CFR (Cost and Freight) Teslim Şekli: İhracatçılar için Temel Bilgiler

Global ticarette başarılı olmanın adımlarından biri, doğru lojistik ve teslimat stratejilerini benimsemede yatmaktadır. CFR (Cost and Freight) teslim şekli, işletmelere maliyet kontrolü ve risk yönetimi konusunda güvenilir bir temel sunmaktadır. Bu teslim şekli, mal taşımacılığında şeffaflık ve güvenilirlik sağlayarak, ticaret süreçlerini daha verimli hale getirmektedir. İşletmelerin, CFR’yi kullanarak taşıma maliyetlerini optimize etmeleri ve olası riskleri minimize etmeleri, sürdürülebilir büyümeleri açısından kilit bir role sahiptir.

Bu içeriğimizde, CFR teslim şeklinin tanımına, işleyiş sürecine, işletmelere sağladığı avantajlara, CFR’nin taşıma maliyetleri üzerindeki etkilerine, süreç boyunca gereken belgelere, diğer teslim şekilleriyle karşılaştırmalarına yer vereceğiz. Keyifli okumalar dileriz!

CFR (Cost and Freight) Teslim Şekli Nedir?

“Maliyet ve navlun” anlamına gelen CFR, satıcının malı belirlenen varış limanına kadar taşıma maliyetlerini üstlendiği, ancak malın gemiye yüklendiği noktada riskin alıcıya geçtiği bir teslim şeklidir. Deniz taşımacılığında tercih edilen CFR, satıcı ile alıcı arasında taşıma masrafları ve risklerin nasıl paylaşılacağını belirlemektedir. Incoterms kurallarına dayanan CFR, deniz yolu taşımacılığında standart bir teslim şekli hâline gelmiştir.

CFR Teslim Şeklinin Önemi

CFR teslim şekli, uluslararası ticaret süreçlerinde tarafların sorumluluklarını net bir şekilde belirlemesi nedeniyle büyük öneme sahiptir. Satıcının taşıma masraflarını karşılaması, alıcı açısından daha planlı bir maliyet yönetimi sağlamaktadır. Ayrıca, risklerin gemiye yükleme anında alıcıya geçmesi, sigorta yaptırmayı zorunlu kılmaktadır. Bu durum, tarafların dikkatli planlama yapmasını gerektirmektedir. Deniz yoluyla yapılan ticarette yaygın olan CFR, özellikle taşıma süreçlerinde belirli bir düzen ve açıklık sağladığı için tercih edilmektedir. Böylece, ticaret işlemleri daha sorunsuz bir şekilde ilerletilirken, taraflar arası anlaşmazlık riski de azaltılmaktadır.

CFR Teslim Şeklinin Avantajları

CFR teslim şekli, satıcı açısından taşıma sürecinin büyük bir kısmını kontrol etme avantajı sağlamaktadır. Satıcının taşıma masraflarını üstlenmesi, alıcı için maliyet öngörüsünü kolaylaştırmaktadır. Alıcının yalnızca varış limanındaki işlemlerden sorumlu olması, ticaret süreçlerini basitleştirmektedir. Ayrıca, taraflar arasında net bir iş bölümü olması sayesinde taşıma işlemleri daha sistematik bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.

CFR Teslim Şekli Dezavantajları

CFR teslim şeklinde, risklerin gemiye yükleme anında alıcıya geçmesi, alıcı açısından dezavantaj oluşturabilir. Satıcının taşıma sigortası yapma zorunluluğu bulunmadığından, sigorta maliyetleri ve düzenlemeleri alıcıya aittir. Ayrıca alıcı, malların taşınması sırasında oluşabilecek hasar veya kayıplardan sorumlu tutulmaktadır. Satıcının taşıma masraflarını üstlenmesine rağmen boşaltma limanındaki maliyetler, çoğu durumda alıcıya aittir. Bu durum, alıcı için beklenmedik maliyetler yaratabilir.

CFR Teslim Şeklinin Temel Özellikleri

CFR teslim şekli, Incoterms 2020 kurallarına uygun olarak sadece deniz yolu taşımacılığında kullanılmaktadır. Satıcı, malların gemiye yüklenmesi ve varış limanına kadar taşınması sürecinden sorumlu olmaktadır. Sigorta yaptırma yükümlülüğü ise alıcıya aittir. Riskler, malların gemiye yüklenmesi ile birlikte alıcıya geçmektedir. Satıcı, ihracat gümrük işlemlerini tamamlayarak navlun masraflarını karşılamaktadır. Alıcı ise ithalat süreci, gümrükleme ve son taşıma işlemlerini üstlenmektedir. Bu özellikler, taraflar arasında net bir iş bölümü sağlayıp ticaret işlemlerini standartlaştırmaktadır.

CFR Teslim Şeklinde İşleyiş Süreci

CFR teslim şeklinde satıcı, malları hazırlayarak ihracat gümrük işlemlerini tamamlamaktadır. Ardından mallar, alıcının belirttiği limana varacak şekilde taşıma planı yapılarak gemiye yüklenmektedir. Riskler, gemiye yükleme anında alıcıya geçmektedir. Alıcı, yüklemenin ardından sigorta işlemlerini gerçekleştirmektedir. Gemi varış limanına ulaştığında ise liman masraflarını karşılamaktadır. Alıcı, ithalat gümrük işlemlerini tamamladıktan sonra malları teslim alıp son taşıma işlemlerini organize etmektedir. Bu süreçte, tarafların birbirlerine gerekli bilgileri zamanında iletmesi ticaretin sorunsuz ilerlemesini sağlamaktadır.

CFR Teslim Şeklinde Taşıma Maliyetleri Kime Aittir?

CFR teslim şeklinde taşıma maliyetleri satıcıya aittir. Satıcı, malları yükleme limanından alıcının belirttiği varış limanına kadar taşımaktan ve bu taşımanın navlun ücretlerini karşılamaktan sorumludur. Ancak taşıma sigortası, alıcı tarafından sağlanıp finanse edilmektedir. Varış limanındaki boşaltma, gümrükleme ve iç nakliye masrafları alıcının sorumluluğunda bulunmaktadır. Malların yükleme limanında gemiye teslim edilmesiyle satıcıyla alıcı arasında risk transferi gerçekleşmektedir.

CFR Teslim Şeklinde Fiyat Hesabı Nasıl Yapılır?

CFR fiyatı, satıcının karşılaması gereken tüm maliyetlerin üzerine eklenerek hesaplanmaktadır. Hesaplama şu şekilde yapılmaktadır:

CFR Bedeli = Ürün Maliyeti + Kâr Payı + Paketleme Masrafı + Fabrika Yükleme Masrafı + İç Nakliye Masrafı + Liman Masrafları + Gümrükleme Masrafları + Navlun Ücreti

Bu hesaplama sonucunda ortaya çıkan CFR fiyatı, alıcının varış limanına kadar olan toplam maliyetini ifade etmektedir.

CFR Teslim Şeklinde Satıcıya Düşen Sorumluluklar

Satıcı, CFR teslim şeklinde şu sorumlulukları üstlenmektedir:

• Malları sözleşmede belirtilen şekilde hazırlar.
• İhracat gümrük işlemlerini tamamlayarak gümrük beyannamesi, navlun ödemesi ve liman ücretleri gibi tarafına düşen çeşitli masrafları öder.
• İç nakliye işlemlerini organize ederek malları yükleme limanına taşır.
• Malları gemiye yükleyerek taşıma ve yükleme masraflarını karşılar.
• Alıcıya taşıma belgelerini ve gerekli bilgileri sağlar.

Satıcı, malların gemiye yüklenmesiyle teslim sorumluluğunu tamamlamaktadır. Yükleme sorumluluğunu tamamlayan satıcı, bu süreçten sonra bütün yükümlülüğünü alıcıya devretmektedir.

CFR Teslim Şeklinde Alıcıya Düşen Sorumluluklar

CFR teslim şeklinde alıcının sorumlulukları şunlardır:

• Hasar sorumluluğu alıcıya ait olduğu için sevkiyat başlangıcında sigorta işlemlerini organize eder.
• Malların varış limanına ulaştıktan sonraki tüm masrafları ve riskleri üstlenir.
• Varış limanındaki boşaltma süresi ve işlemlerini kontrol ederek, ithalat gümrüklemeyle ilgilenip vergilerin ödemesini yapar.
• Malları teslim aldıktan sonra son taşıma işlemlerini gerçekleştir.

Alıcı, CFR teslim şeklinde ithalat süreciyle ilgili tüm operasyonları ve maliyetleri karşılamakla yükümlü bulunmaktadır.

CFR Teslimde Satıcıdan İstenen Belgeler

CFR teslim şeklinde satıcının, malların ihracatı ve teslimi için aşağıdaki yükleme belgelerini hazırlaması gerekmektedir:

1. Ticari Fatura: Malların türü, miktarı, birim fiyatı ve toplam değeri hakkında bilgi içermektedir.
2. Taşıma Belgesi: Malların gemiye yüklendiğini gösteren ve taşıma şirketi tarafından düzenlenen belgedir. Bu belge, alıcı tarafından malların teslim alınmasında kullanılmaktadır.
3. Paketleme Listesi: Yükün ambalaj bilgilerini, koli sayısını, boyutlarını ve ağırlığını içermektedir.
4. Menşe Şahadetnamesi: Malların üretildiği ülkeyi gösteren belgedir. İthalat sırasında bazı ülkelerde zorunlu tutulmaktadır.
5. İhracat Beyannamesi: İhracat işleminin ilgili ülkenin gümrük mevzuatına uygun olarak tamamlandığını belgelemektedir.
6. Navlun Faturası: Taşıma bedelinin ödendiğini belgeleyen faturadır.

Satıcı tarafından sağlanması gereken bu belgeler, malların gemideki konteynerlere yükleninceye kadarki sürecin aksamadan ilerlemesini mümkün kılmaktadır.

CFR Teslimde Alıcıdan İstenen Belgeler

CFR teslim şeklinde alıcının ithalat sürecini tamamlayabilmesi için aşağıdaki belgeleri sağlaması gerekmektedir:

1. Gümrükleme için Gereken Evraklar: İthalat beyannamesi ve gümrük mevzuatına uygun diğer belgelerdir.
2. Sigorta Poliçesi: Alıcı, taşıma sırasında oluşabilecek risklere karşı sigorta yaptırdığına dair belgeyi sunmaktadır.
3. Taşıma Belgesi: Satıcıdan alınan konşimento, malların gemiden teslim alınması için gereklidir.
4. Ödeme Belgesi: Mal bedelinin ödenmiş olduğunu gösteren belgedir. Bu, bankalar aracılığıyla yapılan ödemeyi doğrulayan bir dekont veya akreditif olabilir.
5. Ticari Fatura ve Paketleme Listesi: Satıcıdan temin edilen bu belgeler, ithalat gümrük işlemleri sırasında kullanılmaktadır.
6. Yetki Belgesi: Gümrükleme işlemleri için bir gümrük müşavirine yetki verilmişse bu belge sunulmalıdır.

Bu belgeler, ithalat ve teslim süreçlerinin sorunsuz tamamlanması için taraflar arasında doğru şekilde paylaşılmalıdır.

CFR Teslim Şeklinde Satıcı Hangi Riskleri Üstlenir?

CFR teslim şeklinde satıcı, yani ihracatçı, malları yükleme limanında gemiye yükleyene kadar oluşabilecek tüm riskleri üstlenmektedir. Bu süreçte malların hasar görmesi, kaybolması veya gecikmesi durumunda sorumluluk satıcıya aittir. Ayrıca ihracat gümrükleme sürecindeki aksaklıklar ve iç nakliye sırasında oluşabilecek zararlar da satıcının sorumluluğunda bulunmaktadır. Malların gemiye yüklenip taşıyıcıya teslim edilmesiyle birlikte riskler alıcıya geçmektedir.

CFR Teslim Şeklinde Alıcı Hangi Riskleri Üstlenir?

İthalatçı olan alıcı, malların yükleme limanından gemiye teslim edilmesinin ardından oluşabilecek tüm riskleri üstlenmektedir. Deniz taşımacılığı sırasında malların hasar görmesi, kaybolması veya gecikmesi gibi durumlar alıcının sorumluluğundadır. Ayrıca varış limanında malların boşaltılması, ithalat gümrükleme işlemleri ve iç nakliye sırasında oluşabilecek tüm maliyet ve riskler alıcıya aittir. Sigorta yükümlülüğü de alıcıya ait olduğu için bütün nakliyat ve kargo sürecinde meydana gelebilecek riskleri karşılamak üzere alıcının sigorta yaptırması tavsiye edilmektedir.

CFR Teslim Şekli Ne Zaman Tercih Edilmelidir?

Bu teslim şekli, satıcının taşıma sürecini organize etmesini ancak sigorta yükümlülüğünü alıcıya bırakmasını gerektiren durumlar için uygundur. Alıcı, kendi sigorta sağlayıcısını seçmek veya daha kapsamlı bir sigorta yaptırmak istediğinde CFR teslim şekli avantaj sağlamaktadır. Ayrıca satıcının taşıma sürecinde deneyimli olduğu durumlarda alıcı, nakliye düzenlemesi yükünden kurtulmak için CFR teslim şeklini tercih edebilmektedir.

CFR ile FOB Teslim Şekli Arasındaki Farklar

FOB teslim şeklinde, satıcı malları yükleme limanında belirlenen gemiye yüklemekle sorumluluğunu tamamlamaktadır. Teslimat noktasından itibaren, tüm masraflar ve riskler alıcıya geçmektedir. FOB, CFR’nin aksine alıcının taşıma organizasyonunu kendisinin yapmak istediği durumlarda tercih edilmektedir. Dolayısıyla FOB’da taşıma masrafları, tamamen alıcıya aittir. CFR’de ise taşıma masrafları satıcı tarafından karşılanmaktadır. Bunun yanı sıra FOB’da sorumluluk, mallar gemiye yüklendiğinde sona ererken CFR’de ise söz konusu yükümlülük, mallar varış limanına varıncaya kadar devam etmektedir. Her iki teslim şeklinde de risk, mallar gemiye yüklendiğinde alıcıya geçmektedir. Ancak CFR’de navlun masrafı satıcıya aittir.

CFR ile CIF Teslim Şekli Arasındaki Farklar

Ticaret terimlerinden biri olan CIF teslim şeklinde, CFR’den farklı olarak satıcı malların deniz yoluyla taşınması sırasında oluşabilecek risklere karşı sigorta yaptırmakla da yükümlüdür. Bu sigorta, minimum teminatlı bir sigorta poliçesiyle sağlanmaktadır. CIF, üzerindeki riskleri azaltmak isteyen alıcılar tarafından tercih edilmektedir. Yani CFR, alıcının sigorta maliyetini ve kapsamını kontrol etmek istediği, CIF ise riskin daha kapsamlı bir şekilde yönetilmesi gerektiği durumlarda tercih edilmektedir.

CFR Teslim Şekli ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

CFR Teslim Şekli ile Navlun Farkları Nasıl Yönetilir?

CFR teslim şeklinde navlun bedeli satıcı tarafından ödenmektedir. Taraflar, sözleşme hazırlarken navlun bedellerine ilişkin esnek bir madde koyarak olası değişikliklere karşı önlem alabilirler. Ayrıca yükleme öncesinde taşıma firmalarıyla sabit fiyat anlaşması yapmak da navlun farklarını azaltmaya yardımcı olmaktadır.

CFR Teslim Şekli ile Malların Taşınması Nasıl Gerçekleşir?

Satıcı, malları ihracat gümrükleme işlemlerini tamamladıktan sonra gemiye yüklemektedir. Taşıma işlemi boyunca mallar, varış limanına kadar satıcının organize ettiği nakliye aracılığıyla taşınmaktadır.

CFR Teslim Şekli ile Riskler Hangi Noktalarda Kime Geçer?

CFR teslim şeklinde riskler, malların yükleme limanında gemiye teslim edilmesiyle satıcıdan alıcıya geçmektedir. Risklerin alıcıya geçtiği an, Incoterms kurallarına göre gemi seçimi yapıldıktan sonra malların güverteye yüklendiği andır.

CFR Teslim Şekli Kullanıldığında Sigorta Kimin Sorumluluğundadır?

CFR teslim şeklinde sigorta yaptırma yükümlülüğü alıcıya aittir. Teslimat şartlarını belirleyen satıcı, yalnızca navlun bedelini ödemekle yükümlü olup taşıma sürecindeki sigorta masraflarını üstlenmemektedir.

CFR Teslim Şekli ile Gümrükleme İşlemleri Kim Tarafından Yapılır?

İhracat gümrükleme işlemleri satıcı tarafından yapılmaktadır. Dolayısıyla ilgili masraflar da satıcıya aittir. İthalat gümrükleme işlemleri ise alıcının sorumluluğundadır. Alıcı, ithalat vergilerini ödeyerek gümrük işlemlerini tamamlamakla yükümlüdür.

CFR Teslim Şekli ile Navlun Fiyatı Nasıl Belirlenir?

Navlun fiyatı malların türüne, hacmine, yükleme ve varış limanları arasındaki mesafeye, taşıma yöntemi ve piyasa koşullarına bağlı olarak belirlenmektedir. Satıcı, taşıyıcı firmalarla görüşerek uygun bir fiyat teklifi alır ve bu bedeli satış sözleşmesine dâhil eder.

CFR Teslim Şekli ile Yükleme Limanı Nasıl Belirlenir?

Yükleme limanı, taraflar arasında yapılan ticaret anlaşmalarında belirtilmektedir. Satıcı, genellikle malların bulunduğu yere en yakın limanı seçerken, alıcı da bu limanın kendi taşıma ihtiyaçlarına uygunluğunu göz önünde bulundurmaktadır. Liman yönetimini dikkate almak, tedarik zinciri ve lojistik planlamanın önemli bir parçasıdır.

CFR Teslim Şekli ile İhracat Belgeleri Nasıl Hazırlanır?

CFR teslim şeklinde satıcı, proforma fatura, ticari fatura, taşıma belgeleri, menşe şahadetnamesi, paketleme listesi ve ihracat beyannamesi gibi ihracat belgelerini hazırlamaktadır. Bu belgeler, alıcının malları teslim alabilmesi ve ithalat sürecini başlatabilmesi için düzenlenmektedir.

CFR Teslim Şekli ile Yükleme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Yükleme sürecinde malların doğru şekilde paketlenmesi ve taşıma sırasında zarar görmemesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Taşıyıcı ile iletişim kurularak ETA (tahmini varış süresi) bilgisi alınmalı ve alıcıya bildirilmelidir. Ayrıca, gemiye yükleme süresinde tüm evrakların doğru ve eksiksiz düzenlenmesine dikkat edilmelidir.

CFR Teslim Şekli ile Ürünlerin Taşıma Sigortası Nasıl Yapılır?

Alıcı, malların taşınması sırasında oluşabilecek risklere karşı taşıma sigortası yaptırmakla sorumludur. Sigorta poliçesi, taşıma sürecindeki olası hasar ve kayıpları kapsayacak şekilde düzenlenmelidir. Sigorta şirketiyle yapılacak anlaşmada taşıma şartları ve malların değerine uygun teminatlar sağlanmalıdır.

CFR Teslim Şekli ile İlgili Yaygın Hatalar Nelerdir?

CFR teslim şeklinde alıcı tarafından sigorta yaptırılmaması, risklerin karşılanamamasına neden olmaktadır. Sık yapılan bir diğer hata da taşıma belgelerinin eksik veya hatalı düzenlenmesidir. Navlun masraflarının eksik veya yanlış hesaplanması da satıcının zarar etmesine yol açmaktadır.

CFR Teslim Şekli ile Malların Teslimat Süresi Nasıl Belirlenir?

Teslimat süresi, taşıyıcı firma ile yapılan taşıma sözleşmesinde belirtilen ETA’ya göre belirlenmektedir. Yükleme tarihlerini bildiren satıcı, taşıyıcıdan aldığı tahmini varış tarihi bilgisini alıcıya iletmektedir.