vererek, markanın izinsiz taklit edilmesi veya farklı alanlarda kötüye kullanılması durumunda hukuki yaptırımları mümkün kılmaktadır. Marka tescili, hem markanın ticari değerini artırmakta hem de işletmelere uzun vadeli rekabet avantajı sağlamaktadır.

Marka Tescil Başvurusu Nasıl ve Nereye Yapılır?

Marka tescili, bir işletmenin mal veya hizmetlerini diğerlerinden ayırt eden işaretlerin korunmasını sağlayan hukuki bir süreçtir. Türkiye’de marka tescil işlemleri, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından yürütülmektedir. Başvuru süreci, aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır:

Ön Araştırma

Başvuru öncesinde, tescil edilmek istenen markanın daha önce başkası adına tescil edilip edilmediğini kontrol etmek önemlidir. Bu amaçla, TÜRKPATENT’in çevrimiçi Marka Araştırma sistemi kullanılarak benzer veya aynı markaların varlığı araştırılabilir.

Başvuru Hazırlığı

Başvuru için gerekli belgeler şunlardır:

• Başvuru Formu: TÜRKPATENT’in Elektronik Başvuru Sistemi (EPATS) üzerinden doldurulmalıdır.
• Marka Örneği: Tescil edilmek istenen markanın görseli veya tanımı.
• Mal ve Hizmet Listesi: Markanın kullanılacağı mal ve hizmetlerin, Nice Sınıflandırması’na göre düzenlenmiş listesi.
• Başvuru Ücreti: İlgili ücretlerin ödendiğine dair dekont. Güncel ücretler için TÜRKPATENT’in Marka İşlem Ücretleri sayfası incelenmelidir.

Başvurunun Yapılması

Başvuru, TÜRKPATENT’in EPATS sistemi üzerinden çevrimiçi olarak gerçekleştirilebilir. Başvuru sırasında, başvuru sahibinin kimlik ve iletişim bilgileri, markanın örneği, mal ve hizmet listesi gibi bilgiler sisteme yüklenir.

Şekli İnceleme

TÜRKPATENT, başvurunun şekli şartlara uygunluğunu inceler. Eksiklik veya hata bulunması halinde, başvuru sahibine bildirilir ve düzeltme için süre tanınır.

Yayın ve İtiraz Süreci

Başvuru, Resmi Marka Bülteni’nde yayımlanır. Yayın tarihinden itibaren iki ay içinde üçüncü kişiler, markanın tesciline itiraz edebilirler. İtiraz olmaması veya itirazın reddedilmesi durumunda süreç devam eder.

Esas İnceleme

TÜRKPATENT, markanın tescil edilebilirliğini esas yönünden inceler. Kanuna aykırılık veya tescil engeli bulunmaması halinde, marka tesciline karar verilir.

Tescil ve Belge Düzenleme

Tescil kararı sonrası, marka tescil ücreti ödenir ve marka sicile kaydedilir. Ardından, marka tescil belgesi düzenlenerek başvuru sahibine iletilir.

Marka Tescili Neden Önemlidir?

Yasalar tarafından korunan tescil edilmiş bir marka, kurumun imajını zedeleyecek her duruma karşı engel olma hakkına sahiptir. Markanın; logosunun, ambalajının veya etiketinin farklı kuruluşlarca taklit edilmesi durumlarında, yasalarca haklı bulunan işletme özelliğini de taşımaktadır. Böylelikle marka tescili, olası gelir kayıplarının önüne geçerek marka imajının korunmasına olanak sağlamaktadır.

Marka tescili olmayan işletmeler, kötü amaçlı kişiler tarafından büyük zorluklar yaşayabilir. Kuruluşunuz üzerinde hak iddia edildiğinde sizi koruyacak bir tescil belgesi olmazsa, maddi manevi birçok kayıp yaşayabilirsiniz. Bu gibi durumlar karşısında maalesef yasal olarak yapılabilecek hiçbir şey yoktur.

Bu durum, zarardan ziyade birçok yaptırıma da yol açabilir. Kuruluşu sahiplenen kötü amaçlı kişiler, kuruluşu kendi üzerlerine tescil ettirdikleri sürece, markanız üzerinde yasal olarak hiçbir hak iddia edemezsiniz.

Marka Tescilinin Faydaları Nelerdir?

Marka tescili, işletmelere hukuki koruma sağlamanın yanı sıra ticari anlamda birçok avantaj sunmaktadır. İşte marka tescilinin işletmelere sağladığı temel faydalar:

Hukuki Koruma

Tescil edilen marka, yasal olarak koruma altına alınır ve üçüncü kişilerin izinsiz kullanımlarına karşı hukuki yaptırım hakkı doğar. İşletme, marka ihlali durumunda dava açma ve maddi-manevi tazminat talep etme hakkına sahip olur.

Taklit ve Kötüye Kullanımı

Marka tescili, benzer veya aynı adın farklı kişi veya işletmeler tarafından kullanılmasını engelleyerek markanın taklit edilmesini ve kötüye kullanımını önler.

Ticari Değer

Tescil edilmiş bir marka, işletmenin ticari değerini artırır ve markanın lisanslanması, devredilmesi veya teminat olarak gösterilmesi gibi işlemlere olanak tanır.

Rekabet Avantajı

Tescilli markalar, işletmelere pazarda rekabet avantajı sunar. Tüketiciler, tescilli bir markayı güvendiği ve tanıdığı bir marka olarak algılar, bu da müşteri sadakatini artırır.

Uluslararası Koruma

Marka tescili, yurtiçinde koruma sağlamanın yanı sıra Madrid Protokolü gibi uluslararası anlaşmalar aracılığıyla diğer ülkelerde de koruma altına alınabilir.

Marka İtibarı ve Güvenilirliği

Tescilli markalar, müşteriler ve iş ortakları nezdinde güven ve itibar yaratır. Bu durum, markanın bilinirliğini artırarak uzun vadeli ticari başarıyı destekler.

Yatırım ve İş Ortaklıkları

Marka tescili, potansiyel yatırımcılar ve iş ortakları için işletmenin güvenilirliğini ve yasal statüsünü güçlendirir. Bu durum, işletmelerin yeni iş birlikleri ve yatırımlar için daha cazip hale gelmesini sağlar.

E-ticaret ve Dijital Platformlarda Güvenli Kullanım İmkanı

Tescilli markalar, e-ticaret platformlarında ve sosyal medya kanallarında marka adına hesap açma ve haksız rekabet durumlarında yasal hak talep etme imkanı sunar.

Marka Tescil Ücreti Ne Kadar?

2025 yılında Türkiye’de marka tescili için ödenecek güncel ücretler, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından belirlenmiştir. Buna göre, tek sınıflı bir marka başvurusu için başvuru ücreti 2.350 TL, tescil ücreti ise 5.790 TL olarak belirlenmiştir. Her ek sınıf için başvuru ücreti 2.350 TL olup, üçüncü sınıftan itibaren her bir ek sınıf için 2.610 TL ek ücret uygulanmaktadır. Ayrıca, marka yenileme ücreti 7.210 TL olarak belirlenmiştir.

Hesap Kodları	Hizmet Türü	2025 Yılı İşlem Ücretleri
2.01.01	Tek Sınıflı Marka Başvuru Ücreti	2350
2.01.02	Marka Başvurusu Ek Sınıf Ücreti (2.sınıf)	2350
2.01.28	Marka Başvurusu Ek Sınıf Ücreti (3.sınıf ve sonraki her bir sınıf için)	2610
2.01.03	Marka Tescil Ücreti	5790
2.01.04	Marka Tescil Belgesi Sureti Düzenleme Ücreti	2400
2.01.05	Marka Sicil Sureti Düzenleme Ücreti	2400
2.01.06	Devir-Kısmi Devir İşlemi Kayıt Ücreti	4940
2.01.07	Birleşme, Bölünme veya Ayni Sermaye Koyma Borcu Gibi Yapısal Değişikliklere İlişkin İşlem Ücreti	3480
2.01.08	Miras Yoluyla İntikal İşlemi Kayıt Ücreti	4550
2.01.09	Lisans Kayıt ve Lisans Yenileme Ücreti	8200
2.01.10	Rehin İşlemi Kayıt Ücreti	4980
2.01.14	Rüçhan Hakkı Kayıt Ücreti	2860
2.01.15	Sınıflandırma Listesi Düzenleme Ücreti	990
2.01.16	Rüçhan Hakkı Belgesi Düzenleme Ücreti	1580
2.01.17	Yayımlanan Marka Başvurularına İtiraz Ücreti	920
2.01.18	Marka Bilgilerine İlişkin Resmi Yazı Düzenleme Ücreti	230
2.01.19	Madrid Protokolü Uyarınca Uluslararası Marka Başvurusunun WIPO’ya Bildirilmesi Ücreti	3170
2.01.20	Madrid Protokolü Uyarınca Sonraki Belirleme ve Diğer Taleplerin WIPO ya Bildirilmesi Ücreti	1300
2.01.21	Madrid Protokolü Uyarınca Yer Değiştirme ve Dönüştürme Ücreti	1300
2.01.22	Marka Başvurusu Bölünme Ücreti	3340
2.01.23	Marka Yenileme Ücreti	7210
2.01.24	Koruma Süresi Sona Eren Marka Yenileme Ücreti	12620
2.01.25	Marka Kısmi Yenileme Ücreti	7210
2.01.26	Koruma Süresi Sona Eren Markanın Kısmi Yenileme Ücreti	12620
2.01.27	Tanınmışlık Tespiti Talebi İnceleme Ücreti	28150
2.01.29	İcra/ İflas Yoluyla Devir İşlemi Talebi	3430
2.01.30	Marka İptal Talebi Ücreti	28150

Marka Tescil Belgesi Ne Kadar Sürede Alınır?

Marka tescil belgesinin alınması, 7 ile 11 ay arasında bir sürede değişiklik gösterebilir. Eğer kişi veya kurumlar tarafından bir itiraz olursa bu süre uzayabilir. Yeni düzenlemeler yapıldığı takdirde süreç üzerinde bazı değişiklikler olabilir.

Marka Tescili Sorgulama İşlemi Nereden Yapılır?

Sorgulama işlemlerine çevrim içi yöntemlerle ulaşabilirsiniz. Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (Türk Patent Enstitüsü) resmi web sitesi üzerinden tescil sorgulama işleminizi rahatlıkla gerçekleştirebilirsiniz. 

Türk Patent ve Marka Kurumu’nun, Marka Tescili Sorgulama ekranında aşağıda belirtilen bilgileri girmeniz gerekmektedir:

• Markanın veya kurumun ünvanı,
• Markanın adı,
• Nice Sınıfları,
• Başvuruyu gerçekleştiren kişinin adı,
• Markanın ilan bülten numarası ve tescil yayın bülten sınıfları,
• Müşteri Numarası.

Gibi bilgileri Marka Tescili Sorgulama ekranına girerek marka tescil sorgulamasını gerçekleştirebilirsiniz.

Marka Tescil İşleminin Geçerlilik Süresi Kaç Yıldır?

Marka tescilinin 10 yıl geçerliliği vardır. Başlangıç zamanı olarak başvuru tarihi temel alınmaktadır. Yöneticiler, başvurdukları tarihten 10 yıl sonrasına kadar geçen sürede markalarını, tescil belgesi aracılığıyla koruma altına alabilirler. 10 yılın sonunda da yeniden başvuru yapıldığında, tescil belgesinin süresi uzatılabilir. Eğer marka sahipleri tescil belgesini yeniletmez ise, 10 yılın sonunda markaları için hak iddia edemez.

Marka Tescil Başvurusu Reddedilirse Tekrar Başvuru Yapılabilir mi?

Türk Patent ve Marka Kurumu, marka tescil başvurusunun reddine karar verebilir. Marka tescil başvurusu, birçok farklı nedenden ötürü reddedebilir. Temel reddedilme sebebi markaya özgün bir kurumsal kimliğin olmamasından kaynaklı olabilir. Ayırt edilebilir bir özelliğin bulunmaması veya taklit derecesinde diğer kurumlarla benzerlik göstermesi de sebepler arasında listelenebilir. Bu sebeplerden ötürü marka tescil başvurusu yaparken, özgün ve ayırt edilebilir özellikleri markanızda barındırmaya özen göstermelisiniz. 

Eğer reddedilme gibi bir durumla karşı karşıya kalırsanız, uzman bir patent ekibinden yardım alarak mahkemeye başvurabilirsiniz. Mahkemeden önce reddedilme sebebinizi öğrenip, ilgili eksikleri gidererek tekrar başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.

Marka tescil belgesi edinme sürecinde birçok işletme, uzman bir patent firması ile anlaşabilir. Patent firmaları, başvuru esnasında izlenilmesi gereken adımları ve özgün çizginizi belirlemenize yardım edebilir. Sağlamış oldukları hizmet karşılığında belirli bir ücret ödemeniz gerekmektedir. Bu ücretler ise firmadan firmaya farklılıklar göstermektedir.

Uluslararası Marka Tescili Nasıl Yapılır?

Uluslararası marka tescili, bir markayı korumak isteyen firmalar için küresel bir çözüm sunuyor. Bu işlem, Madrid Protokolü gibi uluslararası anlaşmalara katılan ülkelerde markayı tek bir başvuru ile koruma altına almayı sağlamaktadır. İlk olarak, markanın ulusal kaydı yapılmaktadır, ardından ise Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) aracılığıyla uluslararası başvuru gerçekleştirilmektedir. Başvuru, istenen ülkelerde incelendikten sonra uygun bulunursa tescil edilmektedir. Bu süreç, markanın yasal olarak korunmasını sağlarken, aynı zamanda farklı pazarlarda iş yapmayı da kolaylaştırmaktadır.

Marka Tescili İptal Edilebilir mi?

Marka tescili belirli durumlarda iptal edilebilir. Bir markanın iptali, çoğunlukla aşağıdaki nedenlerle gerçekleşmektedir. Markanın beş yıl süreyle kullanılmaması, yanlış ya da yanıltıcı bilgiyle tescil edilmesi, başka bir markanın haklarını ihlal etmesi veya genel ahlaka aykırı olması gibi sebeplerle iptal işlemi gündeme gelebilir. İptal talebi, ilgili kurumlara başvuru yapılarak yargı süreciyle gerçekleşmektedir. Kabul edilirse marka tescili iptal edilmektedir.

Marka Tescili ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Marka Tescili Nereye Yapılır?

Marka tescili, Türkiye’de Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) yapılmaktadır. Bu kurum, markaların ulusal düzeyde korunmasını sağlamaktadır. Uluslararası tescil için ise Madrid Protokolü kapsamında Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’ne (WIPO) başvuru yapılmaktadır. Böylece, marka hem Türkiye’de hem de başvuru yapılan diğer ülkelerde koruma altına alınabilir. Türk markaları, Madrid Protokolü kapsamında Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’ne (WIPO) başvurarak birden fazla ülkede markalarını koruma altına alabilir. Bu başvuru süreci, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) aracılığıyla yapılmaktadır. Başvuruda, markanın korunması istenen ülkeler seçilerek süreç bu ülkelerde geçerli olan yasal prosedürler doğrultusunda ilerlemektedir. Bu sayede, Türk markaları uluslararası pazarlarda da korunabilir.

Marka Tescili için Şirket Kurmak Gerekli mi?

Hayır, marka tescili için şirket kurmanız gerekmez. Türkiye’de hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler marka tescil başvurusu yapabilir. Yani, bireyler de kendi adlarına marka tescili gerçekleştirebilir. Ancak, markanın ticari kullanımı planlanıyorsa, bir şirketin varlığı daha fazla hukuki koruma ve esneklik sağlayabilir. 

Endüstriyel Marka Tescilinin Kapsamı Nedir?

Endüstriyel marka tescili, bir markanın yalnızca ürün veya hizmeti değil, aynı zamanda ürünlerin tasarımını, ambalajını veya belirli üretim özelliklerini koruma altına alır. Bu tür tescil, özellikle ürünlerin fiziksel görünümü, şekli veya yüzey süslemeleri gibi tasarım özelliklerinin başkaları tarafından kopyalanmasını önlemeye yöneliktir. Endüstriyel marka tescili, markanın daha geniş bir koruma elde etmesini sağlayarak, rekabet avantajını artırır ve aynı zamanda taklit ürünlerle mücadelede güçlü bir araç sunar.

Marka Tescilinde Tescil Sınıfı Nedir?

Marka tescilinde tescil sınıfı, markanın hangi ürün veya hizmet kategorilerinde koruma altına alınacağını belirten bir sınıflandırmadır. Bu sınıflandırma, Nice Sınıflandırması adı verilen uluslararası bir sistemle yapılmakla birlikte 45 farklı sınıf içermektedir. İlk 34 sınıf ürünleri, 35’ten 45’e kadar olan sınıflar ise hizmetleri kapsamaktadır. Örneğin, giysi markaları için 25. sınıf, yazılım hizmetleri içinse 42. sınıf seçilmelidir. Doğru tescil sınıfını seçmek, markanın koruma kapsamını netleştirmeye ek olarak ticari hakların hangi alanlarda geçerli olduğunu da belirlemektedir.

Marka Tescil Koruması Hangi Tarihte Başlar?

Marka tescil koruması, başvurunun yapıldığı tarihten itibaren başlamaktadır. Bu tarih, marka sahibinin öncelik hakkını oluşturmakla birlikte aynı veya benzer bir markanın sonradan yapılacak başvurularına karşı da koruma sağlamaktadır. Ancak, korumanın resmi olarak geçerli olması için tescil sürecinin başarıyla tamamlanması gerekmektedir. Başvuru kabul edildikten ve tescil belgesi düzenlendikten sonra marka tescili kesinleşmiş olsa da koruma geriye dönük olarak başvuru tarihinden itibaren geçerli sayılmaktadır.

Marka Tescili Yenilenebilir mi?

Marka tescili, belirli aralıklarla yenilenerek süresiz bir koruma sağlanabilinmektedir. Türkiye’de ve birçok ülkede marka tescilinin geçerlilik süresi 10 yıl olarak belirlenmiş olup, bu sürenin sona ermesinden önce marka sahibi, yetkili kurumlara yenileme başvurusu yaparak markanın koruma süresini uzatmaktadır. Yenileme işlemi her 10 yıllık periyot sonunda tekrarlanmakta ve marka, sınırsız süreyle yasal koruma altında tutulmaktadır. Ancak yenileme başvurusunun yapılmaması durumunda, marka tescili sona ermekte ve üçüncü kişiler tarafından tescil edilme riski doğmaktadır. Bu nedenle, markanın yasal güvencesinin devamlılığını sağlamak adına yenileme işlemi önemli bir adım olarak görülmektedir.

Marka Tescilinin Yenilenmesi Ne Zaman Yapılmalıdır?

Marka tescilinin yenilenmesi, 10 yıllık koruma süresinin dolmasına yakın bir zamanda yapılmalıdır. Yenileme işlemi, tescil süresi dolmadan 6 ay önce başlatılabilir. Ancak, yenileme süresi kaçırılırsa, tescil süresinin sona erdiği tarihten itibaren ek bir 6 ay daha yenileme başvurusu yapılabilir. Bu ek süre içinde yenileme ise gecikme ücreti ödenerek yapılmaktadır. Zamanında yenileme yapılmadığında, marka tescili iptal olabilir ve koruma hakkı kaybedilebilir.

Şahıs Olarak Marka Tescili Yapılır mı?

Evet, şahıs olarak marka tescili yapılabilir. Marka tescili için şirket sahibi olma zorunluluğu yoktur. Haliyle bireyler de kendi adlarına marka tescil başvurusu yapabilir. Tescil süreci, şirketler için olduğu gibi gerçek kişiler için de geçerlidir ve başvuruda kimlik bilgileri, marka sınıfı ve tescil edilmek istenen marka ile ilgili ayrıntılar gereklidir. Şahıs olarak yapılan marka tescili, markanın bireysel sahipliğini korumakla birlikte ticari faaliyetlerde de kullanılabilir.

E-ticaret için Hangi Marka Sınıfı Seçilmelidir?

E-ticaret için en uygun marka sınıfı genellikle 35. sınıf olarak kabul edilmektedir. Bu sınıf, özellikle internet üzerinden satış hizmetleri, pazarlama ve reklam gibi ticari faaliyetleri kapsamaktadır. 35. sınıfta yapılan bir marka tescili, e-ticaret alanında markanızı koruma altına alarak başkalarının benzer hizmetlerde aynı markayı kullanmasını engelleyecektir. Ayrıca, satılan ürünlere bağlı olarak, markanızın ürün türüne uygun diğer sınıfları (örneğin, giyim için 25. sınıf veya elektronik ürünler için 9. sınıf) da eklemek faydalı olabilir. Bu sayede, hem satış platformunuzu hem de ürünlerinizi kapsamlı şekilde koruyabilirsiniz.

Marka Tescili Hangi Kurum Tarafından Yapılır?

Marka tescili Türkiye’de Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından yapılmaktadır. TÜRKPATENT, markaların tescil sürecini yönetmektedir. Uluslararası marka tescili için ise, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) aracılığıyla Madrid Protokolü kapsamında başvuru yapılabilir. Böylece, markanızı hem ulusal hem de uluslararası düzeyde koruma altına almak mümkündür.

Marka Devri Durumunda Tescil İşlemi Yeniden Yapılmalı mıdır?

Hayır, marka devri durumunda tescil işlemini yeniden yapmak gerekmez. Ancak, devir işleminin resmiyet kazanması ve hukuki geçerliliği için Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) bildirilmesi gerekmektedir. Devir işlemi kurumda kayıt altına alındığında, marka yeni sahibine geçmekle birlikte yine aynı tescil numarası altında koruma devam edecektir. Bu bildirim yapılmadığında, devir yasal olarak geçerli sayılmayabilir ve ileride hak taleplerinde sorun yaşanabilir.