Kapasite Raporu Nedir? Nasıl ve Nereden Alınır? (2025)

İşletmelerin üretim kapasitelerini etkili bir şekilde yönetememesi, günümüzde hem maliyetlerin artmasına hem de büyüme fırsatlarının kaçmasına neden olabilmektedir. Bu sorun, özellikle orta ve uzun vadede hem mali kayıplara hem de iş süreçlerinin aksamasına neden olabilmektedir. Tam da bu noktada, kapasite raporu, işletmelerin verimliliğini artırmak ve karar alma süreçlerini iyileştirmek için kritik bir rol üstlenmektedir.

Bu içeriğimizde, kapasite raporunun ne olduğunu, sağladığı faydaları ve işletmelerin bu önemli raporu nasıl kullanabileceğini ayrıntılı bir şekilde ele aldık. Keyifli okumalar dileriz!

Kapasite Raporu Nedir?

Kapasite raporu, firmaların üretim kapasitesini, kullandıkları makine ve teçhizat bilgilerini, sermaye yapısını ve personel durumunu gösteren, resmî bir belgedir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) onayıyla geçerlilik kazanan bu rapor, sanayi sicil kayıtlarında kullanılarak firmanın üretim potansiyelini resmî olarak belgelemektedir.

Kapasite Raporu Ne İşe Yarar?

Kapasite raporu, bir işletmenin üretim kapasitesini ve üretimle ilgili teknik detaylarını belgeleyen, resmî bir doküman olarak çeşitli alanlarda önemli işlevler görmektedir. Bu rapor, yatırım teşvik belgesi, dâhilde işleme izin belgesi ve geçici kabul izin belgesi gibi dokümanların alınması ve bu kapsamda verilen taahhütlerin kapatılması süreçlerinde gerekli olmaktadır. Ayrıca sanayi sicil belgesi müracaatlarında, indirimli tarifeden elektrik ve doğalgaz alımı için yasal bir zorunluluk teşkil etmektedir.

Kapasite raporu zorunluluğu, muhtelif ithalat ve ihracat işlemlerinde, resmî ve özel ihalelerde, yurt içi ile yurt dışı kredi temininde de önem arz etmektedir. Bunun yanı sıra fuarlara katılım, imalatçı belgesi alımı ve tahsisli ya da ithalinde tarife kontenjanı uygulanan hammaddelerin temininde önemli bir role sahiptir.

Kapasite raporu, vergi incelemeleri ve kamu kurumlarının çeşitli incelemelerinde temel bir belge olarak kullanılmaktadır. Ülkenin sanayi kapasitesinin ve envanterinin çıkarılması çalışmalarına ve seferberlik planlarına ışık tutmaktadır. Bu özellikleriyle kapasite raporu hem işletmeler hem de ülke ekonomisi için stratejik bir belge olarak öne çıkmaktadır.

Kapasite Raporuna Neler Yazılır?

Kapasite raporu, firmaların üretim kapasitesini, sermayesini ve teknik özelliklerini belirlemek amacıyla düzenlenmektedir. Sanayi kuruluşlarının resmî belgeleri arasında yer alan bu rapor, çeşitli bilgileri içermektedir. Rapor içeriğinde yer alan detaylar şunlardır:

1. Firma bilgileri:

• Firma ünvanı (ticari ünvan) yazılmaktadır.
• Marka tescili olan işletmelerin, vergi dairesi ve vergi numarası belirtilmektedir.
• Sanayi sicil numarası ve ticaret sicil numarası gibi resmî kayıt bilgileri yer almaktadır.
• Adres, telefon, e-posta ve web sitesi gibi iletişim bilgileri eklenmektedir.

2. Üretim ve sermaye bilgileri:

• Üretimin yapıldığı yerin adres bilgileri belirtilmektedir.
• Üretim konuları detaylandırılmaktadır.
• Arazi, makine, teçhizat gibi sermaye kıymetleri raporda yer almaktadır.
• Toplam kapalı saha alanı ve yabancı sermaye durumu kaydedilmektedir.

3. Personel bilgileri:

• Mühendis, teknisyen, usta, işçi ve idari personel sayıları raporlanmaktadır.
• Toplam personel sayısı ile birlikte raporda yer almaktadır.

4. Makine ve teçhizat bilgileri:

• Makine kodu, adedi, cinsi, teknik özellikleri, gücü gibi bilgiler belirtilmektedir.
• Makine ve teçhizatların yerli veya ithal üretim bilgileri ayrıntılı bir şekilde yazılmaktadır.
• Kiralık makineler varsa kiraya veren firma bilgileri eklenmektedir.

5. Üretim ve tüketim kapasiteleri:

• Yıllık üretim kapasitesi, ürün adı, miktarı ve birimi ile ifade edilmektedir.
• Yıllık tüketim kapasitesi, ham maddelerin cinsi ve miktarı bilgileri ile rapora işlenmektedir.

6. Sertifikalar ve fikri mülkiyet hakları:

• Patent, know-how, lisans gibi fikri mülkiyet hakları belirtilmektedir.
• Firma adına alınmış sertifikalar eklenmektedir.

Kapasite belgesi, firma üretim gücünü, kaynaklarını ve teknik donanımını detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu bilgiler, firmanın resmî ve ticari işlemlerinde temel teşkil ederek sanayi sicil sistemine kayıtlı bir belge olarak kullanılmaktadır.

Kapasite Raporu Sorgulama Nereden ve Nasıl Yapılır?

Kapasite raporları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından onaylanarak Sanayi Sicil Bilgi Sistemi’ne kaydedilmektedir. Bu sistem sayesinde kapasite raporu sorgulamak, çevrim içi şekilde mümkün hâle gelmektedir. Sanayi Sicil Bilgi Sistemi’ne e-Devlet üzerinden ya da e-imza ile giriş yaparak kapasite raporu sorgulayabilirsiniz. Ayrıca bazı sanayi odaları da kendi web siteleri üzerinden kapasite raporu sorgulama hizmeti sunmaktadır. Bunun için tek yapmanız gereken, firmanızın üye olduğu sanayi odasının web sitesini ziyaret etmektir. Doğrudan oda ile iletişime geçerek de rapor sorgulaması yapmanız mümkün olmaktadır.

Kapasite Raporu Nasıl ve Nereden Alınır?

Sanayi ve ticaret odaları tarafından düzenlenen kapasite raporu almak için öncelikle bazı şartları yerine getirmeniz gerekmektedir. Kapasite raporu şartlarından ilki, işletmenizin bağlı bulunduğu sanayi veya ticaret odasına kayıt yapmış olmanız şartıdır. Kapasite raporu alma koşullarından ikincisi de sizden istenen belgeleri derleyip sunmanızdır. Bu belgeler şu şekilde sıralanmaktadır:

• Eksiksiz bir şekilde doldurulmuş kapasite raporu başvuru formu,
• Firmanın imza sirkülerinin aslı ya da noter tasdikli sureti ve fotokopisi,
• İş yeri kira sözleşmesi veya tapu fotokopisi,
• Son 2 aya ait SGK bildirgeleri ve tahakkuk makbuzları,
• Makine ve teçhizatın mali müşavir onaylı listesi ve bilanço kıymeti,
• Varsa, kiralık makine-teçhizatın listesi ve kira sözleşmeleri,
• Vergi levhası fotokopisi,
• Sanayi sicil belgesi fotokopisi,
• Kalite belgelerinin ve sertifikalarının listesi ile fotokopileri,
• Ek bilgi ve güncelleme formu,
• Maden ocağı ise maden ruhsatı ya da kiralama sözleşmesi.

İşletmeler, yukarıdaki belgeleri hazırlayarak üyesi olduğu ticaret odasına kapasite raporu başvurusunda bulunabilir. Ayrıca 30 Ekim 2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren yeni Sanayi Kapasite Raporu Programı kapsamında başvuru ve ödemeler, Sanayi Bilgi Sistemi (SBS) üzerinden online olarak da gerçekleştirilmektedir. Bu sistem üzerinden gerekli bilgileri girerek ve belgeleri yükleyerek başvurunuzu tamamlayabilirsiniz.

Akabinde yaptığınız başvuru, ilgili oda tarafından değerlendirilmektedir. Eksper mühendisler, işletmenizi ziyaret ederek yerinde inceleme yapıp kapasite tespitini gerçekleştirmektedir. Bu şekilde hazırlanan rapor, TOBB’a onay için gönderilmektedir.

Kapasite raporu suret tasdiki sonrasında belge, talebiniz doğrultusunda kargo ile gönderilebilir veya elden teslim alınabilir. Bütün bunların yanı sıra başvuru sürecinde istenen belgeler ve ücretler, odadan odaya farklılık gösterebilir. Bu nedenle, başvuru yapmadan önce ilgili odanın resmî web sitesini ziyaret ederek güncel bilgi almanız önerilmektedir. Aynen yeni başvurularda olduğu gibi kapasite raporu değişiklik işlemleri de aynı şekilde yapılmaktadır.

Kapasite Raporu Örneği

İşletmenizi resmîyete tamamen uyumlu hâle getirmek ve süreci daha iyi anlamak için aşağıdaki kapasite raporu örneğine göz atabilirsiniz.

Kapasite Raporu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kapasite Raporu Kimlere Zorunludur?

Kapasite raporu, Türkiye’deki sanayi kuruluşları için oldukça önemli bir belge niteliği taşımaktadır. Bu rapor, özellikle belirli kriterleri karşılayan işletmeler için zorunlu tutulmaktadır. Öncelikli olarak, 6948 sayılı Sanayi Sicil Kanunu kapsamında değerlendirilen sanayi işletmeleri, kapasite raporu almakla yükümlü kılınmaktadır. Sanayi siciline kayıt işlemlerinin yapılabilmesi için kapasite raporu düzenlenmesi gerekmektedir.

İhracat yapan veya yapmak isteyen firmalar için de kapasite raporu önemli bir belge olarak kabul edilmektedir. İhracat teşviklerinden yararlanmak isteyen işletmeler resmî işlemlerinde bu raporu ibraz etmek zorundadır. Ayrıca yatırım teşvik belgesi almak isteyen firmalar için kapasite raporu, gerekli belgeler arasında yer almaktadır.

Kamu ihalelerine katılan veya devlet desteklerinden faydalanmak isteyen sanayi kuruluşları da kapasite raporunu düzenlemek zorundadır. Bu rapor, firmanın üretim gücünü ve potansiyelini belgelemek adına önemli bir referans olarak kullanılmaktadır. Özellikle sanayi sicil belgesine sahip olmak isteyen işletmelerin kapasite raporu olmadan başvuruları kabul edilmemektedir. Bu kişiler ve kuruluşlar, kapasite raporu geçerlilik süresinin en fazla iki yıl olabileceğini göz önünde bulundurmalıdır.

Kapasite Raporu Ücreti Ne Kadar?

Kapasite raporu ücreti, üç farklı kaleme sahiptir. Bunlar; oda kapasite raporu, TOBB onay ve eksper ücreti olarak sıralanmaktadır. Oda kapasite rapor ücreti, firmaların bağlı oldukları sanayi odaları tarafından belirlenmektedir. Dolayısıyla bu ücretin ne kadar olacağı, odadan odaya farklılık göstermektedir. Türkiye genelinde her sanayi odası, hizmet bedellerini kendi yönetim kurulu kararları doğrultusunda belirlemektedir.

Ayrıca kapasite raporu başvuru sürecinde, işletmenin başvuru yaptığı sanayi odasına bir hizmet bedeli yatırması gerekmektedir. Bu bedel, odanın belirttiği banka hesabına yatırılmaktadır. İşlem sırasında dekont ibraz edilerek de başvuru tamamlanmaktadır. Bazı sanayi odaları, başvuru ücretlerine ek olarak ekspertiz ve raporlama süreci için ek ücretler talep edebilir.

Kapasite raporu ücretlerinde odadan odaya değişmeyen tek kalem, TOBB onay ücretidir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin kapasite raporunu onaylaması için de belirli bir ücret yatırmanız gerekmektedir. 1 Ocak 2024’te yürürlüğe giren TOBB Yönetim Kurulu’nun 29/12/2023 tarihli 45 ve 46 sayılı kararları uyarınca 31 Aralık 2024’e kadar geçerli olan ücret tarifesinde kapasite raporu onay ücreti, 3.750 TL olarak belirlenmiştir. TOBB, her sene sonunda tarifesini güncelleyerek tüm odalara iletmektedir. Kapasite raporu ücreti ödemenizin toplam ne kadar tutacağını merak ediyorsanız direkt olarak üyesi bulunduğunuz odayla iletişime geçebilirsiniz.

Kapasite Raporu Ücreti Nereye Yatırılır?

Kapasite raporu ücreti, birden fazla kaleme sahip olduğu için farklı kurumlara yapılmaktadır. Oda kapasite raporu ve eksper ücretlerinin başvuru esnasında oda veznesine yatırılması gerekmektedir. Oda veznesinde ödemenizi nakit ya da POS cihazı aracılığıyla yapabilirsiniz. TOBB onay ücreti ise odanın size ileteceği IBAN üzerinden direkt olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne yatırılmaktadır.

Kapasite Raporu E-Devletten Alınır mı?

Kapasite raporu, e-Devlet üzerinden doğrudan alınmamaktadır. Yeni bir kapasite raporu düzenlenmesi veya mevcut raporun yenilenmesi işlemleri için ise ilgili sanayi odasına başvurulması gerekmektedir. Bu süreç, oda eksperlerinin yerinde yaptığı incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda tamamlanmaktadır. Dolayısıyla e-Devlet’ten kapasite raporu almak mümkün olmasa da, mevcut raporun görüntülenmesi ve takibi için kullanılmaktadır.

Kapasite Raporu Ne Kadar Sürede Çıkar?

Kapasite raporunun çıkış süreci, firmanın başvurusunu yaptığı sanayi odasından başlayan bir dizi işlemi kapsamaktadır. Firma, gerekli belgelerle birlikte kapasite raporu başvurusunu yaptıktan sonra ilgili oda, başvuruyu inceleyerek en geç 1 ay içinde kapasite raporunu hazırlamaktadır. Hazırlanan kapasite raporu, onaylanması için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) iletilmektedir. TOBB, kendisine iletilen raporu teslim aldığı tarihten itibaren en geç 1 ay içerisinde inceleyip onay sürecini tamamlamaktadır. Onaylanan rapor, sonuçlarıyla birlikte ilgili sanayi odasına geri gönderilmektedir.

Yani kapasite raporu başvurusunun tamamlanması ve onaylanması, en fazla 2 ayı bulmaktadır. Ancak bu süre, odanın ve TOBB’un işlem yoğunluğuna bağlı olarak daha kısa sürede tamamlanabilir. İşletmelerin kapasite raporu çıkarmak için tüm belgelerini eksiksiz hazırlayarak başvurularını hızlandırması tavsiye edilmektedir.

Kapasite Raporu Alınmazsa Ne Olur?

Eğer kapasite raporu alınmazsa veya yenileme süresi dolduğu halde yenilenmezse işletmeler hem yasal hem de ticari anlamda ciddi yaptırımlarla karşılaşmaktadır. Kapasite raporu olmadan sanayi sicil belgesi alınamadığı için mevcut sanayi sicil belgesinin geçerliliği sona ermektedir. Bu durum, işletmenin devlet teşviklerinden, yatırım desteklerinden ve ihracat avantajlarından yararlanamamasına neden olmaktadır. Ayrıca kamu ihalelerine katılım için gerekli olan kapasite raporunun eksikliği, işletmelerin kamu projelerine dâhil olmasını engellemektedir.

Yasal açıdan bakıldığında, kapasite raporuna bağlı belgelerin süresinde düzenlenmemesi veya yenilenmemesi durumunda, ilgili kanunlar kapsamında idari para cezası uygulanmaktadır. İşletmeler için maddi kayıplara yol açan bu cezalar, ticari itibara da zarar vermektedir. Özellikle kapasite raporunun süresinde yenilenmemesi, işletmenin sanayi sicil sistemindeki kaydının geçersiz sayılmasına neden olduğu için bu durum, birtakım yasal sorunları da beraberinde getirmektedir.

Sanayi Sicil Belgesi Olmadan Kapasite Raporu Alınır mı?

Kapasite raporu almak için sanayi sicil belgesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Kapasite raporu, sanayi sicil belgesi başvurusunun yapılabilmesi için ön koşul olarak düzenlenmektedir. Sanayi işletmelerinin üretim kapasitelerini, makine ve teçhizat durumlarını, personel sayılarını ve diğer önemli bilgileri belirlemek amacıyla hazırlanan kapasite raporu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği onaylı bir belge olarak kullanılmaktadır.

Bu nedenle sanayi sicil belgesi almak isteyen işletmelerin öncelikle bağlı oldukları sanayi odasına başvurarak kapasite raporlarını düzenletmesi gerekmektedir. Kapasite raporu olmadan sanayi sicil belgesi başvurusu yapılamamaktadır. Dolayısıyla bu süreçte ilk adım, kapasite raporunun alınması olmaktadır. İşletmelerin kapasite raporlarını eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlatarak sanayi sicil sistemine kayıt için gerekli diğer belgelerle birlikte başvuru yapmaları tavsiye edilmektedir.

Kapasite Raporu Alabilmek için Firma En Az Kaç İşçi Çalıştırıyor Olmalıdır?

Üretim süreçlerinde muharrik kuvvet kullanan ve ortaklar hariç en az 10 işçi çalıştıran firmalar, bağlı bulundukları sanayi odasından kapasite raporu alabilir. Ancak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce, ilgili odaya kayıtlı olan ve işçi sayısı 10 kişinin altında olan sanayi kuruluşlarının mevcut kayıtları geçerliliğini korumaktadır. Bu tür işletmeler için kapasite raporu, odaya kayıtlı oldukları sürece ilgili sanayi odası tarafından düzenlenmeye devam etmektedir. Bu durum, işçi sayısı 10 kişinin altında olan ancak daha önce kayıt işlemlerini tamamlamış sanayi işletmelerinin kapasite raporu alma hakkından mahrum kalmamasını sağlamaktadır. Böylece, bu kuruluşlar üretim faaliyetlerini belgelemek ve yasal süreçlerini devam ettirmek için ihtiyaç duydukları kapasite raporunu temin edebilir.

Sanayi odası kapasite raporu koşullarını karşılamayan ve 1-9 işçi çalıştıran işletmelerin sanayi odası kaydını sildirerek kapasite raporunu ticaret odasından talep etme hakkı da bulunmaktadır.

Şahıs Firması Kapasite Raporu Alabilir mi?

Evet, şahıs firmaları kapasite raporu alabilir. Şahıs firması kapasite raporu düzenlenmesi için firmanın bir sanayi kuruluşu olması ve üretim faaliyetinde bulunması gerekmektedir. Şahıs şirketleri de gerekli kriterleri sağladığı takdirde bağlı bulundukları sanayi odasına başvurarak kapasite raporu alabilir. Firmanın üretim kapasitesi hesaplaması yapıldıktan sonra, kullanılan makine/teçhizat ve çalışan sayısı gibi bilgileri de hesaba katarak, bu doğrultuda bir rapor hazırlanıp onaylanmaktadır.

Şube için Kapasite Raporu Alınır mı?

Evet, şube için de kapasite raporu alınabilir. Şubeler, bağlı oldukları ana firma adına kapasite raporu talebinde bulunabilir. Ancak bu durumda, şubenin üretim faaliyetleri, kullanılan makine parkı, iş gücü ve üretim alanı gibi bilgilerin ayrı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Şube için düzenlenecek kapasite raporu, ana firmanın kapasitesinden bağımsız olarak o şubenin faaliyetlerine özel olarak hazırlanıp ilgili sanayi odası tarafından onaylanmaktadır.

Kapasite Raporu Olmadan İhracat Yapılır mı?

İhracat yapmak için yasal olarak kapasite raporu alma zorunluluğu yoktur. Ancak bazı durumlarda bu raporun ibraz edilmesi zorunlu tutulmaktadır. Özellikle ihracat teşviklerinden yararlanmak veya belirli ürün gruplarında resmi işlemleri tamamlamak için kapasite raporu talep edilebilir. İhracat ya da e-ihracat yapmak isteyen firmaların kapasite raporuna ihtiyaç duyup duymayacaklarını önceden araştırmaları ve eğer gerekli ise sanayi odasından bu belgeyi temin etmeleri önerilmektedir.

KDV İadesinde Kapasite Raporu Gerekli mi?

KDV iadesi ve kapasite raporu, birbiriyle yakından ilişkili kavramlardır. İhracat yapan firmaların KDV iadesi alabilmesi için imalatçı olduklarını belgelemeleri gerekmektedir. Bu durumda kapasite raporu, firmanın üretim kapasitesini ve sanayi sicil kaydını kanıtlayan önemli bir belge olarak talep edilmektedir. Eğer firma, imalatçı olarak kabul ediliyorsa ve ihraç kayıtlı teslim yapıyorsa imalat kapasitesinin raporu, vergi dairesi tarafından imalatçı sayılabilmesi için istenebilecek belgeler arasında yer alabilir. Ancak KDV iadesi başvurusu yapılan dönemde kapasite raporu ve sanayi sicil belgesi mevcut olmasa bile diğer şartların sağlanması durumunda tecil-terkin uygulaması ile iade alınması mümkün olmaktadır.