Tevkifatlı Fatura Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Tevkifatlı fatura, işletme sahibi olmayan kişiler arasında pek bilinmemektedir. Bir ürün veya hizmet satın almak istediğimizde satıcının alıcıdan ödeme alabilmesi için vermiş olduğu faturaya denir. 

İşletmeler için önemli olan bu fatura çeşidini detaylı bir şekilde inceledik. “Tevkifatlı Fatura Nedir?, Tevkifat Ne İşe Yarar?, Tevkifat Türleri Nelerdir?” gibi merak edilen tüm soruları cevapladık. Gelin tüm detaylara birlikte göz atalım!

Tevkifat Nedir?

Tevkifat, Türk Dil Kurumu tarafından, “para konusundaki kesintiler” olarak tanımlanır. Bu sözcük vergi açısından bakıldığı zaman ise kesinti yapma ve bölüşme işlemlerini açıklamak için kullanılır. Devlet, bu sayede Katma Değer Vergisi’ni yalnızca satıcıdan almaz. Onun yerine alıcı ve satıcı arasında bölüştürüp ödemenin daha düzenli olanak sağlar.

Özellikle muhasebe alanında sıklıkla karşılaşılan tevfikat, normal ya da irsaliyeli fatura ile aynı işleve sahiptir.

Tevkifat Ne İşe Yarar?

Tevkifatlı fatura her türlü ürüne veya hizmete uygulanmamaktadır. Sadece Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmiş olan belirli ürün ve hizmetler için tevkifatlı fatura uygulanabilir. Bu uygulama, tamamen tevkifat oranlarının yalnızca alıcıya ya da satıcıya yüklenmesinin önüne geçmek için yapılan bir uygulamadır.

Tevkifat Türleri Nelerdir?

İki tür tevkifat vardır. Bunlar “KDV Tevkifatı ve Gelir Vergisi Tevkifatı” şeklindedir. Gelir Vergisi tevkifatı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.Maddesine göre belirlenen bir vergi türüdür. Diğer tevkifat türü olan KDV ise satıcıya ödenen tutara ek olarak KDV’nin belirli bir oranda düşmesi ve vergi dairesine ödenmesi şeklinde gerçekleşir.

KDV Tevkifatı

KDV yani Katma Değer Vergisi, bir ürün veya hizmet aldığınız zaman devlete ödemiş olduğunuz vergidir. KDV oranları %1 ile %20 arasında değişmektedir. Normal şartlarda KDV, ürünü veya hizmeti satın almış olduğunuz işletme tarafından ödenmesi gerekir ama Türkiye’de KDV tutarı, alıcının faturasına ek olarak yansıtılmaktadır. 

KDV tevkifatı ise faturaya yansıtılan vergi tutarının alıcı ve satıcı tarafından paylaşıldığı türdür. Alıcı ve satıcı faturada KDV tutarının hangi oranda bölüşüleceğini belirterek bu vergiyi aralarında paylaşmaktadır.

İlgili İçerik: KDV Hesaplama Aracı

Gelir Vergisi Tevkifatı

Bu vergi, bir kişinin veya bir işletmenin yıllık gelirlerinden alınır. Gelir vergisi oranları ülkelerde farklılık gösterir ve genellikle gelir seviyesi arttıkça oran da artar. Gelir vergisi tevkifat oranları da Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesine göre düzenlenmiştir. Bu oranları Gelir İdaresi Başkanlığı resmi web sitesinden öğrenebilirsiniz.

İlgili İçerik: İnteraktif Vergi Dairesi Nedir?

Tevkifat Oranları Nelerdir?

Tevkifat oranları Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir. Gelir İdaresi Başkanlığının belirlediği tevkifat oranları aşağıdaki gibidir:

• Bankalar
• Borsalar
• Sigorta şirketleri
• Organize sanayi bölgeleri
• Belediyeler
• Döner sermayeli kuruluşlar
• Kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşları
• Kanunla kurulan ya da tüzel kişiliği bulunan emekli ve yardım sandıkları
• Genel bütçe içinde yer alan, katma bütçeli idareler
• Daireler, belediyeler, köyler, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler
• Organize sanayi bölgeleri, vadeli işlemler borsaları ve menkul kıymetler dahil olmak üzere tüm borsalar 
• Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören şirketler
• Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar gibi bazı kurum ve kuruluşların tevkifatlı fatura kesmesi mümkündür.

Tevkifatlı Fatura Nedir?

Tevkifatlı fatura, bir işletmenin müşteriye veya bir kişinin bir kuruluşa yaptığı satışlarda kullandığı bir fatura türüdür. Tevkifatlı fatura, satış tutarına vergi oranının uygulandığı bir faturadır. Aynı zamanda, bir işletmenin veya bir kişinin vergilerini ödemesi için kullanılır ve işletmelerin veya kişilerin vergi beyannamelerini doldururken kullanılır.

Tevkifatlı fatura ile normal fatura neredeyse farkısızdır. Normal faturaya göre tek farkı vergi oranının kimlere hangi miktarda paylaştırıldığının yazılmasıdır.

İlgili İçerik: Vergi Çeşitleri Nelerdir?

Tevkifatlı Fatura Nasıl Hesaplanır?

Tevkifatlı fatura hesabı yapabilmek için ilk koşul, tevkifatlı fatura kesebilecek özelliklere sahip bir işletme olmaktır. Kesilecek olan fatura verilen hizmetin gelir türüne özgü belirlenmiş tevkifat oranı esas alınmalıdır. 

Faturaya yansıyan KDV fiyatı sektöre göre 5/10, 9/10 gibi belirlenmiş olan tevkifat oranı aralıkları bulunmaktadır. Basit bir hesaplama örneği üzerinden detaylandırabiliriz.

Tevkifatlı Fatura Hesaplama Örneği

Tevkifatlı fatura, vergi oranının satış tutarı üzerinden hesaplanır. Örneğin, bir işletmenin müşteriye 100 TL değerinde bir ürün satışı yaptığını ve KDV oranının %20 olduğunu düşünürsek, tevkifatlı fatura tutarı aşağıdaki gibi hesaplanabilir:

• Satış tutarı: 100 TL
• KDV tutarı: 100 TL x %20 = 20 TL
• Tevkifatlı fatura tutarı: 100 TL + 20 TL = 120 TL
• Buradaki verginin alıcı ve satıcı arasında yarı yarıya bölüşüldüğü durumda verginin 10 TL’lik kısmını alıcı, kalan 10 TL’yi ise ürünü veya hizmeti satan kişinin ödemesi gerekecektir. 
• Bu örnekte alıcının ödemesi gereken tutar 118 TL – 10 TL = 108 TL’dir. 

Tevkifatlı Fatura Nasıl Kesilir?

Tevkifatlı fatura, satış yapılan ürün veya hizmete vergi oranı uygulandıktan sonra kesilir. Faturada satış yapılan ürün veya hizmetin açıklaması, satış tutarı, vergi oranı ve tevkifatlı fatura tutarı yer alır. Tevkifatlı fatura, müşteriye veya satın alınan kuruluşa verilerek satışın tamamlandığını gösterir.

İlgili İçerik: E-Fatura Nedir?

Kimler Tevkifatlı Fatura Keser?

Tevkifatlı faturayı her zaman kullanılamayacağı gibi herkes tarafından da kesilmesi mümkün değildir. Sizler için tevkifatlı faturayı kesebilecek bazı kurumları aşağıdaki gibi listeledik:

Detaylı bilgi için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Tevkifat Uygulaması sayfasına bakabilirsiniz.

İlgili İçerik: İnternet Vergi Dairesi Nedir?

Tevkifatlı Fatura Kimlere Kesilir?

Tevkifat her ürün ya da hizmetin satışında uygulanmaz. Gelir vergisi yasasının 94. maddesi gereğince sayılan gelir türleri için tevkifat yapılabilir. Tevkifat yapılabilecek işlemler aşağıdaki gibi sıralanır:

• Bakım, onarım hizmetleri
• Bazı yapım işleri ve bunlarla ilgili mimarlık ve mühendislik hizmetleri
• Yemek servisi hizmetleri
• Çevre, bahçe, temizlik hizmetleri
• Teçhizat, demirbaş, makine ve taşıt gibi kalemlerin tamiratı,
• Danışmanlık, yapı ve denetim hizmetleri

Tevkifatlı Fatura ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

“Tevkifatlı Fatura Nedir?” adlı içeriğimizde konuyla ilgili pek çok noktaya değindik. Tevkifatlı fatura hakkında sıkça sorulan soruları da sizler için aşağıda yanıtlandırdık. 

Faturadaki Tevkifatı Kim Öder?

Faturadaki tevkifat, genellikle satış yapılan ürün veya hizmeti alan kişi veya kuruluş tarafından ödenir. Örneğin, bir işletmenin müşteriye tevkifatlı fatura düzenlediğini düşünün. Bu durumda, müşteri tevkifatlı fatura tutarını işletmeye öder ve işletme de vergi levhasına sahip olduğu için vergileri vergi dairesine öder.

İlgili İçerik: E-Ticaret ile Satış Yapanların Ödemesi Gereken Vergiler Nelerdir?

Kısmi Tevkifat Nedir?

Kısmi tevkifat, fatura üzerindeki vergi bedelinin bakanlık tarafından izin verilen kısmının alıcı ve satıcı arasında bölüşüldüğü uygulamadır. 

Tam Tevkifat Nedir?

Fatura üzerindeki verginin tamamının müşteri tarafından ödendiği uygulamadır. 

Tevkifat Neden Kesilir?

Tevkifatlı faturanın kesilmesinin en büyük nedenlerinden biri vergi oranının alıcı ve satıcı tarafından paylaşılmasını sağlamaktır. Böylelikle verginin ödenmesi sadece tek bir taraftan değil iki tarafın da sorumluluğu altına girer. 

“Tevkifatlı Fatura Nedir?” adlı içeriğinin sonuna geldik. Diğer blog yazılarımızı da okuyarak merak ettiğiniz konular hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Bir sonraki içeriğimizde görüşmek üzere. 

İlginizi Çekebilecek İçerikler:

• Proforma Fatura Nedir?
• Yurt Dışına Hizmet Faturası Kesmek
• Gider Pusulası Nedir?