Barkod Oluşturma Rehberi: Adım Adım Anlatım (2025)

İşletme süreçlerini daha hızlı hale getirmek ve detaylı kontroller sağlamak için barkod sistemleri kullanmanız önerilmektedir. Günümüzde e-ticaret işletmeleri dahil, birçok işletmenin kullandığı barkod sistemleri hakkında en çok sorulan sorulara bulacağınız cevaplar ile barkod ile ilgili tüm detaylara sahip olabileceksiniz. O halde “Barkod Nedir?” gelin beraber öğrenelim.

Barkod Nedir?

Barkod, bir mal üzerine basılmış, sayılar ve değişen genişliklerde paralel çizgilerden oluşan bir desen biçiminde olan ve makine tarafından okunabilen bir koddur.

Dolayısıyla barkod, var olan bilgiyi bir makinenin okuyabileceği görsel bir düzende kodlamanın bir yoludur. Siyah ve beyaz çubukların kombinasyonu, belirli barkod için ayarlanmış bir algoritmayı izleyen farklı metin karakterlerini temsil eder.

Barkod, bir ürün hakkında; ürünün fiyatı ve ağırlığı, üretim ve son kullanma tarihi, üreticinin adı vb. gibi önemli bilgileri içerir.

Barkod Çeşitleri Nelerdir?

Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan iki tür barkod vardır.

• 1 boyutlu veya 1D
• 2 boyutlu veya 2D (QR kodu olarak da bilinir.)

1D Barkod

1D barkodlar; bir ürünün türü, boyutu ve rengi gibi bilgileri depolayabilen bir dizi siyah beyaz çizgiden oluşur. 1D barkodları, ürünlerin ambalajları üstünde yer alır. 

Tek Boyutlu Barkod Çeşitleri:

• UPC
• EAN
• ITF
• CODABAR
• MSI PLESSEY
• GS1 DATABAR
• CODE 39
• CODE 93
• CODE 128

2D Barkod

2D barkodlar, 1D barkodlara nazaran daha karmaşıktır. Fiyat, envanter stoku ve hatta bir ürün fotoğrafı gibi herhangi bir metinden daha fazla bilgi içerebilirler. 2D barkodlara uyumlu çok sayıda barkod tarayıcı vardır.

İki Boyutlu Barkod Çeşitleri:

• QR CODE
• AZTEC
• DATAMATRIX CODE
• PDF417

Barkod Nasıl Oluşturulur?

“Barkod Nedir?” başlığı kadar “Barkod Nasıl Oluşturulur?” başlığı da işletmeler için önem arz etmektedir.

Ürün barkodu oluşturma işlemlerinden önce uygulamanız gereken ilk adım bir firma kodu almak olmalıdır. Daha sonra ise, barkod oluşturma programı aracılığıyla; ülke kodu, firma kodu ve ürün kodunun dahil olduğu barkodlar oluşturabilirsiniz. Bahsedilen barkod oluşturma programı için yazılım firmaları ile iletişime geçebilirsiniz. Ürün çeşitliliğinizin az olması durumunda ise, Word veya Excel gibi Office Programları üzerinde kendiniz de barkod oluşturabilirsiniz. Bu işlem oldukça kolay ve masrafsız olacaktır ancak, çoklu barkod oluşturma işlemlerinde ilgili programları kullanmanız size zaman kazandıracak ve çok daha pratik bir yöntem olacaktır.

Barkod Nasıl Çalışır?

Bildiğimiz gibi bir barkod, bir dizi paralel siyah çizgi ve beyaz boşluktan oluşan kare veya dikdörtgen bir görüntüdür. Bilgiler, her bir çizginin uzunluğu ile aralarındaki boşluklara kodlanır.

Bir tarama cihazı, gölgeli çizgilerden oluşan benzersiz çubuğu tarayarak barkodu “okumak” için bir lazer kullanır. Bir barkod tarayıcı, satırları soldan sağa okur. Bilgileri de ikili kodda (0 veya 1) oluşturur. Sonuçları ise bilgisayar ekranına yansıtır.

Barkod Numarası Almanın Size Sağlayacağı Avantajlar

Barkodlar, satış ve işlem sürecini hızlandırmak için geliştirilmiş olsa da birçok farklı avantajı da beraberinde getirirler.

İşlem Kolaylığı

Ürünlerin verilerini işlemek için bir barkod kullanmak, satış görevlisinin verileri manuel olarak girmesinden çok daha kolaydır ve doğru sonuçlar verir.

Gerçek Zamanlı Veri

Bilgilerin işlenme hızı nedeniyle, stok seviyeleri veya satışlarla ilgili veriler hemen kullanılabilir.

İlgili İçerik: Stok Yönetimi Nedir?

Eğitim Gereksinimlerinin Azalması

Barkod tarayıcının kullanım kolaylığı sayesinde, çalışanların detaylı eğitim süreçleri geçirmelerine gerek kalmaz.

Daha iyi envanter yönetimi için iyileştirilmiş ve gerçek zamanlı veriler aracılığıyla perakendeciler daha hızlı sayımlarından, daha doğru envanter devir tahminleri elde edebilir.

Düşük Uygulama Maliyeti

Barkod oluşturmak hızlı ve basittir. Ayrıca gelişmiş işlem hızının yanı sıra, envanter ve satış verilerinin doğruluğu sayesinde perakendeciler bu uygulamalardan maddi tasarruf sağlayabilir.

İlgili İçerik: Envanter Nedir?

Barkod Numarası Nereden Alınır?

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), barkod numaraları için yetkili resmi kurumdur. Bu nedenle barkod numarası almak için bu kuruluşa bağlı bir servise başvurmanız gerekir. Daha önce barkod uygulamaları için Ulusal Ürün Numaralandırma Merkezi (MMNM) kullanılıyordu. Fakat yaygın olarak kullanılan kurumun artık hizmet vermediğini belirtmekte fayda var. Bugün TOBB tarafından yetkilendirilen ve barkod sistemini yürüten kurum GS1 Türkiye‘dir. Kısaca barkod numarası, GS1 Türkiye adlı bir kuruluştan alınır.

İlgili İçerik: E-Ticaret Nasıl Yapılır?

Barkod Numarası Almak için Başvuru Nereye Yapılır?

“Barkod Nedir?” başlığında da bahsettiğimiz üzere; barkod numarası işletmeniz veya mağazanız için değil, her ürün çeşidi için ayrı olarak belirlenir. Yani e-ticaret ile uğraşıyor olsanız ve fiziksel bir mağazanız olmasa bile barkod sistemine geçmeniz gerekebilir. Ancak bu noktada ilgili numarayı alma sorumluluğu satıcıya değil üreticiye aittir. Üreticiden ürün tedarik ediyor ve satıyorsanız bu konu ile ilgilenmenize gerek kalmayabilir.

Barkod numarası oluşturma başvurusu yapabilmek için öncelikle ilgili kurumun web sitesine üye olmanız gerekmektedir. “Kayıt” sayfasından üye olduktan sonra “Üyelik Başvuru İşlemleri” ekranına ilerleyebilirsiniz. Bu ekranda ürün tip numaranıza ve alacağınız barkod numarası tipine göre uygun hizmete tıklayarak başvurunuzu yapabilirsiniz.

Barkod Numarası Almak için Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?

Birçok kayıt işleminde olduğu gibi barkod oluşturma uygulamalarında da sizden bazı belgeler talep edilmektedir. Bu belgeler, firmanızın ticari kimliğinin gösterilmesi amacına yöneliktir. Bu süreçte faaliyet belgesi, gelir tablosu ve barkod numarası ücretinin ödendiğini gösteren banka dekontuna ihtiyacınız vardır.

Faaliyet Belgesi (Oda Kayıt Belgesi)

Oda kayıt belgesi olarak da bilinen faaliyet belgesi, işletmenizin hangi alanda hizmet verdiğini gösteren bir belgedir. Her işletme yasal olarak bu belgeye sahip olmak zorundadır. Faaliyet belgesinin gerekli işlemler hakkında güncel tutulması da önemlidir. Bu nedenle belge, genellikle belirli tarihler arasında geçerli olacak şekilde üretilir.

Gelir Tablosu

Gelir tablosu, işletmenizin bütçe yönetimi sonucunda ulaştığı mali durumu gösterir. Belirli tarihler arasındaki durumu gösterse de genellikle yıllık olarak hazırlanır. İşletmenizin tüm gelirlerini, bu gelirleri elde etmek için yapılan harcamaları ve kar/zarar durumunu gösteren bir mali tablo olarak da tanımlanabilir.

Barkod Numarası İçin Ödenen Ücreti Gösteren Banka Dekontu

Başvurunuzu tamamlayabilmeniz için gerekli ücreti de ödemiş olmanız gerekmektedir. Ödemenizi fiziksel veya çevrimiçi kanallardan yapmanız mümkün. Her iki durumda da ödemenin dekontunu alıp ilgili kuruma göndermeniz gerekmektedir.

İlgili İçerik: 12 Adımda Kendi İşimi Kurmak