PostFeatured

Son Güncelleme: 03.01.2025

ATA Karnesi Nedir? Nasıl Alınır?

Son Güncelleme: 03.01.2025

21 dk

Uluslararası ticaret, farklı ülkelerin gümrük mevzuatları ve mali yükümlülükleri nedeniyle karmaşık bir yapıya bürünmekte ve işletmeler açısından çeşitli zorluklar ortaya çıkarmaktadır. Özellikle geçici ithalat ve ihracat işlemlerinde karşılaşılan bürokratik engeller, zaman ve maliyet açısından işletmeler üzerinde önemli bir yük oluşturmaktadır. Bu bağlamda ATA Karnesi, gümrük süreçlerini sadeleştirerek ve bürokratik işlemleri azaltarak ticari faaliyetlerin daha hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanımaktadır.

Bu içeriğimizde ATA karnesinin ne olduğunu, ne işe yaradığını, faydalarını ve nasıl alınacağını detaylı bir şekilde ele aldık. Keyifli okumalar dileriz!

Bir nevi “eşya pasaportu” görevi gören ATA Karnesi, bozulmaz ürünlerin geçici ithalatını ve ihracatını sağlayan uluslararası bir gümrük belgesidir.

ATA Karnesi Nedir?

ATA Karnesi, uluslararası ticarette geçici ithalat ve ihracat işlemlerinde gümrük vergilerinden muafiyet sağlayan ve ticari eşyanın farklı ülkeler arasında dolaşımını kolaylaştıran bir belgedir. Dünya Gümrük Örgütü (WCO) ve Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından oluşturulan bu belge, özellikle fuar, sergi, mesleki ekipman ve ticari numunelerin geçici olarak başka ülkelere taşınması durumlarında kullanılmaktadır. ATA Karnesi, standart gümrük belgelerinin yerine geçerek işlemleri hızlandırmakta, birden fazla ülkede geçerli olması sayesinde işletmelere zaman ve maliyet tasarrufu sağlamaktadır.

ATA Karnesinin Tarihçesi

ATA Karnesi, uluslararası ticaretin kolaylaştırılması amacıyla ilk kez 1961 yılında Dünya Gümrük Örgütü (WCO) ve Uluslararası Ticaret Odası (ICC) iş birliğiyle oluşturulmuştur. “ATA” ifadesi, Fransızca “Admission Temporaire” (Geçici Kabul) ve İngilizce “Temporary Admission” terimlerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Bu sistemin temel amacı, geçici ithalat ve ihracat işlemlerinde karşılaşılan bürokratik engelleri azaltmak ve gümrük prosedürlerini standart bir yapıya kavuşturmaktır.

ATA Karnesi’nin uygulamaya alınmasındaki temel adım, 1963 yılında Brüksel’de imzalanan “Gümrük Sözleşmesi” ile atılmıştır. Bu sözleşme, geçici ithalat işlemleri sırasında gümrük vergilerinin kaldırılmasını ve gümrük işlemlerinin tek bir belge ile yapılmasını sağlamayı hedeflemiştir. İlk olarak Avrupa ülkelerinde kullanılmaya başlanan ATA Karnesi, zamanla daha geniş bir coğrafyaya yayılmış ve ticareti kolaylaştırıcı önemli bir araç haline gelmiştir.

Günümüzde, ATA Karnesi sistemine 80’den fazla ülke taraf olup bu belgeyi kabul etmektedir. Özellikle fuar, sergi, profesyonel ekipman ve ticari numune taşımacılığında kullanılan ATA Karnesi, gümrük işlemlerinin hızlı ve etkin bir şekilde yapılmasını sağlayarak küresel ticareti desteklemektedir. Bu sistem, işletmelere sadece zaman kazandırmakla kalmamakta, aynı zamanda uluslararası ticarette standart bir prosedür sunarak sınır geçişlerini kolaylaştırmaktadır.

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ATA Karnesinin Amacı Nedir?

ATA Karnesinin temel amacı, uluslararası ticarette geçici ithalat ve ihracat işlemlerini hızlandırmak, bürokratik engelleri azaltmak ve işletmelere maliyet avantajı sağlamaktır. Bu belge, farklı ülkelerde gümrük vergisi veya teminat ödemeksizin ticari eşyanın dolaşımını mümkün kılmakta ve işletmelerin yasal ve düzenleyici gerekliliklere kolaylıkla uyum sağlamasına yardımcı olmaktadır.

ATA Karnesi, özellikle fuar, sergi, mesleki ekipman ve ticari numune taşımacılığında kullanılarak geçici olarak ithal edilen eşyanın gümrük işlemlerinin tek bir belge ile yapılmasını hedeflemektedir. Bu sayede, her ülke için ayrı bir gümrük beyannamesi düzenleme zorunluluğu ortadan kalkmakta, uluslararası ticari faaliyetlerde zaman ve kaynak tasarrufu sağlanmaktadır. Ayrıca, ATA Karnesi, eşyanın belirlenen süre sonunda geri getirilmesini güvence altına alarak ticarette şeffaflığı ve düzeni artırmaktadır.

Kısaca, ATA Karnesi’nin amacı, gümrük işlemlerini standartlaştırmak, ticareti kolaylaştırmak ve işletmelere uluslararası pazarlarda hareket serbestliği sunmaktır.

ATA Karnesi Sistemi Nasıl İşler?

ATA Karnesi sistemi, geçici ithalat ve ihracat işlemlerinde gümrük vergisi ve teminat ödeme zorunluluğunu ortadan kaldırarak uluslararası ticareti kolaylaştıran bir düzenlemedir. Bu sistem, eşyanın farklı ülkelerde gümrük işlemlerinin hızlı ve standart bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanımaktadır. İşte ATA Karnesi sisteminin işleyiş süreci:

1. Belgenin Düzenlenmesi ve Kullanıma Hazır Hale Getirilmesi

ATA Karnesi, yetkili ticaret ve sanayi odaları tarafından düzenlenmektedir. Belge, uluslararası geçerliliğe sahip bir doküman olup, işletme tarafından gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere alınmaktadır. ATA Karnesi üzerinde eşyanın tanımı, değeri ve taşınacağı ülkeler gibi bilgiler yer almaktadır.

2. Gümrükte İbraz Edilmesi

ATA Karnesi sistemi, eşyanın geçici ithalat yapılacak ülkeye girişi sırasında ilgili gümrük yetkililerine ibraz edilerek devreye girmektedir. Gümrük görevlileri, ATA Karnesi üzerindeki bilgileri kontrol etmekte ve eşyaya ilişkin geçici ithalat izni vermektedir. Bu işlem sırasında, gümrük vergisi veya teminat ödemesi yapılmasına gerek kalmamaktadır.

3. Geçici İthalat ve Süre Takibi

ATA Karnesi ile ithal edilen eşya, geçici olarak ülkeye giriş yapmaktadır. Gümrük yetkilileri, eşyanın belirtilen süre içinde geri çıkarılmasını şart koşmaktadır. ATA Karnesi üzerinde belirtilen süre boyunca eşya ilgili ülkede kullanılmakta, belirtilen sürenin sonunda ise ülke dışına çıkarılmaktadır.

4. Eşyanın Ülkeden Çıkışı ve Gümrük Kapatma İşlemi

Eşyanın geçici ithalat süresi sona erdiğinde, işletme eşyanın çıktığı ülkeye geri dönmesini sağlamakta ve gümrük çıkış işlemini gerçekleştirmektedir. Gümrük yetkilileri, eşyanın belirtilen sürede ülke dışına çıkarıldığını kontrol etmekte ve ATA Karnesi üzerindeki işlemi kapatmaktadır. Bu süreç, eşyanın yasal olarak ülkeden çıkarıldığını ve gümrük yükümlülüklerinin tamamlandığını belgelemektedir.

5. Farklı Ülkelerde Kullanım

ATA Karnesi, birden fazla ülkede geçerli olup, uluslararası ticarette eşyanın farklı ülkeler arasında taşınmasını kolaylaştırmaktadır. Belge, katılımcı ülkeler arasında standart bir prosedürle kullanılmakta ve her ülkede gümrük işlemleri aynı belgeyle yapılmaktadır.

Bu sistem, işletmelere zaman ve maliyet tasarrufu sağlayarak ticari hareketliliği artırmakta ve uluslararası ticarette bürokratik engelleri en aza indirmektedir.

Ata Karnesi Kullanmanın Faydaları Nelerdir?

Gümrük Vergisi ve Teminat Muafiyeti Sağlar

ATA Karnesi, geçici ithalat işlemlerinde gümrük vergisi ve teminat ödeme zorunluluğunu ortadan kaldırarak işletmelere maliyet avantajı sunar.

Uluslararası Ticaret İşlemlerini Hızlandırır
Tek bir belge ile birden fazla ülkede gümrük işlemleri yapılabildiği için bürokratik süreçler önemli ölçüde kısalır ve işlemler hızlanır.

Birden Fazla Ülkede Geçerlidir
ATA Karnesi, 80’den fazla ülkede kabul edilen standart bir belgedir ve bu sayede ticari eşya birçok ülkeye kolaylıkla taşınabilir.

Birden Fazla Eşya için Tek Belge Kullanımı Sağlar
Fuar, sergi, ticari numune veya mesleki ekipman gibi farklı eşyaların geçici ithalat işlemleri, tek bir ATA Karnesi ile yapılabilir.

Zaman ve Kaynak Tasarrufu Sağlar
Her ülke için ayrı ayrı gümrük beyannamesi hazırlama zorunluluğunu ortadan kaldırdığı için işletmeler, zaman ve personel kaynağını daha verimli kullanır.

Gümrük Süreçlerinde Şeffaflık ve Güvence Sağlar
ATA Karnesi, eşyanın belirlenen süre sonunda geri götürüleceğini güvence altına alarak gümrük işlemlerinin şeffaf bir şekilde yürütülmesine katkıda bulunur.

Uluslararası Rekabet Gücünü Artırır
İşletmelerin uluslararası fuar ve etkinliklere katılımını kolaylaştırarak markaların küresel pazarda daha görünür olmasını ve rekabet avantajı elde etmesini destekler.

Farklı Eşya Türleri İçin Uygulanabilir
ATA Karnesi, ticari numuneler, profesyonel ekipmanlar, bilimsel ve kültürel ekipmanlar gibi birçok farklı eşya türü için kullanılabilmektedir.

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ATA Karnesi Nasıl Alınır?

ATA Karnesi almak isteyen işletmeler, belirli prosedürleri izleyerek bu belgeyi temin edebilmektedir. Süreç, yetkili kurumlara başvuru yapılmasından gerekli belgelerin sunulmasına kadar bir dizi aşamayı içermektedir. İşte adım adım ATA Karnesi alma süreci:

1. Yetkili Kurumun Belirlenmesi

ATA Karnesi, her ülkede belirli yetkili kurumlar tarafından düzenlenmektedir. Türkiye’de bu belge, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yetkilendirilen ticaret ve sanayi odalarından alınmaktadır. Başvuru öncesinde, işletmenin faaliyet gösterdiği ildeki yetkili odaya başvurulması gerekmektedir.

2. Gerekli Belgelerin Hazırlanması

Başvuru sırasında işletmelerden çeşitli belgeler talep edilmektedir. Genel olarak aşağıdaki belgelerin hazırlanması gerekmektedir:

3. Başvuru Sürecinin Tamamlanması

Gerekli belgelerin hazırlanmasının ardından, işletme yetkilisi başvurusunu ilgili ticaret odasına yapmaktadır. Başvuru sırasında, ATA Karnesi’nde yer alacak eşyaların detaylı açıklaması ve değerleri beyan edilmektedir. Yetkili oda, başvuruyu inceleyerek belgede yer alan bilgilerin doğruluğunu kontrol etmektedir.

4. ATA Karnesi Ücretinin Ödenmesi

ATA Karnesi düzenlenirken belirli bir ücret alınmaktadır. Bu ücret, belgeyi düzenleyen oda tarafından belirlenmekte ve belge kapsamındaki eşyaların değerine göre değişiklik gösterebilmektedir. Ödeme işlemi başvuru sırasında tamamlanmaktadır.

5. ATA Karnesinin Düzenlenmesi ve Teslim Alınması

Başvuru süreci tamamlandıktan sonra ATA Karnesi, yetkili kurum tarafından düzenlenmektedir. Belge, başvuru sahibine teslim edilmeden önce, gümrük işlemlerinde kullanılacak bilgilerin eksiksiz ve doğru olduğundan emin olunmaktadır. Karnenin teslim alınmasının ardından, işletme uluslararası ticarette bu belgeyi kullanarak geçici ithalat ve ihracat işlemlerini gerçekleştirebilmektedir.

6. ATA Karnesinin Gümrükte Kullanımı

ATA Karnesi alındıktan sonra, belge gümrük işlemleri sırasında ibraz edilmelidir. Geçici ithalat veya ihracat yapılacak ülkelerdeki gümrük yetkilileri, ATA Karnesi üzerindeki bilgileri kontrol etmekte ve işlemi onaylamaktadır. Bu belge, eşyanın ülkeye girişinden çıkışına kadar geçen süre boyunca geçerli olmaktadır.

ATA Karnesi Nasıl Düzenlenir?

Gümrük işlemleri için kullanılacak ATA Karnesi, başvuru yaptığınız kurum tarafından, sizin verdiğiniz bilgiler doğrultusunda düzenlenmektedir. Karne içerisinde taşınacak ürün ve eşyalar, taşıyacak kişiler, verilme bilgileri, kefil kuruluşlar ve kullanım notları gibi bilgiler bulunmaktadır.

ATA Karnesini Hangi Kurumlar Vermektedir?

ATA Karnesi, uluslararası ticaretin kolaylaştırılması amacıyla belirli yetkili kurumlar tarafından düzenlenmektedir. Türkiye’de ATA Karnesi verme yetkisi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yetkilendirilen ticaret ve sanayi odalarına aittir. İşletmeler, faaliyet gösterdikleri şehirlerdeki bu odalara başvurarak ATA Karnesi temin edebilmektedir.

Dünya genelinde ise ATA Karnesi, Dünya Ticaret Odaları Federasyonu (WCF) ve Dünya Gümrük Örgütü (WCO) tarafından denetlenen bir sistem kapsamında, ülkelerin ticaret odaları veya yetkilendirilmiş kurumlar tarafından verilmektedir. Her ülke, kendi iç düzenlemeleri doğrultusunda bu yetkili kurumları belirlemekte ve başvuru süreçlerini düzenlemektedir.

Ata Karnesi Vermeye Yetkisi Olan Odalar

Ülkemizde ATA karnelerin dağıtım işlemleri, TOBB Yönetim Kurulu tarafından yetkilendirilen ve aşağıda belirtilen odalar tarafından verilmektedir. Bu odalar TOBB Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen “ATA Sözleşmesi Uygulama Talimatı” tarafından belirlenen kurallara uygun yürütmektedir. ATA karnesi veren odaların listesi şöyledir:

  • Adana Ticaret Odası,
  • Ankara Sanayi Odası,
  • Ankara Ticaret Odası,
  • Antakya Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Antalya Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Bursa Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Eskişehir Ticaret Odası,
  • Gaziantep Ticaret Odası,
  • Gebze Ticaret Odası,
  • İstanbul Ticaret Odası,
  • İzmir Ticaret Odası,
  • Kayseri Sanayi Odası,
  • Kocaeli Sanayi Odası,
  • Konya Sanayi Odası,
  • Konya Ticaret Odası,
  • Kuşadası Ticaret Odası,
  • Mersin Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Uşak Ticaret ve Sanayi Odası,
  • Van Ticaret ve Sanayi Odası,

Tüm yetkili odaların güncel listesine tobb.org.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

ATA Karnesini Alabilmek için Gerekli Koşullar Nelerdir?

ATA Karnesini temin edebilmek için işletmelerin belirli şartları sağlaması ve gerekli belgeleri hazırlaması gerekmektedir. Bu koşullar, başvuru sürecinin sorunsuz bir şekilde tamamlanması ve belgenin düzenlenmesi için önem taşımaktadır. İşte ATA Karnesi alımında aranan temel koşullar:

1. Ticaret veya Sanayi Odasına Kayıtlı Olma

ATA Karnesi, yalnızca Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) bağlı ticaret veya sanayi odalarına kayıtlı olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından alınabilmektedir. Başvuru yapan işletmenin ilgili odaya üye olması şarttır.

2. Vergi Mükellefi Olma

Başvuru sahibinin, vergi levhasına sahip bir işletme olması ve aktif vergi mükellefi olarak faaliyet göstermesi gerekmektedir. Bu belge, işletmenin resmi faaliyet gösterdiğini ve ekonomik yükümlülüklerini yerine getirdiğini kanıtlamaktadır.

3. Geçici İthalat Amacının Belirtilmesi

Başvuru sırasında, ATA Karnesi kapsamındaki eşyanın geçici ithalat amacı açıkça belirtilmelidir. Bu amaçlar arasında fuar, sergi, ticari numune ve mesleki ekipman kullanımı gibi geçici ithalat işlemleri yer almaktadır.

4. Gerekli Belgelerin Hazırlanması

ATA Karnesi alımı için aşağıdaki belgelerin eksiksiz bir şekilde sunulması gerekmektedir:

  • Başvuru formu,
  • Vergi levhası,
  • İmza sirküleri,
  • Ticaret sicil gazetesi,
  • Yetkili kişinin kimlik fotokopisi,
  • ATA Karnesi kapsamında taşınacak eşyanın detaylı listesi.

5. Başvuru Ücretinin Ödenmesi

ATA Karnesi düzenlenirken belirli bir ücret alınmaktadır. Bu ücret, belgeyi düzenleyen ticaret veya sanayi odası tarafından belirlenmekte ve başvuru sırasında ödenmektedir. Ücret, eşyanın değeri ve belge kapsamındaki ülkelerin sayısına göre farklılık gösterebilmektedir.

6. Eşyanın Geri Getirileceğine Dair Taahhüt

Başvuru yapan kişi veya işletme, geçici ithalat işlemi yapılan eşyanın belirlenen süre sonunda ülkeye geri getirileceğini taahhüt etmelidir. Bu taahhüt, gümrük işlemlerinin sorunsuz tamamlanması için önem taşımaktadır.

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ATA Karnesinin Geçerli Olduğu Ülkeler

Günümüzde ATA Karnesi 78 farklı bölge ve ülkede geçerlidir. Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği üye ülkelerinin hepsinde ATA Karnesi kullanılabilir. Bunun dışında Hindistan, Güney Kore, Japonya, Amerika Birleşik Devletleri dahil olan 27 ülkede daha ATA Karnesi geçerlidir.

Tam liste ise şu şekildedir:

Günümüzde ATA Karnesi 78 farklı bölge ve ülkede geçerlidir.

ATA Karnesi Mevzuatları

Türkiye’de ATA Karnesi uygulamaları, uluslararası anlaşmalar ve ulusal mevzuat çerçevesinde düzenlenmektedir. Türkiye, 6 Aralık 1961 tarihinde Brüksel’de imzalanan “Eşyaların Geçici Kabulü İçin ATA Karneleri Hakkında Gümrük Sözleşmesi”ne, 14 Eylül 1972 tarihli ve 1619 sayılı Kanun ile taraf olmuştur. Bu sözleşme, Türkiye’nin ATA Karnesi uygulamasını kabul etmesini sağlamış ve geçici ithalat işlemlerini kolaylaştırmayı amaçlamıştır. Ancak bu sözleşme, 15 Mart 2005 tarihinde yürürlüğe giren “Geçici İthalat Sözleşmesi” (İstanbul Sözleşmesi) ile yürürlükten kaldırılmıştır.

ATA Karnesi ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)

Türkiye’de ATA Karnesi işlemleri, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yürütülmektedir. Gümrük ve Tekel Bakanlığı tarafından 21 Şubat 1975 tarihli yazı ile TOBB, ATA Karnesi uygulamalarında “Kefil Kuruluş” olarak görevlendirilmiştir. Bu kapsamda, TOBB’un yetkili olduğu ilk tarih olan 28 Mayıs 1975 itibarıyla Türkiye’de ATA Karnesi düzenlenmeye başlanmıştır.

TOBB, kefil kuruluş sıfatıyla ATA Karnesi’nin basımı, dağıtımı ve takibi gibi tüm süreçleri yönetmektedir. TOBB ayrıca, ATA Karnesi ile ilgili tüm işlemlerin usul ve esaslarını belirleyen “ATA Sözleşmesi Uygulama Talimatı”nı hazırlamış ve ilgili ticaret ve sanayi odalarını yetkilendirmiştir.

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ATA Karnesi’nin Geçerlilik Süresi ve Kullanımı

ATA Karnesi, düzenlendiği tarihten itibaren 1 yıl boyunca geçerlidir. Bu süre, herhangi bir şekilde uzatılamamaktadır. Karnenin geçerlilik süresi içinde, eşyanın geçici ithalatı ve ihracatı mümkündür. Ancak, eşyanın belirtilen süre içinde geri getirilmesi gerekmektedir.

ATA Karnesi, taraf ülkeler arasında herhangi bir ek belgeye gerek duyulmaksızın gümrük işlemlerinin yapılmasını sağlayan uluslararası bir gümrük belgesi olarak kullanılmaktadır. Gümrük işlemleri sırasında, karnede belirtilen bilgilerin doğru ve eksiksiz olması büyük önem taşımaktadır.

ATA Karnesi Başvuru ve Takip Süreçleri

ATA Karnesi başvuruları, TOBB tarafından sunulan ATA Karnesi Başvuru Sistemi üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirilebilmektedir. Başvuru yapabilmek için işletmelerin sisteme üye olmaları ve gerekli belgeleri yüklemeleri gerekmektedir. Başvuru süreci, e-imza ile tamamlanmakta ve ardından karne düzenlenerek başvuru sahibine teslim edilmektedir.

TOBB tarafından yetkilendirilen ticaret ve sanayi odaları, başvuruları değerlendirip ATA Karnesi düzenlemekte ve bu süreçlerin takibini yapmaktadır. ATA Karnesi ile ilgili detaylı bilgiye ve başvuru işlemlerine TOBB’un resmi web sitesi üzerinden ulaşılabilmektedir.

ATA Karnesi Sözleşmeleri

Türkiye, uluslararası ticarette geçici ithalat ve ihracat işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla çeşitli uluslararası sözleşmelere taraf olmuştur. Bu sözleşmelerin başında, 6 Aralık 1961 tarihinde Brüksel’de imzalanan “Eşyaların Geçici Kabulü İçin ATA Karneleri Hakkında Gümrük Sözleşmesi” gelmektedir. Türkiye, bu sözleşmeyi 14 Eylül 1972 tarihli kanun ile kabul etmiştir.

Daha sonra, Türkiye 26 Haziran 1990 tarihinde İstanbul’da düzenlenen ve 31 Mart 2004 tarihli ve 5108 sayılı Kanun ile onaylanan “Geçici İthalat Sözleşmesi” (İstanbul Sözleşmesi) taraf olmuştur. Bu sözleşme, önceki Brüksel Sözleşmesi’ni yürürlükten kaldırmış ve ATA Karnesi uygulamalarını daha kapsamlı ve güncel bir yapıya kavuşturmuştur.

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ATA Karnesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

e-ATA Karnesi Nedir?

e-ATA Karnesi, geleneksel ATA Karnesi’nin dijitalleştirilmiş halidir ve uluslararası ticarette geçici ithalat ve ihracat işlemlerinin daha hızlı ve güvenli yapılmasını sağlamaktadır. Bu dijital sistem, fiziksel belgeler yerine elektronik bir platform üzerinden karnenin düzenlenmesi, izlenmesi ve onaylanmasını mümkün kılmaktadır. e-ATA, zaman kaybını ve maliyetleri azaltırken ticaret işlemlerini kolaylaştırıp gümrük işlemlerinin şeffaflığını artırmaktadır. Türkiye’de e-ATA uygulamaları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) koordinasyonuyla yürütülmektedir.

ATA Karnesi İptali Nasıl Yapılır?

Türkiye’de ATA Karnesi’nin iptali, karnenin geçerlilik süresi dolduğunda veya kullanım amacı sona erdiğinde gerçekleştirilmektedir. İptal işlemi için karne hamili, karnenin tüm dip koçanlarını ve ilgili gümrük mühürlerini içeren belgeleri, düzenleyici kuruma (örneğin, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği – TOBB) iade edilmelidir. Bu belgeler, karnenin usulüne uygun kullanıldığını ve eşyanın geri getirildiğini kanıtlayacaktır. İade işlemi tamamlandıktan sonra, alınan teminatlar TOBB tarafından iade edilecektir. Ayrıca, karnenin geçerlilik süresi içinde kullanılmadığı durumlarda da aynı prosedür uygulanmaktadır.

ATA Karnesi Kaç Defa Kullanılabilir?

Bir ATA Karnesi, düzenlendiği eşyalar için, bir yıllık geçerlilik süresi içerisinde dört farklı geçici ithalat işleminde kullanılabilir.

ATA Karnesini Kim Düzenler?

ATA Karnesini yalnızca TOBB’a bağlı odalar düzenleme yetkisine sahiptir.

ATA Karnesi Kağıdı Nereden Alınır?

ATA Karnesi başvuruları atak.tobb.org.tr/Portal/Anasayfa adresi üzerinden online olarak yapılmaktadır. ATA Karnesi kapsamı ise eşyanın toplam değerinin %50‘si oranında alınır.

Ata Karnesi Sisteminin Geçerlilik Süresi Nedir?

ATA sisteminde uluslararası ticaret yapabilmek için alınan karnelerin belirli bir geçerlilik süresi vardır. Dolayısıyla bir kere alınması yeterli değildir.ATA karnesi süresi, düzenlendiği tarihten itibaren geçerli olmak üzere 1 yıldır. Bu süreyi uzatabilmeyi sağlayan herhangi bir düzenleme yoktur.

ATA Karnesi Teminatı Nereye Ödenir?

ATA Karnesi teminatı, Türkiye’de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yetkilendirilmiş ticaret ve sanayi odalarına ödenmektedir. Teminat miktarı, taşınacak eşyanın toplam değerine ve karne kapsamında ziyaret edilecek ülkelere göre belirlenmektedir. Başvuru sırasında, ilgili oda tarafından belirlenen teminat tutarı, nakit ödeme veya banka teminat mektubu şeklinde sunulabilir. Ödeme işlemi, başvurunun yapıldığı ticaret veya sanayi odasının ilgili veznesine ya da banka hesaplarına yapılmaktadır. Teminat, eşyanın geçici ithalat süresi sonunda ülkeye geri getirilmesi şartıyla iade edilmektedir.

Karne İadesi Hangi Şartlarda ve Nereye Yapılmalıdır?

ATA Karnesi, geçerlilik süresi dolduğunda veya kullanım amacı sona erdiğinde, düzenlendiği odaya iade edilmelidir. İade işlemi için karnenin tüm dip koçanları ve ilgili gümrük mühürleri eksiksiz olarak sunulmalıdır. Bu belgeler, karnenin usulüne uygun kullanıldığını ve eşyanın geri getirildiğini kanıtlamaktadır. İade işlemi tamamlandıktan sonra, alınan teminatlar Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından iade edilecektir.

ATA Karnesi ile Taşınan Malların Sigortalanması Gerekir mi?

Evet, ATA Karnesi ile taşınan malların sigortalanması önerilmektedir. ATA Karnesi, malların geçici ithalat ve ihracat işlemlerini kolaylaştıran bir gümrük belgesi sağlasa da, eşyaların taşınması sırasında doğabilecek hasar, kayıp veya hırsızlık gibi risklere karşı bir koruma sağlamaz. Bu nedenle, karne sahibi firmalar, mallarını olası risklere karşı korumak için bir sigorta yaptırmalıdır. Sigorta, uluslararası nakliyede güvenli bir taşımayı garanti altına alarak beklenmedik mali kayıpların önlenmesine yardımcı olacaktır.

ATA Karnesi Başvurusunda Hangi Belgeler Gereklidir?

ATA Karnesi başvurusunda gerekli belgeler; yetkili ticaret veya sanayi odasından alınan ve eksiksiz doldurulan başvuru formu, güncel vergi levhası, işletmenin kuruluş bilgilerini içeren ticaret sicil gazetesi, başvuruyu yapan kişinin yetkilerini gösteren imza sirküleri, yetkili kişinin kimlik fotokopisi, ATA Karnesi kapsamındaki malların açıklama, miktar ve değer bilgilerini içeren detaylı eşya listesi ve başvuru ücretinin ödendiğine dair banka dekontudur. Bu belgelerin eksiksiz sunulması, başvurunun hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını sağlamaktadır.

ATA Karnesi Kullanımında Süre Aşımı Durumunda Ne Yapılır?

ATA Karnesi’nin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren bir yıldır ve bu süre uzatılamaz. Ancak, eşyanın yurt dışında kalma süresi bir yılı aşacaksa, mevcut karnenin süresi dolmadan önce yeni bir ATA Karnesi düzenlenmesi mümkündür. Bu durumda, yeni karne düzenlenmesi için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) başvurulmalıdır. Yeni karne düzenlendikten sonra, hem eski hem de yeni karneler birlikte kullanılarak eşyanın yurt dışında kalma süresi fiilen uzatılabilir. Bu süreçte, ilgili ülkenin gümrük makamlarının onayı da gerekmektedir.

ATA Karnesi Kaybolduğunda Ne Yapılmalıdır?

Türkiye’de ATA Karnesi’nin kaybolması durumunda, izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

  • Yurt içinde kayıp: Eğer karne, Türkiye sınırları içinde kaybolduysa, karneyi düzenleyen odaya (örneğin, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği – TOBB) başvurularak kayıp bildirimi yapılmalıdır. Bu durumda, karnenin kullanılmadığına dair gerekli araştırma yapılarak teminatın iadesi sağlanacaktır. 
  • Yurt dışında kayıp: Eğer karne, yurt dışında kaybolduysa, eşyanın geçici ithalatının yapıldığı ülkenin gümrük idaresine başvurularak bir tutanak veya özel bir belge düzenlenmesi talep edilmelidir. Bu belge, eşyanın yurt dışına çıkarılmasını sağlamaktadır. Türkiye’ye dönüşte, karneyi düzenleyen odaya başvurularak iki nüsha halinde bir sertifika talep edilmelidir. Düzenlenen sertifika ile eşyanın yurda giriş işlemleri tamamlandıktan sonra sertifikanın bir nüshası odaya iade edilmelidir. Sertifikanın usulüne uygun olarak mühürlenmiş olması halinde, karneye karşılık alınan teminat iade edilecektir. 

Bu adımlar, kayıp durumunda oluşabilecek gümrük vergisi ve cezai sorumlulukların önlenmesi için önemlidir.

ATA Karnesi ile Geçici İhracat Yapılan Ülkelerde Vergiden Muafiyet Sağlanır mı?

Evet, ATA Karnesi kullanarak geçici ihracat yaptığınızda, karnenin geçerli olduğu ülkelerde gümrük vergisi ve diğer ithalat vergilerinden muafiyet sağlanmaktadır. Bu sistem, eşyaların geçici olarak ithalat ve ihracatını kolaylaştırarak, gümrük işlemlerini hızlandırarak maliyetleri düşürmektedir. Ancak, her ülkenin kendi gümrük mevzuatı ve uygulamaları bulunduğundan, seyahat öncesinde hedef ülkenin ATA Karnesi uygulamalarını ve özel şartlarını kontrol etmek önemlidir.

ATA Karnesi Başvurusu Reddedildiğinde İtiraz Süreci Nasıl İşler?

Türkiye’de ATA Karnesi başvurunuz reddedildiğinde, öncelikle reddedilme nedenini öğrenmek için başvuruyu değerlendiren kurum olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB), başvurmalısınız. Reddin gerekçesini anladıktan sonra, eksiklikleri veya hataları düzelterek yeniden başvuru yapabilirsiniz. Eğer reddedilme kararıyla ilgili itirazınız varsa, TOBB’un ilgili birimine yazılı olarak itiraz dilekçesi sunabilirsiniz. İtirazınızda, başvurunuzun neden kabul edilmesi gerektiğini ve varsa ek belgeleri belirtmelisiniz. TOBB, itirazınızı değerlendirerek size geri dönüş yapacaktır. Bu süreçte, başvurunuzun eksiksiz ve doğru olduğundan emin olmak, itirazınızın olumlu sonuçlanma şansını artıracaktır.

ATA Karnesinde Özel Şartlar Gerektiren Ürünler Nelerdir?

ATA Karnesi, geçici ithalat ve ihracat işlemlerini kolaylaştıran bir gümrük belgesidir. Ancak, bazı ürünler için özel şartlar ve kısıtlamalar uygulanabilir. Türkiye’de, silahlar, patlayıcı maddeler, tehlikeli kimyasallar, canlı hayvanlar, bitki ve bitkisel ürünler, kültürel ve tarihi eserler gibi ürünlerin ATA Karnesi kapsamında taşınması özel izinlere tabidir. Bu tür eşyaların geçici ithalat veya ihracatında, ilgili bakanlıklar ve kurumların önceden onayı ve gerekli belgelerin temini zorunludur. Ayrıca, bazı ülkeler belirli ürünlerin ATA Karnesi ile girişine izin vermeyebilir veya ek şartlar talep edebilir. Bu nedenle, seyahat öncesinde hem Türkiye’deki hem de hedef ülkedeki güncel gümrük mevzuatını ve özel düzenlemeleri kontrol etmek önemlidir.

ATA Karnesi, Birden Fazla Ülkeye Aynı Anda Geçici İhracat Yapılmasını Sağlar mı?

Evet, ATA Karnesi, Türkiye’den birden fazla ülkeye aynı anda geçici ihracat yapmanıza olanak tanımaktadır. Karnenin geçerlilik süresi içinde, birden fazla ülkeye giriş-çıkış işlemleri gerçekleştirilebilir. Bu sayede, her ülke için ayrı gümrük işlemleri ve belgelerle uğraşmadan, tek bir karne ile işlemler kolaylaşacaktır. Ancak, her ülkenin kendi gümrük mevzuatı ve uygulamaları bulunduğundan, seyahat öncesinde hedef ülkelerin ATA Karnesi uygulamalarını ve özel şartlarını kontrol etmek önemlidir.

ATA Karnesi Hangi Koşullarda Geçersiz Sayılır?

ATA Karnesi, belirli durumlarda geçersiz sayılmaktadır. Öncelikle, karnenin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren bir yıldır ve bu süre uzatılamaz. Dolayısıyla, süresi dolmuş bir karne geçersizdir. Ayrıca, karnenin amacı dışında kullanılması, örneğin ticari satış için kullanılması veya karnede belirtilen eşyaların değiştirilmesi gibi durumlar da karnenin geçersizliğine yol açacaktır. Karnenin kaybolması, çalınması veya zayi olması halinde de derhal eşyanın bulunduğu yerdeki gümrük makamlarına başvurularak bildirimde bulunulmalıdır. Bu nedenle, karnenin doğru ve amacına uygun kullanımı, geçerliliğinin korunması açısından önemlidir.

CTA Image
image

Benzer Yazılar

DAP (Delivered At Place) Teslim Şekli: Temel Bilgiler Rehberi

Uluslararası ticarette teslimat şartlarının doğru anlaşılması, tarafların sorumluluklarını ve mali yükümlülüklerini netleştirerek ticari süreçlerin sorunsuz ilerlemesini sağlar. Ancak, teslim şekillerinin karmaşık yapısı ve ülkeden ülkeye değişebilen düzenlemeler, işletmelerin risk yönetimini zorlaştırmaktadır. Özellikle DAP (Delivered At Place) teslim şekli, alıcı ve satıcı arasında sorumlulukların nasıl paylaşıldığını bilmeyen taraflar için yanlış yorumlanarak lojistik süreçlerinde aksaklıklara yol açabilmektedir. […]

E-İhracat
OtherBlogFeatured

CPT (Carriage Paid To) Teslim Şekli: Nedir ve Ne Anlama Gelir?

Uluslararası ticarette taraflar arasındaki sorumlulukların ve risklerin net bir şekilde belirlenmesi, ticari süreçlerin etkin ve güvenli bir şekilde ilerlemesi açısından kritik önem taşır. Ancak, farklı teslim şekillerinin getirdiği yükümlülükler ve risk paylaşımı birçok işletme için karmaşık olabilmektedir. Bu karmaşa, lojistik süreçlerde yanlış anlaşılmalar ve mali kayıplara yol açabilmektedir. Özellikle CPT (Carriage Paid To) teslim şekli, […]

E-İhracat
OtherBlogFeatured

EAC Belgesi Nedir? Nasıl Alınır? (2025 Güncel Rehber)

Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) pazarına açılmak, işletmeler için büyük fırsatlar sunarken, beraberinde belirli uyumluluk gerekliliklerini de getirmektedir. Bu gerekliliklerin başında gelen EAC Belgesi, ürünlerinizin AEB teknik düzenlemelerine uygunluğunu kanıtlayarak ticari faaliyetlerinizi ve pazarda serbest dolaşımı güvence altına almaktadır. Bu içeriğimizde, EAC belgesinin ne olduğunu, ihracat ve e-ihracattaki önemini, sağladığı avantajları, CE Belgesi ile arasındaki farkları, belge […]

E-İhracat
OtherBlogFeatured

FAS (Free Alongside Ship) Teslim Şekli: Temel Bilgiler Rehberi

Deniz yolu taşımacılığı yapan işletmeler için teslim şekli seçimi, maliyetleri ve teslimat sürelerini doğrudan etkilemektedir. Bu noktada, FAS (Free Alongside Ship) teslim şekli, özellikle deniz yolu taşımacılığı yapan firmalar için önemli fırsatlar sunar. Bu teslim türünü anlamak ve stratejik şekilde kullanmak, uluslararası ticaret yapan ihracatçı firmaların liman masraflarını minimize edebileceği ve süreci daha kontrollü yönetebileceği […]

E-İhracat
OtherBlogFeatured

DAT Teslim Şekli: Uluslararası Ticaretteki Rolü ve Önemi

Uluslararası ticarette, teslim süreçlerinde yaşanan belirsizlikler ve taraflar arasındaki sorumluluk paylaşımı, ticari anlaşmazlıkların başlıca nedenlerinden biridir. Yanlış planlanan teslimatlar, alıcı ve satıcı arasında güven sorunlarına, ek maliyetlere ve zaman kayıplarına yol açabilmektedir. Özellikle, teslimatın hangi noktada tamamlandığı ve riskin kim tarafından üstlenildiği konularının netleştirilmemesi, ticaretin kesintiye uğramasına neden olabilmektedir. Bu noktada, doğru teslim şeklinin belirlenmesi, […]

E-İhracat
OtherBlogFeatured

Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?

ebook
Hemen İndir
ebook
Hemen İndir
ebook
Hemen İndir
ebook
Hemen İndir
ebook
Hemen İndir
ebook
Hemen İndir
prev
next

Bültenimize Abone Olun!