SKU (Stok Kodu) Nedir? Ne İşe Yarar?

Stokların karışması, ürünlerin yanlış gönderilmesi ve sayım hataları, işletmeler için zaman ve maliyet kaybı yaratır. Bu sorunlar büyüdükçe operasyonel kontrol zayıflar ve müşteri memnuniyeti olumsuz etkilenir. Özellikle ürün çeşidinin arttığı e-ticaret süreçlerinde bu karmaşa daha görünür hale gelir. SKU, ürünleri sistemli şekilde tanımlayarak stok takibini düzenleyen temel bir yapı sunar.

Bu içeriğimizde, SKU’nun işletmeler için neden kritik bir rol üstlendiğini ve stok yönetimine nasıl katkı sağladığını ele alacağız. Keyifli okumalar dileriz!

SKU (Stok Kodu) Nedir?

SKU (Stok Kodu), bir ürünü diğerlerinden ayırt etmek için kullanılan benzersiz tanımlama kodudur. Bu kod, ürünün modeli, rengi, bedeni veya varyantı gibi ayırt edici özelliklerini sistemli şekilde ifade eder. SKU’lar, stok takibinin doğru yapılmasını sağlar ve ürün hareketlerinin kolayca izlenmesine yardımcı olur. Özellikle çok sayıda ürünle çalışan işletmeler için SKU, operasyonel düzenin temel unsurlarından biri olarak kabul edilir.

SKU Ne İşe Yarar?

SKU, ürünlerin düzenli ve kontrol edilebilir şekilde yönetilmesini sağlar. Perakende satış süreçlerinde her ürünün hızlı tanımlanmasına yardımcı olur ve kasa, depo ile satış kanalları arasındaki uyumu güçlendirir. Bu yapı, yanlış ürün gönderimi ve fiyat hatası riskini azaltır. Envanter yönetimi açısından SKU kullanımı, ürün giriş ve çıkışlarının doğru izlenmesini mümkün kılar. Hangi ürünün ne kadar stokta olduğu net biçimde görülebilir. Bu sayede fazla stok veya ürün eksikliği gibi sorunlar önceden tespit edilir. Stok kontrolü süreçlerinde ise SKU’lar, sayım ve raporlama işlemlerini kolaylaştırır. Depo ve satış verileri düzenli şekilde analiz edilebilir.

Sonuç olarak SKU, operasyonel verimliliği artıran ve karar alma süreçlerini destekleyen temel bir araçtır.

SKU Nasıl Oluşturulur?

SKU belirlenirken ürünleri ayırt eden temel özellikler esas alınır ve bu özellikler belirli bir düzen içinde koda yansıtılır. Amaç, kodu gören kişinin ürünü hızlıca tanıyabilmesidir. Örneğin bir giyim ürününde ürün türü, model, renk ve beden bilgileri kullanılabilir.
Örnek:

• Ürün: Erkek tişört
• Model: Basic
• Renk: Siyah
• Beden: M
• SKU: TS-BSC-SY-M

Bu yapı sayesinde ürün, hem depo hem satış sistemlerinde kolayca tanımlanır.

SKU (Stok Kodu) Oluşturulurken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Stok kodu oluşturulurken kodların anlamlı ve tutarlı olması gerekir. Aynı ürün grubunda benzer bir şablon kullanılmalıdır. Kodlar çok uzun olmamalı ve karışıklığa yol açmamalıdır.
Örnek:
Bir ayakkabı markasında tüm SKU’lar şu mantıkla oluşturulabilir:

• Ürün türü: AY (Ayakkabı)
• Model: SNK (Sneaker)
• Renk: WH (Beyaz)
• Numara: 42
• SKU: AY-SNK-WH-42

Bu yaklaşım, envanter yönetimi ve stok kontrolü süreçlerini sadeleştirir. Ürün sayısı artsa bile sistem düzenini korur ve perakende satış operasyonlarında hız kazandırır.

SKU (Stok Kodu) Örneği

Ev eşyaları sattığınızı varsaymıştık. Bu aşamada dikkat etmeniz gereken unsurlar, “marka, model, beden ve renk” olarak ifade edilebilir. Her ürün için bir kısaltma oluşturmanız mümkündür.

• Marka için, ABC,  XYZ
• Modeli için, 01, 02, 11, 88
• Renk için Siy, Bey, Kır

Oluşturulan kısaltmalara örnek oluşturalım;

• Siyah, ABC marka, 11 model süpürge için = ABC11-SP-SAR
• Beyaz XYZ marka, 88 model sandalye için = XYZ88-SL-BEY

Yukarıda ifade etmiş olduğumuz oldukça temel ve basit örnekler ile işletmeniz için bir sistem geliştirebilirsiniz.

SKU (Stok Kodu) ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

SKU Nerede Yazar?

SKU, ürünün satış ve stok takibinin yapıldığı tüm sistemlerde yer alır. Fiziksel perakende satışta ürün etiketleri ve barkod etiketleri üzerinde bulunur. E-ticaret tarafında ise ürün yönetim panelinde, ürün detay sayfalarında ve sipariş raporlarında görüntülenir. Ayrıca depo yönetim sistemleri, fatura ve irsaliye kayıtlarında da SKU bilgisi kullanılır. Bu sayede ürün, tüm kanallarda aynı kodla takip edilebilir.

Stok Kodunun Stok Yönetimi için Önemi Nedir?

Stok kodu, stok yönetiminin temel yapı taşlarından biridir. Ürün giriş ve çıkışlarının doğru şekilde kaydedilmesini sağlar. Stok seviyeleri anlık olarak izlenebilir ve hangi ürünün ne kadar kaldığı net biçimde görülür. Bu yapı, fazla stok tutma veya stokta ürün kalmaması gibi riskleri azaltır. Stok kodu sayesinde sayım, raporlama ve planlama süreçleri daha kontrollü yürütülür.

Stok Kodunun Tedarik Zinciri için Önemi Nedir?

Tedarik zinciri boyunca ürünlerin doğru tanımlanması büyük önem taşır. Stok kodu, tedarikçi, depo, taşıyıcı ve satış noktaları arasında ortak bir dil oluşturur. Sipariş süreçleri hızlanır ve yanlış ürün sevkiyatı riski azalır. Özellikle çok lokasyonlu depolama ve dağıtım yapılarında stok kodu, operasyonel uyumu destekler. Bu sayede tedarik zinciri daha öngörülebilir ve verimli hale gelir.

SKU ile GTİP Arasındaki Fark Nedir?

SKU ve GTİP farklı amaçlara hizmet eden iki ayrı koddur. SKU, işletme içi stok ve satış yönetimi için oluşturulan özel bir koddur. Firma tarafından belirlenir ve ürün varyantlarını ayırt etmeye odaklanır. GTİP ise gümrük işlemlerinde kullanılan resmi bir koddur ve ürünlerin vergi, gümrük ve mevzuat kapsamını belirler. Özetle SKU ticari ve operasyonel süreçlerde kullanılırken, GTİP yasal ve gümrük işlemleri için zorunlu bir tanımlamadır.