Dış ticaret süreçlerinde en sık karşılaşılan sorunlardan biri, ürünlerin doğru şekilde sınıflandırılamamasıdır. Bu durum, özellikle ithalat ve ihracat işlemlerinde vergi oranlarının, izinlerin ve mevzuata bağlı yükümlülüklerin yanlış belirlenmesine yol açarak ciddi mali ve hukuki sonuçlar doğurabilmektedir. GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) kodları, bu riskleri en aza indirmek için kullanılan standartlaştırılmış bir sınıflandırma sistemidir.
Bu içeriğimizde, GTİP kodunun ne anlama geldiğini, neden önemli olduğunu ve bir ürünün GTİP kodunun nasıl tespit edileceğini detaylı bir şekilde ele aldık. Keyifli okumalar dileriz!
🎧 Dilerseniz bu içeriğimizi podcast olarak da dinleyebilirsiniz:
GTİP Nedir?
GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu), uluslararası ticarete konu olan ürünlerin tür, nitelik ve kullanım amacına göre sınıflandırılmasını sağlayan, dış ticaret ve gümrük işlemlerinde kullanılan standart bir kodlama sistemidir.
GTİP Cetveli Nedir?
GTİP’de bahsedilen tarife cetvelinin esasını, tüm dünyada Armonize Sistem kavramı meydana getirmektedir. Tarife cetveli ise GTİP sistemi içerisinde yer alan 12 haneli kod sistemine verilen isimdir.
Cetveldeki:
İlk 4 Rakam Ürünün Pozisyon Numarasını,
İlk 6 Rakam Dünya Gümrük Örgütü’ne üye tüm ülkeler tarafından kullanılan Armonize Sistem Nomanklatür kodunu,
7-8 inci rakamlar Avrupa Birliği ülkeleri tarafından kullanılan Kombine Nomanklatür kodunu,
9-10 uncu rakamlar farklı vergi uygulamaları sebebiyle açılan pozisyonları gösteren kodları,
11-12 inci rakamlar ise Gümrük Tarife İstatistik (GTİP) kodlarını
oluşturmaktadır.
Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?
GTİP Kodu Nasıl Öğrenilir?
GTİP Kodunu öğrenebileceğiniz birçok site bulunmaktadır. Tek yapmanız gereken; Ürün Adı, GTİP Açıklaması ve GTİP Numarasını ilgili alanlara girmek olacaktır. Bu bilgileri siteye doğru bir şekilde eklediğinizde, GTİP Kodunuzu hızlı bir şekilde öğrenebilirsiniz.
GTİP Sorgulama Nasıl Yapılır?
GTİP Kodunu öğrenmek için aşağıda belirtilen web adreslerini kullanarak, GTİP sorgulama yapabilirsiniz.
Birbirinden farklı birçok kaynak mevcut olsa da TÜİK’in sitesinden bu konuda aradığınız bilgilere kolaylıkla ulaşabilirsiniz. GTİP Kodu almak için; Türkiye İstatistik Kurumu’nun web sitesine giriş yaparak aşağıda belirtilen adımları takip edebilirsiniz.
Kullandığınız malzemenin ne olduğunu web sitesinde “Tanımlarda Ara” kısmında aratarak, “Sınıflamalar” sekmesinde güncel olarak belirtilen GTİP 2022‘yi seçmelisiniz.
Daha sonra, “Ara” butonuna tıklayarak ürününüzü ve malzemenizi en doğru şekilde tanımlayan kelimeler için arama yapabilirsiniz.
Elde ettiğiniz sonuçlar arasından malzememizin tanımına en uygun kodu seçebilirsiniz.
Bulmuş olduğunuz ana kodun altında muhtemelen birçok tanımlama mevcut olacaktır. Bu nedenle, malzeme ve ürün özelliğine göre dikkatli bir eleme yapmak gerekir.
6 basamak sonrasında bulunan 2’li kodlar, ürünün daha fazla ayrıntılı bir şekilde tanımlanmasına olanak sağladığından, ürün için en uygun kodu belirleyebilirsiniz.
Ücretsiz E-Kitaplarımızı İncelediniz mi?
GTİP Numarasını Doğru Belirlemenin Önemi
Ürüne uygulanacak tüm gümrük vergileri ve dış ticaret politikası süreçleri, gümrük tarifesi üzerinden yürütüldüğü için doğru tarife tespiti son derece önemlidir.
Gümrük kanununa göre, firmalar GTİP Numarasının yanlış beyan edilmesinden kaynaklanan eksik vergi için ceza öder. Yanlış beyan edilmiş ve gümrük tarafından tespit edilen tarife; CE, TSE gibi denetimlere tabi olup bu denetimlerde uygunluk belgesi alınmadığı takdirde, ürüne el konulur. Gümrüklenmiş ve değer üzerinden ceza ödenir. GTİP Kodu ihracat için de son derece önem arz eder.
Firmalar ihracat/e-ihracat süreçleri için ilk adım olarak pazar araştırması yapıp, doğru GTİP numarasını bulmaktadır. Bu sebeple firmaların öncelikle ürününün tanıması ve o doğrultuda ilerlemesi gerekir.
Tüm bu pazar araştırmaları sonucunda ilgili hedef pazarlar belirlenerek, GTİP Kodu ile ürününüzün potansiyeli olmayan bir pazarda zaman ve para kaybı yaşamazsınız.
GTİP Kodunun Kullanım Alanları
GTİP Kodunun kullanım alanları için belirlenen örnekler aşağıda yer almaktadır:
Firmalar için gümrük vergilerinin belirlenmesi
Dış ticarete bağlı olarak gerçekleştirilen ürün kontrolleri
Nakliye işlemlerinde uygulanan vergiler ve istatistik kontrolleri
Uluslararası bir ticaret hacmine yönelik elde edilen istatistiklerin düzenli olarak tutulmasının sağlanması
Ticarete yönelik gerçekleştirilen toplantılar
Menşei’ye yönelik kuralların ve vergilerin belirlenmesi gibi alanlarda GTİP kullanılmaktadır.
GTİP aracılığıyla sorgulama yaparak, bir ürünün sistemde kayıtlı olduğu kod öğrenilebilir. Sorgulama yapabilmek için gereken şey ürünün adının doğru şekilde sisteme yazılması ve sorgulatılmasıdır.
Küresel ticaretin büyümesiyle birlikte, lojistik süreçlerde verimlilik ve maliyet optimizasyonu her zamankinden daha büyük önem kazanmıştır. Ancak geleneksel taşımacılık yöntemleri, özellikle uzun mesafeli ve çok aşamalı sevkiyatlarda zaman kaybı, yüksek maliyet ve çevresel etkiler gibi ciddi sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Bu durum ise firmaları daha sürdürülebilir ve entegre lojistik çözümleri arayışına itmektedir. İşte bu noktada, intermodal […]
Uluslararası ticarette fiyat rekabeti, ülkeler arasındaki ekonomik ilişkileri doğrudan etkileyen bir unsur hâline gelmiştir. Özellikle bir malın iç piyasadaki fiyatının altında, yurt dışına satılması anlamına gelen damping uygulamaları, adil rekabeti bozarak yerli üreticileri ciddi şekilde tehdit etmektedir. Bu durum, istihdam kaybı, üretimde azalma ve uzun vadede ekonomik bağımlılık gibi sorunlara yol açabilmektedir. Söz konusu riskleri […]
Küresel ticaretin dijitalleşmesiyle birlikte e-ticaret sektöründe lojistik süreçlerin etkin yönetimi, rekabet avantajı elde etmenin temel unsurlarından biri hâline gelmiştir. Ancak, artan sipariş hacmi ve çeşitliliği karşısında, ürünlerin güvenli, hızlı ve maliyet etkin şekilde taşınması giderek daha karmaşık bir hâl almaktadır. Bu noktada, konteyner taşımacılığı; standartlaşmış yapısı, esnek kullanım alanları ve uluslararası taşımacılıkta sağladığı kolaylık sayesinde […]
Küresel ticaret dinamiklerinin hızla değiştiği günümüzde, işletmelerin yeni pazarlara erişim sağlaması artık yalnızca lojistik kapasiteyle sınırlı değildir. Yüksek gümrük vergileri, karmaşık dış ticaret prosedürleri ve ithalat kısıtlamaları, dijitalleşen ticaret ortamında dahi büyümeyi yavaşlatan önemli engeller arasında yer almaktadır. Serbest ticaret anlaşmaları, tam da bu noktada devreye girerek e-ticaret yapan işletmelere daha düşük maliyetle, daha hızlı […]
İhracat, işletmeler için küresel pazarlara açılmanın ve rekabet gücünü artırmanın önemli bir yoludur. Ancak, bazı durumlarda firmalar, ticari kazanç elde etmeksizin yurt dışına ürün göndermek zorunda kalabilmektedir. Hediye, numune, tanıtım amaçlı gönderimler veya garanti kapsamında yapılan sevkiyatlar, bu durumlara örnek olarak gösterilebilir. Bu tür işlemler, gümrük ve vergi mevzuatı açısından özel düzenlemelere tabi olup, ihracatçıların […]
