Cari Hesap Nedir? Takibi Nasıl Yapılır?

Cari hesap yani alacak ve borç takibinin yapılması her geçen gün işletmeler için hayati önem taşımaktadır. Ticari faaliyet yürüten işletmelerin sahip oldukları hesapların doğru bir biçimde takip edilmesi için gerekli olan cari hesap takibi, işletme bütçesini sağlıklı yönetebilmek için son derece önemlidir. Sağlıklı bir cari hesap yönetimi için konunun kapsamı ve detayları iyi bilinmeli, her işletme için en uygun olan takip yöntemi seçilmelidir.

“Cari Hesap Nedir? Takibi Nasıl Yapılır?” başlıklı bu içeriğimizde, cari hesap ile ilgili merak edilen birçok kavramı açıklayacağız.

Cari Hesap Nedir?

Cari hesap, vadesiz olarak Türk Lirası, döviz ve kıymetli maden cinsinden açabileceğiniz ve karşılığında kâr payı dağıtımı yapılmayan hesap türüdür. Cari hesap, müşteriler ve tedarikçiler arasında geçen her türlü işlemin bir arada düzenlendiği hesaba verilen isimdir. Her ölçekten şirketin alacak verecek işlemlerini bir arada tutması cari hesap sayesinde mümkün olmaktadır.

Ticaret Kanununun 89. maddesinde cari hesap; “İki kişinin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme” şeklinde tanımlanır.

Ayrıca sürekli olarak ticari ilişki içinde olduğunuz müşterileriniz için cari hesap takibi önem arz etmektedir.

Cari hesap, bir ürün ya da hizmet satışı yapan ve o ürün ve hizmeti alan kişinin; para, mal, hizmet ve diğer hususlardan dolayı birbirlerindeki alacaklarını ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçmesi ve bunları hesap kesim tarihinde ödemek üzere kaydettikleri hesap işlevi görmektedir.

İlgili İçerik: Arbitraj Nedir?

Cari Hesap Nasıl Açılır?

Cari hesap açmak için uygulamanız gereken adımlar aşağıdaki gibi listelenebilir:

• İlk olarak bir şirket kuruluş belgesine sahip olmanız gerekmektedir.
• Daha sonra bir ticaret siciline ihtiyacınız bulunmaktadır. Ticaret sicili bir şirketin ticari faaliyetleriyle ilgili bilgilerin kaydedildiği bir kayıt düzenidir.
• Bir banka hesabı açmanız gerekir. Banka hesabı şahsi olarak kullanılmayıp sadece şirketin ticari işlemlerinde kullanılacak olan nakitlerin tutulduğu bir hesap olmalıdır.
• Cari hesap açmak için bir bankaya giderek bir cari hesap açılış formu doldurmalısınız. Formda şirketin bilgileri ve ticari faaliyetleri ile ilgili detayları girmeniz gerekir.
• Formu doldurduktan sonra, formunuz banka yetkilileri tarafından incelenecek ve onaylandıktan sonra cari hesabınız açılacaktır.

Bu adımların uygulanış biçimi ve zorunlulukları ülkelere göre değişiklik gösterebilir. Önemli olan şirketinizin ticari faaliyetlerine ilişkin bilgilerini doğru bir şekilde vermeniz ve gerekli belgeleri eksiksiz bir şekilde sunmanızdır.

Cari Hesap Belgeleri Nelerdir?

Cari hesap belgeleri 4 ana unsurdan oluşur:

• Fatura: Satıcı firmanın alıcı firmaya kestiği ve yapılan işleri gösteren belgedir. İki farklı fatura çeşidi vardır; açık ve kapalı fatura. Açık fatura vadeli ödeme, kapalı fatura ise peşin ödeme yöntemlerinde kullanılır.
• Makbuz: Borç işlemlerinin sonunda verilen ve işlemlerin sona erdiğini gösteren belgedir.
• Çek: Bankaya hitaben yazılmış evraklardır. Çek, senetten daha yaygın kullanılmaktadır.
• Dekont: Hesaplar arasında yapılan işlemler sonrası kesilen ve işlem detaylarını gösteren belgelerdir. 

Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Cari hesap takibi yapılırken birden fazla yöntem bulunmaktadır. Uzun yıllar boyunca tercih edilen cari hesap defteri, üç bölüme ayrılmıştır. Alınacak olan ödemeler, borçlar ve vergiler gibi başlıklar yer alır. Cari hesap defteri tutmak manuel bir işlem olduğu için oldukça zor ve yavaş ilerlemektedir. 

Bu yönteme alternatif olarak teknolojiden yararlanılarak oluşturulan cari hesap programları veya Excel gibi tablolama programları. Bu iki yöntemi kullanan işletmeler, cari hesap takibini hızlı bir şekilde gerçekleştirirler. 

Cari Hesap Defterleri

En eski yöntemlerden biridir. Cari hesap defterleri özen gösterildiğinde işletmenin ihtiyaçlarını karşılayabilir fakat raporlama, analiz gibi özelden genele sonuçlar oluşturmak için başarısız bir yöntemdir. 

Excel Gibi Tablolama Programları

Tablolama programları verileri işler ve analiz eder. Raporlama ihtiyaçlarına kolay cevap verebilecek bir yöntemdir.

Cari Hesap Takip Yazılımları

Bu yazılımlar her ölçekten oluşumun ihtiyaçlarına yönelik olarak cari hesap takibi yapabilmek için tasarlanmıştır. Günümüzde kullanılan yazılımlar analiz ve rapor işlemlerini kısa sürede kesinlik oranı yüksek bir şekilde gerçekleştirilebilir. Cari hesap takip yöntemleri arasında en verimli ve kullanışlı olandır.

Cari Hesap Defteri İle Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Cari hesap bir şirketin ticari işlemlerine ilişkin borç ve alacaklarının tutulduğu bir hesaptır ve bu hesabın takibi bir şirketin nakit akışını yönetmek ve ticari işlemlerinin etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamak için yapılır. Cari hesap takibi için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

• Cari hesap defteri tutmalısınız. Bu defter, bir şirketin ticari işlemlerine ilişkin borç ve alacaklarının tutulduğu bir kayıt düzenidir.
• Cari hesap defterini sürekli güncellemelisiniz. Her ticari işlem için borç ve alacaklarınızı doğru ve eksiksiz bir şekilde kaydetmelisiniz.
• Cari hesap defterini düzenli olarak incelemelisiniz. Bu sayede, şirketinizin ticari işlemlerine ilişkin borç ve alacaklarınızın ne kadar olduğunu ve nakit akışınızın ne durumda olduğunu görebilir, doğru bir analiz yapabilirsiniz.
• Cari hesap takip programlarını kullanmalısınız. Bu programlar ticari işlemlerinizi otomatik olarak kaydetmenizi ve takip etmenizi sağlar.
• Cari hesap bilançosunu oluşturmalısınız. Bu bilanço bir şirketin ticari işlemlerine ilişkin borç ve alacaklarının toplamını gösterir ve şirketin nakit akışı hakkında bilgi verir.

Bu adımları izleyerek cari hesabınızı düzenli olarak takip edebilir ve şirketinizin ticari işlemlerinin etkin bir şekilde yönetilmesini sağlayabilirsiniz.

İlgili İçerik: E-Haciz Nedir?

Cari Hesap Takibini Kim Yönetir?

Cari hesap takibini işletme bünyesinde çalışan ve bu takibi yapmak için görevlendirilmiş olan herhangi bir personel kolaylıkla yapabilir. Günümüzün modern muhasebe araçları sayesinde cari hesap takibi yapmak oldukça kolaylaşmıştır. Muhasebecilerin cari hesap takibi yapması pek mümkün olmayabilir. Çünkü şirketinizin resmi muhasebecisi, esas olarak devlete karşı yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumludur ve eline ulaşan belgeler geçmişe yönelik olduğu için şirketin güncel durumuna dair bilgi veremeyebilir.

Cari Hesap Yönetimi Neden Önemlidir?

Cari hesap yönetimi, bir şirketin ticari işlemlerinin etkin bir şekilde yönetilmesi için önemlidir. Bu sayede şirketin nakit akışı yönetilebilir, ticari işlemler düzenli olarak takip edilebilir ve finansal raporlar doğru bir şekilde oluşturulabilir. Bu raporlar herhangi bir problem oluşmaması için önlemler almanıza yardımcı olabilir.

Cari Hesap Örneği

Aşağıda, bir cari hesap örneği verilmiştir:

Bir işletmenin muhasebe departmanı tarafından cari hesap defterine 1 Ocak’tan 25 Ocak‘a kadar olan dönemde yapılan ticari işlemler kaydedilmiştir. 

Bu örnekte, muhasebe departmanı tarafından 1 Ocak’ta 1000 TL, 5 Ocak’ta 2000 TL ve 15 Ocak’ta 3000 TL alınmıştır. Aynı zamanda, 10 Ocak’ta 1500 TL ve 20 Ocak’ta 2500 TL ödeme yapılmıştır. Bu sayede, Muhasebe Departmanı tarafından cari hesap takibi yapılmış ve şirketin ticari işlemlerine ilişkin borç ve alacaklarının tutuluşu gösterilmiştir.

İlgili İçerik: Küçük İşletmeler için Bütçe Stratejileri

Cari Hesap ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

“Cari Hesap Nedir?” sorusunun yanı sıra kullanıcılar bu konu hakkında birçok detayı merak etmektedir. Merak edilen bu konular aşağıdaki gibi listelenebilir.

Cari Dönem Nedir?

Cari kelime anlamı itibariyle, yürürlüke olan, içinde bulunulan anlamına gelmektedir. Cari dönem ise cari hesabın kapsadığı dönem anlamına gelmektedir. Cari dönem, işletmelerin takip ettikleri cari hesaplara göre değişiklik gösterebilmektedir. İşletmeler çeşitli tarih aralıklarında cari hesabı tutmaktadır. Bunlar; yıllık, aylık ve haftalık carilerdir. Takip edilen cari hesaplara göre cari dönemler oluşturulur. Cari dönem sayısı, cari hesap hacmine göre değişiklik göstermektedir.

Cari Hesap Sözleşmesi Nedir?

Ticari ilişkiler yürüten işletmeler arasında yapılan cari hesap sözleşmesi, işletmeler arası gerçekleşen ticari ilişkilerin resmiyet kazandığı bir sözleşmedir. Örneğin iki işletmenin alacak verecek işlemlerini ayır ayrı tahsil etmek yerine, her bir kalemin toptan bir cari hesap sözleşmesi altında toplandığı ve ödeme işlemlerinin tek bir cari döneminde tahsil edildiği sözleşmedir.

İlgili İçerik: Provizyon Ne Demek?

Birden Fazla Cari Hesap Açılabilir mi?

Evet, birden fazla cari hesap açmak mümkündür. Cari hesap bir işletme veya kişinin bir başka işletme veya kişiyle olan mal ve hizmet alışverişlerini kaydetmek için kullandığı bir tür finansal hesaptır. Cari hesap, bir işletmenin müşteri ve satıcılarıyla olan ticaret işlemlerini kaydetmek ve takip etmek için kullanılır. Ayrıca cari hesap bir işletmenin nakit akışını takip etmek ve kontrol etmek için de kullanılabilir.

Birden fazla cari hesap açmak, bir işletmenin çeşitli ticaret işlemlerini daha iyi takip etmesine yardımcı olabilir. Örneğin, bir işletme, müşteri ve satıcılarının her biri için ayrı cari hesaplar açabilir. Bu sayede işletme, müşteri ve satıcıları arasındaki ticaret işlemlerini daha iyi takip edebilir ve müşteri ve satıcılarının her biriyle olan ticaret işlemlerini daha iyi yönetebilir.

Ancak birden fazla cari hesap açmak, işletmenin muhasebe işlemlerini daha komplike hale getirebilir. Bu nedenle, işletmeler, cari hesap açma konusunda dikkatli olmalı ve gereksinimlerine göre doğru sayıda cari hesap açmalıdır.

Cari Hesap Borcu Ne Demek?

Cari hesap borcu ingilizcede “accounts payable” (AP) olarak adlandırılan bir finansal kavramı ifade eder. Bu terim bir işletmenin ödemesi gereken ticari borçlarını ifade eder. Örneğin, bir işletme bir tedarikçiden mal veya hizmet alır ve ödeme süresi geçtikten sonra ödeme yapmayı unutursa tedarikçi için bir cari hesap borcu oluşur. Cari hesap borcu bir işletmenin mali durumunu yansıtmak için kullanılan bir finansal göstergedir ve genellikle bir işletmenin bilançosunda yer alır.

İlgili İçerik: Ciro Nedir?

Cari Bakiye Nedir?

Cari bakiye ingilizcede “current balance” olarak adlandırılan bir finansal kavramı ifade eder. Cari bakiye bir işletmenin ticari işlemlerinde açık olan borçları ve alacaklarının toplamıdır. Örneğin, bir işletme bir tedarikçiden mal veya hizmet alır ve ödeme yapmazsa tedarikçi için bir cari borç oluşur. Eğer aynı işletme başka bir müşteriye satış yapar ve ödeme almazsa müşteri için bir cari alacak oluşur. Cari bakiye bir işletmenin ticari işlemlerinde açık olan borçları ve alacaklarının toplamıdır ve bu da aynı cari hesap borcu gibi genellikle bir işletmenin bilançosunda yer alır.

Cari Kod Nedir?

Cari kod bir işletmenin müşterilerine verdiği bir kimlik numarasını ifade eder. Bu numara bir işletmenin müşteri kayıtlarını düzenlemek ve izlemek için kullanılır. Örneğin, bir işletme müşterilerine özel fiyatlar veya indirimler vermek isteyebilir ve bu durumda müşterilerin cari kodlarını kullanarak bu indirimleri uygulayabilir. Ayrıca cari kodlar, bir işletmenin müşterileri ile yaptığı ticari işlemleri izlemek ve muhasebeleştirmek için de kullanılabilir.

Cari Hesap Defteri Nedir?

Cari hesap defteri bir işletmenin müşterilerine ait tüm ticari işlemlerin kaydının tutulduğu bir defterdir. Cari hesap defteri, bir işletmenin müşterileri ile yaptığı ticari işlemlerini izlemek, muhasebeleştirmek ve ödeme durumlarını takip etmek için kullanılır ve genellikle müşterilerin isimleri, cari kodları ve açık olan borçları gibi bilgileri içerir. 

İlgili İçerik: Dijital Cüzdan Nedir?

Cari Oran Nedir?

Cari oran bir işletmenin kısa vadeli borçlarını karşılamak için mevcut olan likit varlıklarının miktarını ölçen bir finansal göstergedir. Cari oran bir işletmenin likit varlıklarının kısa vadeli borçlarını karşılamak için yeterli olup olmadığını ölçmek için kullanılır. Likit varlıklar bir işletmenin nakit, ticari alacaklar ve stoklar gibi çabucak nakde çevrilebilen varlıklardır. Kısa vadeli borçlar ise bir işletmenin bir yıl içinde ödemesi gereken borçlardır.

Cari oranını hesaplamak için bir işletmenin likit varlıklarının miktarını kısa vadeli borçlarının miktarına bölebilirsiniz.

Cari Oran Hesaplama Aracı

Cari Oran Nasıl Hesaplanır?

Cari oranını hesaplamak için bir işletmenin likit varlıklarının miktarı kısa vadeli borçların miktarına bölünür. Örneğin, bir işletmenin likit varlıkları 100.000 TL iken kısa vadeli borçları 50.000 TL ise cari oranı 2 olacaktır. (100.000 / 50.000 = 2) Bu bir işletmenin likit varlıklarının kısa vadeli borçlarını iki katı kadar olduğu anlamına gelir.

Cari oranını hesaplamak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

• Bir işletmenin likit varlıklarını toplamını hesaplamalısınız. (Likit varlıklar, bir işletmenin nakit, ticari alacaklar ve stoklar gibi çabucak nakde çevrilebilen varlıklardır.)
• Bir işletmenin kısa vadeli borçlarının toplamını bulmalısınız. (Kısa vadeli borçlar, bir işletmenin bir yıl içinde ödemesi gereken borçlardır.)
• Bir işletmenin likit varlıklarının toplamını, kısa vadeli borçların toplamına bölmelisiniz. Örneğin, bir işletmenin likit varlıkları 100.000 TL iken kısa vadeli borçları 50.000 TL ise cari oranı 2 olacaktır. (100.000 / 50.000 = 2)

Cari oranının 1’den büyük olması bir işletmenin likit varlıklarının kısa vadeli borçlarını karşılamaya yeterli olduğu anlamına gelir. Ancak, cari oranının 1’den düşük olması bir işletmenin likit varlıklarının kısa vadeli borçlarını karşılamaya yetersiz olduğu anlamına gelebilir.

İlgili İçerik:

• Bilanço Nedir?
• Konkordato Nedir?
• Açık ve Kapalı Fatura Nedir? Farkları Nelerdir?
• ROAS ve ROI Nedir? Nasıl Hesaplanır?