Türkiye’nin ithalat hacmi, enerji, teknoloji ve sanayiye dayalı ürünler gibi kritik kategorilerde ciddi bir büyüme kaydetmiştir. Türkiye’nin dış ticaretinde ithalatın önemi, ülkenin ekonomik büyüme ve endüstriyel gelişim süreçlerinde kritik bir rol oynamaktadır. 2024 yılı itibarıyla, Türkiye’nin ithal ettiği ürünler ve bu ürünleri sağlayan ülkeler, küresel ticaret dengelerinde stratejik bir yer tutmaktadır.

Bu blog içeriğimizde, Türkiye’nin ithalat kalemlerini ve en çok ticaret yaptığı ülkeleri detaylı bir şekilde ele alacağız. Özellikle otomotiv, enerji, teknoloji ve hammadde gibi sektörlerdeki ürün ithalatındaki son gelişmeleri sizler için incelemeyi amaçladık. Keyifli okumalar dileriz!

Türkiye’nin En Çok İthal Ettiği Ürünler

Türkiye’nin ithal ettiği ürünler, çok çeşitli olmakla birlikte genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• Makine ve ekipmanlar,
• Petrol ve petrol ürünleri,
• Elektrikli aletler,
• Kimyasal maddeler,
• Demir ve çelik

Aşağıda, 2023 ve 2024 yılının ilk çeyreğine ait verileri detaylarıyla inceleyebilir, Türkiye en çok ne ithal ediyor öğrenebilirsiniz.

En Çok İthal Edilen Ürünler (2024 Yılı 1.Çeyrek Verileri)

2024 yılı ilk çeyrek ithalat verilerine dayanarak Türkiye’nin ithal ettiği ürünler tablosuna aşağıda göz atabilirsiniz. Türkiye’nin dış ticaretine dair önemli bilgiler veren tablodaki değerler, bin $ üzerinden verilmiştir.

Ürün	Toplam (Bin $ Üzerinden)	Ocak	Şubat	Mart
Makine ve ulaştırma araçları	24.645.719	7.250.985	8.642.679	8.752.055
Mineral yakıtlar, yağlar ve alkali ürünler	17.750.462	6.495.405	5.756.017	5.499.040
Başlıca sınıflara ayrılan işlenmiş mallar	11.372.182	3.540.887	3.533.772	4.297.522
Başka yerde belirtilmeyen kimya sanayi ve buna bağlı sanayi ürünleri	10.439.488	3.114.365	3.557.962	3.767.161
Kısım 3’ün başka yerinde sınıflandırılmamış ürünler	10.104.370	3.844.175	3.281.792	2.978.403
Motorlu kara taşıtları	7.114.846	1.902.888	2.591.558	2.620.399
Çeşitli mamul eşya	6.054.089	1.586.972	1.977.439	2.489.678
Petrol, petrolden elde edilen ürün	5.724.876	1.882.845	1.898.699	1.943.332
Akaryakıt hariç yenilmeyen ham madde	5.266.024	1.651.602	1.712.720	1.901.702
Elektrik makineleri,cihazları ve aletleri, vb. aksam parçaları	4.174.611	1.257.601	1.438.322	1.478.688

2024 yılının ilk çeyreğinde ithalat rakamları incelendiğinde, Türkiye’nin öne çıkan ithalat kalemlerinde belirgin bir artış yaşandığı görülmektedir. Makine ve ulaştırma araçları, toplam 24.645.719 bin $ değerle listenin zirvesinde yer almaktadır. Özellikle Ocak ve Şubat aylarında yüksek ithalat seviyeleri kaydedilen bu grup, Mart ayında da ivmesini koruyarak 8.752.055 bin $ gibi bir rakama ulaşmaktadır.

En Çok Satılan İthalat Ürünleri (2023 Yılı Verileri)

2023 yılı verilerine göz atıldığında Türkiye’nin ithal ettiği ürünler, aşağıdaki tablodaki gibidir.

Ürün	Toplam (Bin $ Üzerinden)
Makine ve ulaştırma araçları	105.591.224
Mineral yakıtlar, yağlar ve alkali ürünler	69.113.209
Başlıca sınıflara ayrılan işlenmiş mallar	52.763.972
Başka yerde belirtilmeyen kimya sanayi ve buna bağlı sanayi ürünleri	43.872.982
Kısım 3’ün başka yerinde sınıflandırılmamış ürünler	39.004.937
Motorlu kara taşıtları	31.257.985
SITC’da sınıflandırılmamış eşyalar	30.016.934
Altın, parasal olmayan (altın madeni hariç)	30.016.933
Petrol, petrolden elde edilen ürün	21.472.238
Çeşitli mamul eşya	20.108.278

2023 yılı ithalat verilerine göre Türkiye’nin en çok ithal ettiği ürünler arasında makine ve ulaştırma araçları listenin başında yer almaktadır. 105.591.224 bin $ değerindeki bu kategori, Türkiye’nin teknolojik altyapısını güçlendirmeye yönelik ithalat taleplerinin ne kadar büyük olduğunu göstermektedir.

Türkiye’nin İthalat Yaptığı Ülkeler

Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin çeşitliliği kadar, ithalat süreçlerinde rol oynayan ülkeler de oldukça fazladır. Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkelerden bazıları şunlardır:

• Rusya,
• Çin,
• Almanya,
• İsviçre,
• ABD.

Aşağıda, 2024 yılının ilk çeyreğine ve 2023 yılına ait verileri detaylıca inceleyebilirsiniz.

En Çok İthalat Yapılan 20 Ülke (2024 Yılı 1.Çeyrek Verileri)

2024 yılının birinci çeyreği baz alındığında, Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin en fazla temin edildiği ülkeler, aşağıdaki tabloda yer almaktadır (bin $).

Ülke	Ocak	Şubat	Mart	1. Çeyrek Toplam (Bin $ Üzerinden)
Rusya Federasyonu	4.329.004	4.027.866	3.631.629	11.988.500
Çin	2.904.407	3.437.937	3.908.126	10.250.469
Almanya	1.919.665	2.218.975	2.150.163	6.288.803
İtalya	1.188.907	1.543.587	1.904.987	4.637.481
ABD	1.402.045	1.337.478	1.408.825	4.148.347
Fransa	884.477	1.168.379	1.200.538	3.253.395
İsviçre	800.298	876.732	860.704	2.537.734
İspanya	627.374	834.487	771.210	2.233.071
Güney Kore	573.761	673.158	714.929	1.961.848
Birleşik Krallık	573.508	524.157	666.416	1.764.082
BAE	474.526	385.386	749.399	1.609.311
Hindistan	406.429	479.713	593.796	1.479.937
Polonya	394.045	478.294	565.599	1.437.938
Hollanda	372.316	431.657	423.494	1.227.468
Belçika	372. 836	404.954	382.916	1.160.705
Japonya	375.286	371.808	387.595	1.134.689
Mısır	300.983	381.684	361.697	1.044.363
Romanya	283.532	328.476	365.565	977.572
Malezya	267.590	330.853	368.800	967.243
Kazakistan	321.574	253.913	388.992	964.479

2024 yılı 1. çeyreğinde Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında Rusya ve Çin başı çekmektedir. Rusya’dan yapılan ithalat, enerji ağırlıklı ürünler nedeniyle 11,9 milyar dolara ulaşırken Çin’den yapılan ithalat, özellikle elektronik ve makine ürünleriyle 10,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Almanya ve İtalya ise sanayi ve makine ithalatında önemli paya sahip ülkeler arasında yer almaktadır. ABD, Fransa ve İsviçre gibi ülkelerden de yüksek miktarda ithalat yapılarak Türkiye’nin dış ticaret çeşitliliği sağlanmaktadır. Özellikle Avrupa ülkeleri ile yapılan ticaret, toplam ithalatın büyük bir kısmını oluştururken Güney Kore ve Hindistan gibi Asya ülkeleri de dikkat çekmektedir.

En Çok İthalat Yapılan 20 Ülke (2023 Yılı Verileri)

Türkiye’nin ithal ettiği ürünler, 2023 yılı verilerine göre en çok şu ülkelerden temin edilmektedir:

Ülke	Toplam (Bin $ Üzerinden)
Rusya Federasyonu	45.597.875
Çin	44.980.367
Almanya	28.683.417
İsviçre	19.902.497
ABD	15.777.631
İtalya	14.993.019
Fransa	11.545.452
BAE	11.530.205
İspanya	9.484.015
Güney Kore	9.479.139
Hindistan	7.931.023
Birleşik Krallık	6.523.050
Japonya	5.466.690
Polonya	5.074.055
Hollanda	4.420.447
Belçika	4.302.146
Brezilya	4.139.841
Malezya	4.136.724
Çekya	3.825.019
Ukrayna	3.691.683

2023 yılı ithalat verilerine göre, Türkiye en çok Rusya’dan ve Çin’den ithalat yapmaktadır. Bu ülkeler, enerji ve teknoloji alanında önemli tedarikçiler olarak öne çıkmaktadır. Almanya ve ABD gibi ülkeler de Türkiye’nin sanayi ve otomotiv ithalatında önemli bir yer tutmaktadır. 

2013-2023 Arası Türkiye’nin En Çok İthalat Yaptığı Ülkeler

Türkiye’nin ithal ettiği ürünleri sıklıkla temin ettiği ülkeler, 2013-2023 yılı aralığında şu şekilde gerçekleşmektedir:

Ülke	Toplam (Bin $ Üzerinden)
Rusya Federasyonu	304.828.035
Çin	307.131.963
Almanya	253.736.574
ABD	142.504.277
İtalya	130.619.077
Fransa	91.813.202
İsviçre	79.156.217
Güney Kore	78.857.584
Hindistan	76.869.785
İspanya	68.923.990
Birleşik Krallık	67.701.554
BAE	52.626.821
Japonya	45.404.154
Belçika	43.323.351
Hollanda	40.780.162
Ukrayna	38.696.560
Polonya	38.604.298
Brezilya	31.492.710
Çekya	30.433.242
Malezya	26.803.788

2013-2023 döneminde Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında Çin ve Rusya Federasyonu öne çıkmaktadır. Bu iki ülke, toplamda 600 milyar dolardan fazla bir değere ulaşmaktadır. Almanya, ABD ve İtalya gibi gelişmiş ülkeler de Türkiye’nin ithalatında önemli bir paya sahiptir.

Türkiye’nin Yıllara Göre İthalat Verileri (1960-2024)

Aşağıdaki tabloda 1960 ila 2024 yılları arasındaki ithalat, ihracat, dış ticaret dengesi, hacmi ve ihracatın ithalatı karşılama oranı gibi değerleri inceleyebilirsiniz.

Yıllar	İhracat		İthalat		Dış Ticaret Dengesi	Dış Ticaret Hacmi	İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
	Değer	Değişim	Değer	Değişim	Değer	Değer	Değişim
2023	255.440.780	0,5	361.764.556	-0,5	-106.323.777	617.205.336	70,6
2022	254.169.747	12,9	363.710.574	34,0	-109.540.827	617.880.322	69,9
2021	225.291.385	32,8	271.424.473	23,6	-46.133.088	496.715.859	83,0
2020	169.637.755	-6,2	219.516.807	4,4	-49.879.052	389.154.562	77,3
2019	180.832.722	2,1	210.345.203	-9,0	-29.512.481	391.177.924	86,0
2018	177.168.756	7,7	231.152.483	-3,2	-53.983.726	408.321.239	76,6
2017	164.494.619	10,2	238.715.128	18,1	-74.220.509	403.209.747	68,9
2016	149.246.999	-1,1	202.189.242	-5,4	-52.942.243	351.436.241	73,8
2015	150.982.114	-9,3	213.619.211	-14,9	-62.637.098	364.601.325	70,7
2014	166.504.862	3,1	251.142.429	-3,7	-84.637.567	417.647.291	66,3
2013	161.480.915	-0,4	260.822.803	6,4	-99.341.888	422.303.718	61,9
2012	152.461.737	13,0	236.545.141	-1,8	-84.083.404	389.006.877	64,5
2011	134.906.869	18,5	240.841.676	29,8	-105.934.807	375.748.545	56,0
2010	113.883.219	11,5	185.544.332	31,7	-71.661.113	299.427.551	61,4
2009	102.142.613	-22,6	140.928.421	-30,2	-38.785.809	243.071.034	72,5
2008	132.027.196	23,1	201.963.574	18,8	-69.936.378	333.990.770	65,4
2007	107.271.750	25,4	170.062.715	21,8	-62.790.965	277.334.464	63,1
2006	85.534.676	16,4	139.576.174	19,5	-54.041.499	225.110.850	61,3
2005	73.476.408	16,3	116.774.151	19,7	-43.297.743	190.250.559	62,9
2004	63.167.153	33,7	97.539.766	40,7	-34.372.613	160.706.919	64,8
2003	47.252.836	31,0	69.339.692	34,5	-22.086.856	116.592.528	68,1
2002	36.059.089	15,1	51.553.797	24,5	-15.494.708	87.612.886	69,9
2001	31.334.216	12,8	41.399.083	-24,0	-10.064.867	72.733.299	75,7
2000	27.774.906	4,5	54.502.821	34,0	-26.727.914	82.277.727	51,0
1999	26.587.225	-1,4	40.671.272	-11,4	-14.084.047	67.258.497	65,4
1998	26.973.952	2,7	45.921.392	-5,4	-18.947.440	72.895.344	58,7
1997	26.261.072	13,1	48.558.721	11,3	-22.297.649	74.819.792	54,1
1996	23.224.465	7,3	43.626.642	22,2	-20.402.178	66.851.107	53,2
1995	21.637.041	19,5	35.709.011	53,5	-14.071.970	57.346.052	60,6
1994	18.105.872	18,0	23.270.019	-20,9	-5.164.147	41.375.891	77,8
1993	15.345.067	4,3	29.428.370	28,7	-14.083.303	44.773.436	52,1
1992	14.714.629	8,2	22.871.055	8,7	-8.156.426	37.585.684	64,3
1991	13.593.462	4,9	21.047.014	-5,6	-7.453.552	34.640.476	64,6
1990	12.959.288	11,5	22.302.126	41,2	-9.342.838	35.261.413	58,1
1989	11.624.692	-0,3	15.792.143	10,2	-4.167.451	27.416.835	73,6
1988	11.662.024	14,4	14.335.398	1,3	-2.673.374	25.997.422	81,4
1987	10.190.049	36,7	14.157.807	27,5	-3.967.757	24.347.856	72,0
1986	7.456.726	-6,3	11.104.771	-2,1	-3.648.046	18.561.497	67,1
1985	7.958.010	11,6	11.343.376	5,5	-3.385.367	19.301.386	70,2
1984	7.133.604	24,5	10.757.032	16,5	-3.623.429	17.890.636	66,3
1983	5.727.834	-0,3	9.235.002	4,4	-3.507.168	14.962.836	62,0
1982	5.745.973	22,2	8.842.665	-1,0	-3.096.692	14.588.639	65,0
1981	4.702.934	61,6	8.933.374	12,9	-4.230.439	13.636.308	52,6
1980	2.910.122	28,7	7.909.364	56,0	-4.999.242	10.819.486	36,8
1979	2.261.195	-1,2	5.069.432	10,2	-2.808.236	7.330.627	44,6
1978	2.288.163	30,5	4.599.025	-20,7	-2.310.862	6.887.187	49,8
1977	1.753.026	-10,6	5.796.278	13,0	-4.043.252	7.549.304	30,2
1976	1.960.214	39,9	5.128.647	8,2	-3.168.433	7.088.862	38,2
1975	1.401.075	-8,6	4.738.558	25,4	-3.337.483	6.139.633	29,6
1974	1.532.182	16,3	3.777.501	81,1	-2.245.319	5.309.683	40,6
1973	1.317.083	48,8	2.086.216	33,5	-769.133	3.403.299	63,1
1972	884.969	30,8	1.562.550	33,5	-677.581	2.447.519	56,6
1971	676.602	15,0	1.170.840	23,6	-494.239	1.847.442	57,8
1970	588.476	9,6	947.604	18,3	-359.128	1.536.081	62,1
1969	536.834	8,1	801.236	4,9	-264.403	1.338.070	67,0
1968	496.419	-5,0	763.659	11,5	-267.24	1.260.078	65,0
1967	522.334	6,5	684.669	-4,7	-162.335	1.207.003	76,3
1966	490.508	5,8	718.269	25,6	-227.761	1.208.777	68,3
1965	463.738	12,9	571.953	6,5	-108.215	1.035.691	81,1
1964	410.771	11,6	537.229	-21,9	-126.458	948	76,5
1963	368.087	-3,4	687.616	11,0	-319.529	1.055.703	53,5
1962	381.197	9,9	619.447	22,1	-238.25	1.000.644	61,5
1961	346.74	8,1	507.205	8,3	-160.465	853.945	68,4
1960	320.731	-9,3	468.186	-0,4	-147.455	788.917	68,5

2022 yılı, Türkiye’nin tarihindeki en yüksek ithalat rakamını kaydetmiştir. Bu yıl, artan talep ve global ekonomik koşulların etkisiyle 363,7 milyar dolara ulaşmıştır. Öte yandan, 2001 yılı en düşük ithalat yılı olarak kayıtlara geçmiştir. Bu yıl ithalat, 41,4 milyar dolar seviyesinde kalmış ve %24,0 oranında bir azalma göstermiştir. Bu iki yıl arasındaki fark, Türkiye’nin ticaret dengesindeki önemli değişimlerin göstergesi niteliğindedir.

Türkiye’de İllere Göre İthalat Verileri

Türkiye’nin ithal ettiği ürünleri, il bazında değerlendirmek de mümkündür. Aşağıda, 2023 yılına ve 2024’ün Mart ayına kadar listelenen verileri detaylı tablolar içerisinde bulabilirsiniz.

İllere Göre İthalat (2024 Yılı 1.Çeyrek Verileri)

Aşağıdaki tablo, 2024 yılının ilk çeyreğini kapsayarak Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin en çok kullanıldığı 10 şehri göstermektedir. Tablodaki değerlerin hepsi, bin $ üzerinden gösterilmiştir.

İl	Toplam (bin $)	Ocak	Şubat	Mart
İstanbul	45.685.713	13.533.081	15.325.273	16.827.358
Kocaeli	4.249.609	1.334.247	1.492.320	1.423.043
Ankara	4.149.628	1.270.577	1.321.010	1.558.041
İzmir	3.066.701	945.849	1.037.883	1.082.969
Bursa	2.406.805	730.430	804.938	871.437
Mersin	2.071.212	688.470	660.744	721.998
Hatay	1.647.879	560.787	462.959	624.133
Gaziantep	1.593.451	475.931	526.167	591.353
Sakarya	947.340	313.293	323.188	310.859
Çorum	836.063	242.062	266.020	327.981

2024 yılı 1. çeyrek verilerine göre İstanbul, 45,7 milyar dolar ile en yüksek ithalatı gerçekleştirirken bu şehir, toplam ithalatın büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Diğer iller arasında Kocaeli ve Ankara önemli ithalat rakamlarına sahip olup sırasıyla 4,2 ve 4,1 milyar dolar ithalat yapmaktadır.

İllere Göre İthalat (2023 Yılı Verileri)

Türkiye’nin ithal ettiği ürünleri 2023 yılında en çok kullanan şehirler, aşağıdaki tabloda sıralanmıştır. Değerler, bin $ üzerinden gösterilmektedir.

İller	Toplam	Ocak	Şubat	Mart	Nisan	Mayıs	Haziran	Temmuz	Ağustos	Eylül	Ekim	Kasım	Aralık
İstanbul	203.362.149	17.855.376	17.386.919	17.617.551	15.425.769	19.329.656	14.656.737	18.986.590	16.948.038	15.779.486	16.946.643	16.645.909	15.783.475
Kocaeli	18.028.290	1.486.991	1.487.495	1.786.864	1.525.223	1.788.319	1.332.088	1.674.481	1.470.017	1.379.932	1.466.435	1.379.792	1.250.653
Ankara	17.262.615	1.362.878	1.250.547	1.606.954	1.574.302	1.767.482	1.306.180	1.675.790	1.383.201	1.206.067	1.454.226	1.298.422	1.376.567
İzmir	12.928.701	1.022.199	1.032.013	1.223.184	1.037.257	1.288.084	970.245	1.205.655	980.203	1.091.684	994.770	1.022.238	1.061.168
Bursa	10.624.813	735.994	834.989	969.163	910.583	1.092.548	839.380	939.312	872.013	818.071	896.554	849.573	866.635
Mersin	7.799.343	599.356	493.890	740.684	628.227	762.110	610.653	642.517	786.167	708.910	639.506	560.067	627.256
Gaziantep	7.085.582	607.676	440.845	593.560	511.637	804.014	573.824	664.476	611.088	545.857	571.276	613.640	547.689
Hatay	5.336.240	421.384	255.316	580.652	505.758	572.009	363.350	447.323	531.161	338.891	470.010	374.141	476.244
Adana	4.170.899	359.553	299.355	361.990	363.423	409.658	383.872	399.530	381.197	298.714	325.269	281.598	306.740
Çorum	4.005.307	657.754	609.353	108.113	163.330	249.984	184.810	437.052	315.574	266.924	312.730	308.277	391.407

2023 yılı verilerine göre İstanbul, 203,4 milyar dolar ile Türkiye’nin en yüksek ithalatını gerçekleştiren il olarak dikkat çekmektedir. Bu rakam, toplam ithalatın büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Diğer iller arasında Kocaeli ve Ankara sırasıyla 18 ve 17,3 milyar dolarlık ithalat rakamlarıyla önemli bir yer tutarken İzmir ve Bursa’nın ithalat miktarları da 12,9 ve 10,6 milyar dolar seviyesinde kalmıştır.

Türkiye’de Aylara Göre İthalat Verileri

Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin verileri, her ay için ayrı değerlendirilerek de hesaplanabilmektedir. Bu sayede her ay için farklı, ancak ilgili sene için genel bir tablo ortaya çıkarılmaktadır. 2024 yılı 1. çeyrek ve 2023 yılının tamamına ait Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin verilerini aşağıda detaylıca gözlemleyebilirsiniz.

Aylara Göre İthalat (2024 Yılı 1.Çeyrek Verileri)

Aşağıdaki tablo, Türkiye’nin ithal ettiği ürünleri 2024 yılının birinci çeyrek verilerine göre değerlendirmektedir. Değerler, bin $ üzerinden gösterilmiştir.

	İthalat (CIF)		Dış Ticaret Dengesi		Dış Ticaret Hacmi		Karşılama Oranı (%)
Aylar	Değer	Değişim(%)	Değer	Değişim(%)	Değer	Değişim(%)
Ocak	26.180.420	-22,1	-6.222.397	-56,5	46.138.443	-12,8	76,2
Şubat	27.853.194	-9,2	-6.779.564	-44,1	48.926.824	-0,6	75,7
Mart	29.911.723	-6,3	-7.340.800	-12,4	52.482.645	-5,4	75,5

2024 yılı 1. çeyrek verilerine göre ithalat miktarı, Ocak ayında 26,18 milyar dolar iken şubat ve mart aylarında sırasıyla 27,85 ve 29,91 milyar dolara yükselmiştir. Ancak bu rakamlar, geçen yılın aynı dönemine göre önemli bir düşüş göstermektedir. Dış ticaret dengesi ise negatif bir seyir izleyerek Ocak ayında -6,22 milyar dolar, Şubat ayında -6,78 milyar dolar ve Mart ayında ise -7,34 milyar dolar seviyelerine ulaşarak dış ticaret hacminin ve karşılanma oranının da azalmasına neden olmuştur.

Aylara Göre İthalat (2023 Yılı Verileri)

2023 yılında Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin ay ay değerlendirmesi, aşağıda gösterilmiştir. Değerler, bin $ üzerinden gösterilmektedir.

	İthalat (CIF)		Dış Ticaret Dengesi		Dış Ticaret Hacmi		Karşılama Oranı (%)
Aylar	Değer	Değişim(%)	Değer	Değişim(%)	Değer	Değişim(%)
1	33.601.359	20,7	-14.290.185	38,9	52.912.534	16,6	57,5
2	30.688.551	10,1	-12.130.212	52,0	49.246.891	3,1	60,5
3	31.926.700	3,4	-8.379.055	1,4	55.474.345	3,7	73,8
4	27.983.764	-5,1	-8.738.941	42,2	47.228.587	-10,6	68,8
5	34.115.373	15,3	-12.494.506	17,2	55.736.241	14,9	63,4
6	26.061.893	-17,5	-5.299.979	-35,6	46.823.807	-14,8	79,7
7	32.294.376	10,5	-12.522.144	17,0	52.066.608	9,0	61,2
8	30.256.589	-7,0	-8.712.368	-22,6	51.800.809	-3,7	71,2
9	27.498.072	-14,6	-5.096.443	-47,0	49.899.701	-8,9	81,5
10	29.387.851	0,6	-6.604.844	-16,4	52.170.858	3,3	77,5
11	28.915.502	-5,7	-5.974.534	-32,0	51.856.471	-1,3	79,3
12	29.034.644	-11,0	-6.083.742	-37,4	51.985.545	-6,3	79,0
Toplam	361.764.675	-0,5	-106.326.953	-2,9	617.202.398	-0,1	70,6

2023 yılı verilerine göre ithalat miktarı, yıl boyunca dalgalı bir seyir izleyerek ocak ayında 33,60 milyar dolarla zirve yapmış, ardından Temmuz ayında 32,29 milyar dolara kadar düşmüştür. Yıl sonunda ise toplam ithalat 361,76 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Dış ticaret dengesi negatif bir seyir izlerken yıl boyunca karşılanma oranı ortalama %70,6 seviyelerinde kalmış, en yüksek oran ise Temmuz ayında %79,7 olarak gerçekleşmiştir.

Türkiye’de Taşıma Şekillerine Göre İthalat Verileri

Türkiye’nin ithal ettiği ürünler, taşıma şekillerine göre de analiz edilebilmektedir. Aşağıda, 2024 yılının ilk çeyreğine ve 2023 senesinin tamamına ait tüm verileri bulabilirsiniz.

Taşıma Şekillerine Göre İthalat (2024 Yılı 1.Çeyrek Verileri)

2024 yılının ilk çeyreğinde Türkiye’nin ithal ettiği ürünleri taşıma şekli, aşağıdaki tablodaki gibidir. Değerler, bin $ üzerinden gösterilmektedir.

Aylar	Toplam	Deniz Yolu	Demir Yolu	Kara Yolu	Hava Yolu	Diğer
Toplam	83.945.336	45.044.589	601.505	16.102.528	10.972.405	11.224.310
Ocak	26.180.420	13.905.951	159.078	4.876.710	3.105.102	4.133.579
Şubat	27.853.194	14.984.064	201.356	5.489.681	3.333.292	3.844.802
Mart	29.911.723	16.154.574	241.071	5.736.137	4.534.011	3.245.929

2024 yılı 1. çeyrek verilerine göre, ithalatın büyük bir kısmı deniz yolu ile gerçekleştirilmiş olup, toplam ithalatın %53,7’sini bu yöntem oluşturmuştur. Bunun yanı sıra, kara yolu ve hava yolu taşımacılığı da önemli bir yer tutarken, hava yolu ile yapılan ithalatın toplam ithalat içindeki payı %13,1 gibi görece düşük bir seviyede kalmıştır.

Taşıma Şekillerine Göre İthalat (2023 Yılı Verileri)

2023 yılında Türkiye’nin ithal ettiği ürünleri taşıma biçimlerine dair önemli veriler, aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Değerleri bin $ üzerinden yorumlayabilirsiniz.

Aylar	Toplam	Deniz Yolu	Demir Yolu	Kara Yolu	Hava Yolu	Diğer
Toplam	361.764.675	195.164.220	1.996.885	66.942.047	53.840.454	43.821.069
Ocak	33.601.359	14.787.707	153.839	5.561.538	6.476.043	6.622.233
Şubat	30.688.551	14.411.423	160.186	5.626.199	5.574.204	4.916.539
Mart	31.926.700	17.687.909	251.731	6.367.151	3.867.636	3.752.273
Nisan	27.983.764	16.826.047	180.757	5.211.672	3.156.599	2.608.689
Mayıs	34.115.373	19.971.295	213.279	6.045.318	4.921.853	2.963.630
Haziran	26.061.893	14.993.598	152.472	4.767.949	3.624.138	2.523.736
Temmuz	32.294.376	18.771.278	157.608	5.900.518	4.688.175	2.776.795
Ağustos	30.256.589	16.719.842	126.221	5.390.463	5.118.968	2.901.094
Eylül	27.498.072	15.584.734	103.435	5.141.027	3.770.811	2.898.065
Ekim	29.387.851	15.957.449	178.711	5.699.435	4.267.351	3.284.905
Kasım	28.915.502	14.740.028	179.414	5.522.111	4.646.087	3.827.861
Aralık	29.034.644	14.712.910	139.230	5.708.667	3.728.588	4.745.249

2023 yılı ithalat verilerine göre, deniz yolu taşımacılığı, toplam ithalatın %53,9’unu oluşturarak en yaygın taşıma şekli olmuştur. Bununla birlikte kara yolu ve hava yolu ile yapılan ithalat da önemli paylara sahiptir. Özellikle hava yolu taşımacılığı, toplam ithalatın %14,9’unu karşılayarak dikkate değer bir orana ulaşmıştır.
Yukarıdaki tablololardaki veriler, TÜİK Dış Ticaret İstatistikleri sayfasından alınmıştır.

Türkiye’nin İthalatı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Türkiye’de İthalata Nasıl Başlanır?

İthalata başlamak için ilk adım, gümrük mevzuatı ve ithalat prosedürleri hakkında bilgi sahibi olmaktır. Türkiye’de ithalat işlemleri, serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında gerçekleştirilmektedir. Bu rejim, ithal edilen ürünlerin ülkeye girişini ve dolaşıma girmesini sağlamaktadır. İthalatçılar, ticari faaliyetlerine başlamadan önce gerekli ithalat ruhsatları ve ithalat izinleri için başvurmalıdırlar. Ayrıca tedarik zinciri yönetimi ve ithalat risk yönetimi stratejilerinin belirlenmesi de büyük öneme sahiptir. Bu süreçte işletmeler, ithalat kredileri kullanarak finansman ihtiyaçlarını karşılayabilirler.

Türkiye’de ithalat yapacak işletmeler, süreçlerini optimize etmek için ithalat yatırımları yapabilir. Bu yatırımlar, lojistik, depolama ve tedarik zinciri optimizasyonu gibi alanlarda avantaj sağlamaktadır. Üstelik, planlama yaparken işletmelerin dış ticaret istatistiklerini analiz etmek, dış ticaret fuarlarına katılmak, ürün çeşitliliği ve fiyatlandırma açısından yardımcı olmaktadır.

İthalat Lisansı Almak Zorunlu mudur?

Türkiye’de bazı ürün gruplarının ithalatı için ithalat lisansları zorunludur. Özellikle gıda, ilaç, kimyasal maddeler ve tarım ürünleri gibi belirli ürünler için lisans ve ürün sertifikaları gerekmektedir. İthalat regülasyonları her ürün için farklılık gösterebilir ve dış ticaret mevzuatına göre şekillenmektedir. Ancak her ürün grubu için bu lisans zorunlu olmayabilir. Dış ticaret mevzuatı ve gümrük birliği anlaşmaları çerçevesinde hangi ürünler için lisans gerektiğini öğrenmek için profesyonel bir şirketten ithalat danışmanlığı hizmeti alınmalıdır.

İthalat Vergileri ve Harçlar Nelerdir?

Türkiye’de ithalat vergileri, gümrük vergileri, KDV (Katma Değer Vergisi) ve özel tüketim vergisi gibi kalemlerden oluşmaktadır. Bu vergiler ürünün cinsine ve menşe ülkesine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Dış ticaret müzakereleri ve mevzuatı uyarınca, ithal edilen ürünlerin döviz cinsinden fiyatı ve döviz kurları da ithalat maliyetlerini etkileyebilmektedir. Ayrıca bazı ithalat işlemleri için ithalat harçları ve gümrük beyannameleri zorunlu kılınmıştır.

Türkiye’de İthal Ürünlere Uygulanan Vergiler Nelerdir?

İthal edilen ürünler için gümrük vergileri, ithalat KDV uygulamaları ve diğer yerel vergiler uygulanmaktadır. Vergi oranları, ithal edilen ürünün gümrük tarife pozisyonuna ve ticaret anlaşmaları kapsamındaki muafiyetlere göre değişmektedir. İthalat teşvikleri ve gümrük indirimi sağlanmış ürünlerde bu oranlar daha düşük olabilir. İthalat sürecinde, gümrük mevzuatı çerçevesinde belirlenmiş olan tüm vergi yükümlülüklerini yerine getirmek gerekmektedir.

İthalat Vergilerinden Muafiyet Nasıl Sağlanır?

Bazı durumlarda ithalat vergilerinden vergi muafiyetleri sağlanabilmektedir. Örneğin, Türkiye’nin dâhil olduğu ikili ticaret anlaşmaları veya serbest ticaret bölgeleri içindeki ithalat işlemlerinde belirli ürünler vergiden muaf tutulabilmektedir. Ayrıca gümrük birliği anlaşmaları çerçevesinde Avrupa Birliği’nden yapılan ithalatlarda da gümrük vergisi alınmayabilir. Ticaret politikaları ve ticari diplomasi kapsamında sağlanan muafiyetlerin detayları, ithalat danışmanlığı ile öğrenilebilir.

İthalat İşlemlerinde Gümrük İdaresi Tarafından Hangi Belgeler İstenmektedir?

Gümrük işlemlerinde gümrük beyannameleri, fatura, konşimento, sigorta belgeleri, menşe şahadetnamesi ve gerekirse ürün için ürün sertifikaları talep edilmektedir. İthalat protokolleri doğrultusunda bu belgelerin eksiksiz sunulması gerekmektedir. Dış ticaret denetimleri sırasında bu belgelerin tam ve doğru olması ithalat sürecinin hızlı ilerlemesini sağlamaktadır.

İthalatta Kullanılan Belgelerin Elektronik Ortamda Sunulması Mümkün müdür?

Türkiye’de ithalat işlemlerinde kullanılan birçok belge, elektronik ortamda sunulabilmektedir. Gümrük işlemlerini hızlandırmak için elektronik gümrük beyannamesi sistemleri kullanılmaktadır. Ayrıca ithalat belgelendirme süreçlerinde e-imza ile dijital belgelerin kabulü yaygınlaşmıştır. Tedarik zinciri optimizasyonu için bu tür dijital çözümler tercih edilmektedir.

İthalatta Kullanılan Incoterms Nedir?

Incoterms (International Commercial Terms), uluslararası ticarette satıcı ve alıcı arasındaki sorumlulukları belirleyen standart ticaret terimleridir. İthalat sürecinde kullanılan Incoterms, ürünün teslimatı ve lojistik hizmetleri sırasında kimin hangi masrafları karşılayacağını ve riskleri üstleneceğini belirlemektedir. Türkiye’de ithalat işlemlerinde sıkça kullanılan Incoterms terimleri arasında FOB (Free on Board), CIF (Cost, Insurance and Freight) ve DDP (Delivered Duty Paid) yer almaktadır. İthalat sürecinde ürünlerin taşınması sırasında riskleri azaltmak için ithalat sigortaları yapılmaktadır. Bu sigortalar, taşımacılık ve ürün güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır.

İthal Edilen Ürünlerin Gümrükten Çekilmesi Nasıl Gerçekleştirilir?

İthal edilen ürünlerin gümrükten çekilmesi için öncelikle gümrük beyannamesi doldurulmalı ve ilgili belgeler sunulmalıdır. Ardından, gerekli gümrük vergileri ve ithalat harçları ödenerek ürünler serbest bırakılmaktadır. Gümrük mevzuatı çerçevesinde ürünlerin serbest dolaşıma giriş rejimi ile piyasaya sürülmesi sağlanmaktadır.

İthalatta Gümrük İşlemleri Ne Kadar Sürer?

İthalat işlemlerinin süresi, ürünün menşei, gümrüklerdeki yoğunluk ve ithalat kontrolleri gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Gümrük işlemlerinin hızlı tamamlanabilmesi için belgelerin eksiksiz ve doğru sunulması önemlidir. Normal şartlarda, ithalat prosedürleri ve gümrük süreçleri birkaç gün içinde tamamlanabilir, ancak özel denetim gerektiren ürünlerde bu süre uzayabilir.

İthalatta Ürünlerin Sınıflandırılması Nasıl Yapılır?

İthalat sürecinde ürünlerin sınıflandırılması uluslararası ticaret standartları kapsamında yapılmaktadır. Türkiye’de Gümrük Tarife Cetveli kullanılarak ürünlerin hangi vergi diliminde değerlendirileceği belirlenmektedir. Bu sınıflandırma, ürünlerin ithalat vergileri ve gümrük vergileri açısından nasıl ele alınacağını etkilemektedir. Ayrıca bazı ürünlerin ithalatında dış ticaret tarife kotaları uygulanmaktadır. Bu kotalar, ithalat vergilerine ve ürün sınıflandırmalarına etki eden, önemli faktörlerdendir.

İthalatta Hangi Ürünler Yasaktır?

Türkiye’de bazı ürünlerin ithalatı yasaktır veya kısıtlanmıştır. Dış ticaret mevzuatı gereği, silahlar, patlayıcılar, uyuşturucu maddeler gibi tehlikeli ürünlerin ithalatı yasaklanmıştır. Bunun yanı sıra çevreye zararlı maddeler veya sağlıksız gıda ürünleri gibi bazı ürünler için de ithalat sınırlamaları bulunabilir.

İthal Edilen Ürünlerin Garanti Kapsamı Nasıl Belirlenir?

İthal edilen ürünlerin garanti kapsamı, üretici veya ithalatçı tarafından belirlenmektedir. Türkiye’de satılan ithal ürünler için belirli bir süre garanti verme zorunluluğu vardır.

İthal Edilen Ürünler için Hangi Kontroller Yapılmalıdır?

İthal edilen ürünler için gümrük kontrolleri, ürünlerin gümrük beyannameleri doğrultusunda yapılmaktadır. Ürün denetim süreçlerinde fiziki ve belge denetimleri gerçekleştirilmektedir. Özellikle gıda, ilaç ve kozmetik gibi hassas ürünler için ek güvenlik ve sağlık kontrolleri uygulanmaktadır. Bu ürünler, ithalat belgelendirme süreçlerine tabi tutulur. Ayrıca ürünlerin kalite standartlarına uygunluğunu doğrulamak için ürün sertifikaları (örneğin CE belgesi) incelenmektedir. Bu sertifikaların bulunması, ithalat sürecini hızlandırmaktadır.