e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) Nedir?

Dijital dönüşüm, tüm alanlarda olduğu gibi iş süreçlerinde de son hızda devam ediyor. Özellikle resmi süreçlerde sıklıkla kullanılan evrakların yerini dijital ortamda saklanan dökümanlar alıyor. Dijital dönüşümden etkilenen sektörler arasında ticaret de büyük bir önem arz ediyor. Ülkemizde e-Devlet, Gelir İdaresi Başkanlığı (GiB) Portal gibi dijital hizmetlerin arasında e-SMM de sıklıkla kullanılıyor. Serbest meslek erbaplarının faturalama işlemlerinde kullanabileceği, dijital bir çözüm olan “e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) Nedir?”

Gelin tüm detaylarıyla inceleyelim.

e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) Nedir?

e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM), Serbest Meslek Makbuzu’nun Gelir İdaresi Başkanlığı’nın belirlemiş olduğu standartlara uygun olarak, serbest meslek sahipleri tarafından dijital ortamda düzenlenen bir makbuzdur. Bu makbuzlar, serbest meslek erbaplarının müşterilerine sunmuş olduğu hizmetlerin fiyatını belirlemek için kullanılır.

Serbest meslek erbapları sunduğu hizmet veya ürünlerin, yönetiminden ve muhasebesinden kendileri sorumludur. Serbest mesleklere örnek olarak; avukatlar, diş hekimleri, veterinerler, mimarlar, danışmanlar gibi meslek grupları örnek verilebilir.

01.06.2020 itibariyle Serbest Meslek Makbuzlarının elektronik ortamda düzenlenmesi, mükellefler açısından zorunlu hale gelmiştir. Bu tarihten sonra serbest meslek erbapları makbuzlarını Gelir İdaresi Başkanlığı‘nın portalı üzerinden düzenleyebilecektir.

Kimler Serbest Meslek Mensubudur?

“e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) Nedir?” başlığında, herhangi bir işletmeye bağlı olmadan “Serbest Meslek Faaliyetlerini” sürdüren kişilere, serbest meslek mensubu dendiğinden bahsetmiştik.

O halde serbest meslek mensuplarını aşağıdaki gibi listeleyebiliriz:

• Doktorlar
• Avukatlar
• Diş Hekimleri
• Menajerler
• Sanatçılar
• Senaristler
• Mali Müşavirler
• Yazarlar
• Danışmanlar
• Mimarlar
• Sağlık Memurları
• Mühendisler
• Serbest Öğretmenler

e-SMM ile Kağıt Makbuz Arasındaki Farklar Nelerdir?

e-Serbest Meslek Makbuzu, matbu serbest meslek makbuzunun dijital ortamda düzenlenmiş versiyonudur. Hukuksal yönden e-SMM ile kağıt makbuz aynı özelliklere sahip olsalar da bazı noktalarda ayrışırlar.

• e-SMM, dijital ortamda düzenlenirken kağıt makbuzlar fiziksel olarak düzenlenir.
• Elektronik ortamda hazırlanan makbuz, vergi dairesine otomatik olarak gönderilir ve onaylanır. Kağıt makbuzlar, vergi dairesine elden teslim edilir veya posta ile gönderilir.
• e-SMM ile vergi hesaplaması otomatik olarak gerçekleşir. Kağıt makbuzlarda ise vergi hesaplaması manuel olarak yapılır.
• e-SMM dijital bir sistem olduğu için, internet üzerinde saklanır ve arşivlenir. Kağıt makbuzlar fiziksel koşullarda saklanır ve depolanır.
• Aradığınız herhangi bir elektronik serbest meslek makbuzuna, internet üzerinden aranabilir ve erişilebilirken kağıt makbuzlar fiziksel olarak aranmalı ve erişilmelidir.

İlgili İçerik: İrsaliye Nedir?

e-SMM’nin Özellikleri Nelerdir?

Daha önceki yıllarda fiziksel olarak gerçekleştirilen işlemin elektronik hali olan e-SMM, özellikle de doğaya zarar veren kağıt israfının önüne geçiyor. Ayrıca işletmelerin bazı giderlerden tasarruf etmesini sağlıyor. Diğer e-SMM özelliklerini aşağıdaki gibi listelememiz mümkündür:

• Serbest meslek erbabı tarafından mesleki faaliyetlerine ilişkin olarak 213 sayılı VUK hükümlerine göre düzenlenir.
• e-SMM, elektronik ortamda düzenlenir ve vergi dairesi tarafından onaylanır. Bu sayede vergi tutarları otomatik olarak hesaplanır.
• Elektronik Serbest Meslek Makbuzu, kağıt makbuz ile aynı hukuki geçerliliğe sahiptir.
• Gelir İdaresi Başkanlığı’na raporlanır.
• Dijital bir sistem olduğu için internet üzerinden erişilebilir ve aranabilir. Bu sayede evraklarınıza dilediğiniz zaman erişebilirsiniz. 
• Evraklar vergi dairesi tarafından sistemde onaylandığı için sahte işlem yapılma olasılığı daha azdır. 
• e-SMM, internet üzerinde saklanır ve arşivlenir.
• e-SMM, istenildiği zaman yazdırılabilir.

e-SMM’nin Avantajları Nelerdir?

• Elektronik kanallar aracılığıyla hazırlayacağınız e-SMM ile hem kâğıt israfını hem de işletme giderlerinin önüne geçebilirsiniz.
• e-Serbest Meslek Makbuzu ile arşivleme, baskı, depolama ve gönderme gibi maliyetleri ortadan kaldırırsınız.
• e-SMM belgelerinizi 10 yıla kadar sistemde saklayabilir, e-Arşiv özelliği sayesinde yaşanabilecek veri kayıpları minimuma inecektir.
• e-SMM kullanımı, makbuz oluşturacak olan kişilere kolaylık ve hızlı işlem yapma potansiyeli sağlar.
• e-Serbest Meslek Makbuzu, SMS veya e-mail olarak düzenlenebilir ve ilgili alıcılara gönderilebilir. 
• Makbuzu teslim alan alıcı, işlemlerini online olarak gerçekleştirebilir.
• Elektronik ortamda oluşturulan Serbest Meslek Makbuzları, doğayı korumak adına da son derece avantajlıdır.

İlgili İçerik: E-Fatura Nedir?

e-SMM’de Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?

“e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) Nedir?” sorusu kadar merak edilen bir diğer soru ise e-SMM’de bulunması gereken bilgilerin neler olduğudur.

• İşletme/Şahıs Adı ve Vergi Numarası: İşletmenin/Şahısın adı ve vergi numarası e-SMM’de yer alır.
• Müşteri Adı ve Vergi Numarası: Müşterinin adı ve vergi numarası e-SMM’de yer alır.
• Hizmetin/Ürünün Adı ve Fiyatı: e-SMM’de hizmetin/ürünün adı ve fiyatı yer alır.
• Ücretin Ödenme Tarihi: e-SMM’de hizmetin ücretinin ödenme tarihi yer alır.
• Ödeme Şekli: e-SMM’de hizmetin/ürünün ödeme şekli yer alır.
• İmza: e-SMM’de İşletme/Şahıs imzası yer alır.

İlgili İçerik: E-İmza Nedir?

e-SMM Kullanmak Kimler İçin Zorunludur?

e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) kullanmak, serbest meslek sahipleri için zorunludur. serbest meslek sahipleri, e-SMM ile müşterilerine sunmuş oldukları hizmetlerin ücretini belirlemek zorundadırlar. Bu hizmetler arasında; muhasebe, mali danışmanlık, avukatlık, doktorluk, mühendislik, mimarlık, tasarım, yazarlık, sanatçılık gibi meslekler yer almaktadır. Bu meslek sahipleri, vergi dairesine e-SMM ile bildirmek zorundadırlar.

İlgili İçerik: İnteraktif Vergi Dairesi Nedir?

İlgili İçerik: İnternet Vergi Dairesi Nedir?

e-SMM Sistemine Nasıl Geçiş Yapılır?

Vergi Dairesine Başvuru Yapın

Serbest meslek sahipleri, vergi dairesine başvuruda bulunmalıdırlar. Başvuru için gerekli belgeler arasında; 

• T.C. kimlik numarası, 
• Vergi numarası, 
• Adres ve iletişim bilgileri gibi bilgiler yer almaktadır.

E-Devlet Sistemi Üzerinden Kayıt Olun

Vergi dairesinden alınan onay sonrası, e-Devlet sistemi üzerinden kayıt yapılması gerekmektedir.

e-SMM Yazılımını Edinin

Vergi dairesinden alınan onay sonrası, e-SMM yazılımını edinmek gerekmektedir. Böylelikle geçiş süreciniz tamamlanacaktır.

e-SMM Başvurusu Nereye Yapılır?

e-SMM sistemine geçiş yapmak için özel entegrasyon sistemlerini, e-Devlet sistemini veya (GİB) Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sunmuş olduğu GİB portal sistemi üzerinden e-SMM başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.

Bu içeriğimizde sizler için “e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) Nedir?” ile ilgili soruları yanıtlandırdık. Diğer yazılarımıza da göz atarak e-ticaretten girişimciliğe pek çok konu hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Bir sonraki içeriğimizde görüşmek üzere.

İlginizi Çekebilecek İçerikler:

• Tahsilat Makbuzu Nedir?
• E-Belge Nedir?
• Mali Mühür Nedir?