E-ticaret’in giderek artış gösterdiği ve hemen hemen herkesin internetten ürün sipariş ettiği günümüzde, tüketici haklarının korunması son derece önemlidir. Tüketici haklarını korumaya yönelik yapılan sözleşmeler bulunmaktadır. Mesafeli satış sözleşmesi ise bu listenin başında yer alır.
Peki “Mesafeli Satış Sözleşmesi Nedir? Nasıl Hazırlanır”. Gelin birlikte göz atalım.
Mesafeli Satış Sözleşmesi Nedir?
29188 sayılı Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği‘nin “Tanımlar” başlığı içerisinde 4. maddede mesafeli sözleşmenin tanımı yapılmıştır. “İlgili maddeye göre satıcı veya tedarikçi ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dahil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeler mesafeli sözleşmedir.”
Bu sayede mesafeli satış sözleşmesi sadece e-ticarette değil, tüketici ve alıcının fiziken karşı karşıya gelmediği durumlarda oluşturulabilir.
Mesafeli satış sözleşmesinde alıcı her zaman tüketicidir. Ticari veya mesleki amaçlar doğrultusunda gerçek veya tüzel kişilerin yaptığı işlemlerde mesafeli sözleşmeler yönetmeliği uygulanmaz.
İlgili İçerik: Tüketici Hakları Nelerdir?
Mesafeli Satış Sözleşmesi Nasıl Hazırlanır?
Mesafeli satış sözleşmesi hazırlarken aşağıda listelenen maddelere dikkat etmeniz son derece önemlidir.
Satıcı ve Alıcı Bilgilerinin Belirtilmesi
Mesafeli satış sözleşmesinde ilgili tarafların yani satıcı ve alıcının bilgileri, ikamet adresleri ve fatura bilgileri ayrıntılı bir şekilde belirtilmelidir.
İlgili İçerik: KVKK Nedir?
Yaşanabilecek Herhangi Olağanüstü Sebeplerin Belirtilmesi
Deprem, sel, toprak kayması gibi doğal afetler gibi ilgili tarafların elinde olmayan sebeplerle sorumluluklarını yerine getirememesidir. Bu madde sayesinde olağanüstü sebep olması durumunda tarafların sorumlu olmayacağı ve herhangi bir cezai işleme tabi tutulamayacakları ifade edilmelidir.
Sipariş ile İlgili Sorumlulukların Belirtilmesi
Siparişin hangi durumlarda sona ereceği ile satıcı ve tüketicinin sipariş ile ilgili alınması gereken sorumlulukları belirtilmelidir. Ödeme aşamasında bir problem ile karşılaşılması durumunda sorumluluğun tüketicide olacağı ve sipariş onayından sonra ortaya çıkabilecek sorunlardan olağanüstü sebepler hariç satıcının sorumlu olacağı belirtilmelidir.
Tüketicinin Sorumluluklarının Belirtilmesi
Ürünün sözleşmesinde genel hatlarıyla, satıcıyla tüketicinin sorumlulukları ve hakları belirlenmelidir. Ayrıca belirtilen bu maddede tüketici, kendisine ürün ile ilgili detaylı bir ön bilgilendirmenin yapıldığını teyit etmiş olur.
Ödeme Yöntemlerinin Belirtilmesi
Ürün ücreti, üründen kaç adet gönderileceği, ödeme yöntemi, fatura kesilecek kişi/kurum, kargo ücreti gibi bilgilere yer verilmelidir.
İlgili İçerik: Vergi Nedir? Vergi Çeşitleri Nelerdir?
Teslimat Süreçlerinin Belirtilmesi
Satıcı, teslimat sürecinde tüketici ve işletme taraflarında oluşabilecek sorumlulukları mesafeli satış sözleşmesinde detaylı bir şekilde anlatılmalıdır.
Ürün İade ve Cayma Şartlarının Belirtilmesi
İade yöntemi ve şartlarının mesafeli satış sözleşmesinde belirtilmesi, ürünün iade sürecinde oluşabilecek herhangi bir durumda gerekli aksiyonları alabilmek açısından son derece önemlidir.
Garanti Bilgilerinin Belirtilmesi
Kullanım talimatına uygun bir şekilde kullanılan, temizlenen ve üretim bazlı hatalar dolayısıyla bozulan ürünlerin garanti süresi 2 yıldır. Mesafeli satış sözleşmesinde garanti süresine de yer verilmelidir.
Mesafeli Satış Sözleşmelerinde Tüketicinin Sahip Olduğu Haklar Nelerdir?
Mesafeli sözleşmelerde tüketicinin korunması kapsamı daha geniştir.
Satıcı veya Sağlayıcının Tüketiciyi Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü
Tüketici, mesafeli sözleşmenin oluşturulmadan ya da buna nazaran herhangi bir teklifi kabul etmeden önce satıcı veya sağlayıcı tarafından bilgilendirilmek zorundadır. Hangi hususlarda bilgilendirme yapılması gerektiği yönetmeliğin 5. maddesinde düzenlenmiştir.
Yönetmelikte yer alan konular kapsamında tüketicinin bilgilendirilmesi zorunludur. Satıcının veya tedarikçinin tüketiciyi doğru ve kurallar çerçevesinde bilgilendirmemesi halinde sözleşme yapılmamış sayılır. Örneğin satışın yapıldığı sırada kargo vb. ek ücret ödemelerinin önceden hesaplanmaması halinde ek masrafların oluşabileceği bilgisi tüketiciye verilmelidir. Satıcı veya tedarikçinin bu ek ücretlere ilişkin bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmediği sürece, tüketici karşılamakla yükümlü değildir. Tüketiciye ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat yükü satıcı veya tedarikçiye aittir.
Yine satıcı veya sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek zorundadır. Aksi halde tüketici siparişi ile bağlı değildir.
Ön bilgilendirme formu; uzaktan iletişim aracına uygun olarak en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde uygulanmak zorundadır. Satıcı veya tedarikçi, tüketicinin kullandığı iletişim aracına uygun olarak teyidini sağlamak zorundadır. Aksi halde sözleşme sağlanmamış sayılır.
Mesafeli Sözleşmede Cayma Hakkı
Mesafeli sözleşmelerde tüketici, 14 gün içerisinde gerekçe göstermeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkı süresi, tüketicinin ürünü teslim aldığı gün başlar. Ayrıca tüketici, sözleşmenin onaylanmasından ürünün teslimine kadar olan süreçte de cayma hakkını kullanabilir. Tüketici satıcıya cayma hakkını kullandığına ilişkin bilgilendirme yaptığı tarihten itibaren 10 gün içerisinde ürünü geri göndermek zorundadır.
Mesafeli satış sözleşmesi kapsamında cayma hakkı kullanması halinde satıcı ürün eline ulaştıktan on dört gün içerisinde, tahsil edilen ödemeyi tüketiciye iade etmekle yükümlüdür. Bu ödeme tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük gerektirmeden tek seferde yapılmalıdır. Tüketiciye teslim edilen malın geri gönderilmesi halinde, tüketici iadeye ilişkin masraflardan sorumlu tutulamaz.
3. Mesafeli Satış Sözleşmesi İfası ve Alınan Ürün veya Hizmetin Teslimi
Tüketicinin siparişi satıcı veya tedarikçiye ulaştıktan itibaren taahhüt edilen süre içinde edim ifa edilmelidir. Mal satışlarında sözleşmenin ifa süresi kanunen otuz günü geçmemelidir. Sözleşmenin gerekli süre içinde ifa edilmemesi örneğin taahhüt edilen süre içinde malın gönderilmemesi halinde, tüketici sözleşmeyi feshedebilir. Fesih edildiği takdirde tüketiciden tahsil edilen tüm ödemeler, on dört gün içerisinde tüketiciye faiziyle birlikte geri ödenmek zorundadır.
4. Malın Taşınması Sırasında Zarar Görmesi Halinde Meydana Gelen Zarardan Satıcı Sorumludur
29188 sayılı Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği‘nin 17. maddesine göre, satıcı malın tüketiciye teslimine kadar oluşan hasar ve kayıptan sorumludur. Ürünün kargo firmasında hasara uğraması veya kaybolması halinde tüketici sorumlu tutulamaz. Bu nedenle tüketici söz konusu ürünü kargo firmasından teslim almadan önce incelemeli herhangi bir hasar veya kayıp olup olmadığını kontrol etmelidir.
Mesafeli Satış Sözleşmesi Kullanım Alanları
Mesafeli satış sözleşmelerinin geçerli olmadığı alanlar da vardır. Mesela bankacılık ve sigortacılık, ürün veren otomatlar, taşınmazların satış ve kiralamaları, halka açık hizmet veren telekomünikasyon firmaları gibi taraflarla yapılan sözleşme ve ilgili alanlarda mesafeli satış sözleşmesi kullanımı söz konusu değildir.
Gıda ve günlük tüketim maddelerinde, seyahat, konaklama, eğlence vb. sektörlerde faaliyet gösteren firmalarda belirlenen maksimum süreler uygulanmaz.
Mesafeli Satış Sözleşmesi Örneği
“Mesafeli Satış Sözleşmesi Nasıl Hazırlanır?” başlığında da bahsettiğimiz üzere sözleşme örneği hazırlanırken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Satıcının sorumlulukları yazılmalıdır.
- Alıcının sorumlulukları yazılmalıdır.
- Satıcı ve tüketicinin kim olduğu, adresi, fatura bilgisi vs. ayrıntılı olarak yazılmalıdır.
- Ürünün ve sözleşmenin genel çerçevesiyle, satıcıyla tüketicinin hak ve sorumlulukları belirlenmelidir.
- Ürün bedeli, kaç adet gönderileceği, ödeme yöntemi, fatura edilecek kişi/kurum, kargo ücreti yazılmalıdır.
- Satıcı ve tüketicinin teslimat aşamasındaki sorumlulukları detaylandırılmalıdır.
- Olağanüstü durumlarda tarafların sorumlu olmayacağı ve hiçbir cezai işleme tabi tutulamayacakları belirtilmelidir.
- Satıcı ve tüketicinin siparişle ilgili sorumlulukları belirtilmelidir.
- Ürün iade ve cayma. İade usulü ve şartları tarif edilmelidir.
- Garanti süresi mesafeli satış sözleşmesinde belirtilmelidir.
Mesafeli Satış Sözleşmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Mesafeli Satış Sözleşmesi Cezası Nedir?
Tüketicinin Korunması Kanunun 77. maddesinin 1. fıkrası doğrultusunda mesafeli satış sözleşmesi tarafların, sözleşmeden doğan yükümlülüklerine aykırı gerçekleştirdikleri her işlem veya sözleşme için 200 TL idare para cezası uygulanır.
Mesafeli Satış Sözleşmesinde Cayma Hakkı Nasıl Kullanılır?
Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin ilgili süre içinde, yazılı veya kalıcı veri sağlayıcısı ile satıcı veya tedarikçiye iletilmesi gerekir. Cayma hakkının kullanıldığına dair ispat etme yükü tüketiciye aittir.
Mesafeli satış sözleşmesinde cayma hakkı kullanıldığında satıcı bu bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 14 gün içinde tüketiciden tahsil etmiş olduğu ödemeleri tüketiciye iade etmekle yükümlüdür. Tüketici hiçbir şekilde iadeye ilişkin masraflardan sorumlu tutulamaz. Ayrıca bir diğer önemli husus da satıcı veya sağlayıcının tüketiciyi cayma hakkı konusunda bilgilendirme zorunluluğunun bulunmasıdır. Tüketici cayma hakkı konusunda bilgilendirilmemiş ise 14 günlük süre ile bağlı olmayacaktır.
E-Ticaret Sitelerinde Mesafeli Satış Sözleşmesinin Bulunması Zorunlu Mudur?
E-ticaret sitelerinde mesafeli satış sözleşmesi bulundurulması zorunludur. Bulundurulmadığı takdirde satıcı 200 TL idari para cezasına çarptırılır. E-ticaret siteleri mesafeli satış sözleşmelerinin yanında ön bilgilendirme formu da bulundurmak zorundadırlar.
Mesafeli Satış Sözleşmesi Fatura Yerine Geçer mi?
Mesafeli sözleşmelerde, satıcı ile müşteri uzaktan iletişim araçlarının aracılığıyla alışveriş yapmaktadır. Bu düzende, satıcı firma mesafeli sözleşme kapsamında satacağı ürün ile ilgili olarak düzenleyeceği faturanın alt kısmına iade bölümü açmak durumundadır.
İlginizi Çekebilecek İçerikler:
